Αναντίρρητα το μεταναστευτικό είναι το δεύτερο μεγαλύτερο πρόβλημα, που καλείται, ν’ αντιμετωπίσει η κυβέρνηση. Πρώτο έρχεται το Τουρκολιβυκό Σύμφωνο, που δημιουργεί αναστάτωση σε όλες τις μεσογειακές χώρες, ίσως μεγαλύτερο των Ιμίων, το οποίο θα βρεθεί μπροστά μας.
Η κυβέρνηση με Π.Ν.Π. αλλάζει την πολιτική για την αντιμετώπιση της κατάστασης αλλά τούτο δεν συνεπάγεται αποτελεσματική λύση. Το πρόβλημα είναι εθνικό. Δεν χωρούν ημίμετρα και παλινωδίες με επιτάξεις και κλειστές δομές. Οταν τα νησιά έχουν βουλιάξει δεν λες στους κατοίκους άλλα τη μια και άλλα την άλλη μέρα. Στην πράξη η τόλμη απουσιάζει. Τα σπασμωδικά μέτρα δείχνουν συγκάλυψη και όχι λύση του προβλήματος. Σαν να βρισκόμαστε στο στάδιο του πειραματισμού, πώς να διαχειρισθούμε μια κατάσταση που έχει υπερβεί τα όρια της αντοχής μας. Αν οι ροές δεν ελεγχθούν και αυξηθούν, οι δε επιστροφές μείνουν στα σημερινά επίπεδα η κατάσταση θα εξελιχθεί σε τραγωδία με αποκορύφωμα τη Μόρια. Μαγικές λύσεις δεν υπάρχουν, να κρυφθεί το πρόβλημα κάτω απ’ το χαλί.
Ο εκπρόσωπος της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ κάποιος κ. Αντρέι Μάγετσιτς λέει ότι είναι επιτακτική ανάγκη, να γίνει μεταφορά των προσφύγων απ’ τα νησιά στην ενδοχώρα και οι περιοχές της Ελλάδος να γίνουν αλληλέγγυες στον καταμερισμό και να δεχθούν το άνοιγμα των χώρων για τη μεταφορά των προσφύγων. Γιατί αυτός ο κύριος δεν υποχρεώνει τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες να δεχθούν κατανομή προσφύγων ανάλογα με τον πληθυσμό τους; Μήπως υπάρχει συμπαιγνία, ν’ αποσυμφορηθουν τα νησιά, για να ξαναγεμίσουν με νέα στίφη απ’ την Τουρκία, στην οποίαν στοιβάζονταν εκατοντάδες χιλιάδες, αποτέλεσμα των πολεμικών γεγονότων στην Ιντλίμπ;
Οι μηχανισμοί, που εφευρίσκονται για την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού, είναι ο χειρότερος τρόπος διαχείρισής του. Οι διαμάχες για την ανεύρεση χώρων επιβίωσης οξύνουν τις οικονομικές και κοινωνικές αντιθέσεις σε βαθμό που ξεπερνά κάθε όριο φαντασίας. Αυτή η κατάσταση γεννά τα “άνθη του κακού” και δημιουργεί τις προϋποθέσεις ανάπτυξης ρατσισμού, φασιστικών αντιλήψεων και εγκληματικότητας. Μπορεί ως τώρα να επιτρέπεται απεριόριστα χωρίς ουσιαστικό έλεγχο η κίνηση κεφαλαίων, δεν συμβαίνει το ίδιο με την κίνηση των ανθρώπων, θέμα ασυμβίβαστο με τις διακηρύξεις περί ανθρωπίνων δικαιωμάτων και δημοκρατίας.
Υπάρχει απόφαση της Κομισιόν, που προβλέπει την άμεση έκδοση των μεταναστών στις πατρίδες των, όσων έχουν μπει παράνομα σε χώρα της Ε.Ε. και δεν παρουσιάζουν στοιχεία ταυτότητας. Η πρόταση κατανομής αιτούντων άσυλο στα κράτη – μέλη για να ελαφρυνθούν οι χώρες πρώτης γραμμής εισόδου της Ε.Ε. παρουσιάζει “γκρίζα σημεία”. Υπ’ όψιν ότι η Συμφωνία Ε.Ε. – Τουρκίας του 2016 στο σκέλος των επιστροφών δεν εφαρμόζεται, επί πλέον το χειρότερο δεν καλύπτει όσους μπαίνουν από τον Εβρο.
Πάντως η σύγκρουση της κυβέρνησης με τις τοπικές κοινωνίες δεν δικαιολογεί αυταπάτες για τη διαχείριση του προβλήματος. Λύση δεν μπορεί να υπάρξει δίχως πολιτικό κόστος, που προέρχεται από την κρισιμότητα των περιστάσεων. Η Ευρώπη είναι απαράδεκτη, όταν στους κόλπους της έχει χώρες, που αποποιούνται και αδιαφορούν προκλητικά τη συμμετοχή τους στο προσφυγικό. Πρέπει να δείξει την αλληλεγγύη της στις νότιες χώρες, που ζουν το μαρτύριο της υποδοχής των προσφυγικών ροών. Είναι η ώρα της λήψεως αποφάσεων αλλαγής του κανονισμού “Δουβλίνο ΙΙ” και της μετάβασης σε “νέο Δουβλίνο” για την εφαρμογή υποχρεωτικής αποδοχής προσφύγων αναλογικά με τον πληθυσμό κάθε χώρας μέλους της Ε.Ε. και την ενίσχυση της ακτοφυλακής διαφύλαξης των ευρωπαϊκών συνόρων.