Το προσφυγικό δεν επιτρέπεται να αποτελεί πεδίο άσκησης μικροπολιτικής πολιτικής

Εχει γίνει συνείδηση ότι το προσφυγικό είναι ένα ζήτημα που δεν μπορεί να λυθεί εύκολα, ούτε μπορεί να λυθεί μόνο από την Ελλάδα.
H ελληνική Κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να προσπαθεί αδιάκοπα να διεθνοποιεί το πρόβλημα και να επιζητεί εφαρμόσιμες λύσεις που να προϋποθέτουν διεθνή συνεργασία. Παράλληλα οργανώνεται όσο καλύτερα γίνεται για να αντιμετωπίζει στο εσωτερικό τις συνέπειες της εισροής χιλιάδων απελπισμένων ανθρώπων. Η υλοποίηση της τελευταίας αυτής υποχρέωσης απαιτεί πρωτόγνωρη υλική και οργανωτική κινητοποίηση. Η χώρα, για πολλούς λόγους, προσπαθεί ταυτόχρονα να μην παρεκκλίνει από τους διεθνείς κανόνες προστασίας όσων ζητούν στο έδαφός της διεθνή προστασία και να μεριμνά για την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας, τηρώντας τους κανόνες ασφαλείας στο εσωτερικό και προστασίας ζωτικών εθνικών συμφερόντων. Το εγχείρημα είναι πολυεπίπεδο και προσομοιάζει περισσότερο με πολεμική επιχείρηση παρά με γραφειοκρατική διεκπεραίωση.
Με το σχέδιο νόμου που ψηφίστηκε με ευρεία πλειοψηφία από τη Βουλή την περασμένη Παρασκευή, δημιουργούνται οι αναγκαίες δομές που θα υπηρετήσουν πρακτικές λύσεις. Καθορίζονται τα κριτήρια ταυτοποίησης εκείνων από τους εισερχόμενους που πρέπει να χαρακτηριστούν ως πρόσφυγες. Ρυθμίζονται επείγοντα θέματα περίθαλψης, τροφοδοσίας και τακτοποίησης των. Ταυτόχρονα, με το ίδιο νομοθέτημα, καθίσταται μέρος του εσωτερικού δικαίου η οδηγία 32/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Σ’ αυτήν την τελευταία, μάλιστα, επιφέρονται βελτιωτικές τροποποιήσεις υπό το πρίσμα των εμπειριών που -κατά δυσμενές προνόμιο- απέκτησε η χώρα μας τους τελευταίους μήνες.
Είναι αλήθεια ότι στην Ελλάδα δοκιμάζονται στην πράξη πολλές από τις (ούτως ή άλλως θεωρητικού τύπου) διατάξεις των διεθνών Συμβάσεων. Η προσαρμογή των διεθνών κανόνων στην τρέχουσα πραγματικότητα αποδεικνύεται πολύ δύσκολη εξ αιτίας του γεγονότος ότι οι «ροές» υπήρξαν και μαζικές και αδιάκοπες. Η εισαγωγή, συνεπώς, ορισμένων ρυθμίσεων εξαιρετικού τύπου σε περιπτώσεις μαζικών εισροών ήταν απολύτως αναγκαία.
Η νομοθετική ρύθμιση δεν αποβλέπει στην υλοποίηση της γνωστής συμφωνίας Ε.Ε. και Τουρκίας. Δεν αποτελεί ούτε προϊόν ούτε παρακολούθημά της, αλλά μια προσπάθεια συνολικού εκσυγχρονισμού του νομικού πλαισίου. Άλλωστε είχε εισαχθεί από μηνών στη διαβούλευση. Η εφαρμογή της συμφωνίας έχει δυσκολίες. Οι λόγοι είναι γνωστοί και δεν ανάγονται στη χώρα μας. Ωστόσο εμείς είμαστε υποχρεωμένοι να εκτελούμε τα καθ’ ημάς, ζητώντας και από τις λοιπές πλευρές να πράξουν το ίδιο. Οι συγκεκριμένες διαδικασίες πρέπει να γίνονται γρήγορα μέσα στον ελάχιστο δυνατό χρόνο, λαμβάνοντας ως δεδομένο ότι η συμφωνία θα λειτουργήσει κανονικά. Την ίδια στιγμή κάθε δυνατή προσπάθεια επαρκούς εξατομίκευσης των αιτημάτων παροχής διεθνούς προστασίας πρέπει και θα καταβάλλεται.
Σε αντίθετη περίπτωση θα προσφέρονταν θαυμάσιες ευκαιρίες αντιρρήσεων για την εφαρμογή της συμφωνίας. Υπό το πρίσμα αυτό πρέπει να ερμηνευτεί και η εισαγωγή της εξαιρετικής διάταξης του άρθρου 60 του νέου νόμου. Πρόκειται για τη διάταξη που προκάλεσε αντιρρήσεις επειδή συντέμνει την προθεσμία εξέτασης αιτήσεων παροχής ασύλου σε περιπτώσεις μαζικών εισροών. Η ρύθμιση αυτή είναι μια σώφρων προσπάθεια να μην δοθούν προσχήματα καθυστερήσεων ή και άρνησης εφαρμογής της συμφωνίας σε κακότροπους αντισυμβαλλόμενους.
Δεν πρέπει να λησμονείται ότι η επιλογή της γραμμής για διεθνοποίηση του προσφυγικού αποτελεί κοινή απόφαση της πλειοψηφίας των πολιτικών αρχηγών υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Εδώ, λοιπόν, δεν σηκώνει κουτοπονηριές από καμία πολιτική δύναμη. Για την πλειοψηφία των σκεπτόμενων Ελλήνων το προσφυγικό δεν μπορεί και δεν επιτρέπεται να αποτελεί πεδίο κομματικών διαξιφισμών.
Εκτός, λοιπόν, από τον φοβικό λόγο, την υπεραπλούστευση και την κινδυνολογία, όλες οι υπεύθυνες δυνάμεις οφείλουν να αποφύγουν τον πειρασμό να επιχειρούν να αξιοποιούν κομματικά τις δυσκολίες που έχει το σύνθετο αυτό εγχείρημα.
*βουλευτής Χανίων