«Η ανθρωπότητα υποφέρει από το σύνδρομο FoMO με αποτέλεσμα παρόλο που έχουμε πολλαπλάσιες επιλογές, να μη μπορούμε να εστιάσουμε σε ό,τι επιλέγουμε».
Υuval Noah Harari
Πατέρας έψαχνε να βρει την έφηβη κόρη του σε μια καφετέρια. Την ανακαλύπτει σε ένα τραπέζι με 5-6 συνομήλικα της παιδιά. Τι έκαναν; Ήταν όλα τους σκυμμένα στα κινητά τους.
Πλησιάζει. Ανησυχεί, λες να έγινε κάτι αναρωτιέται.
«Τι γίνεται παιδιά;».
Δεν του δίνουν σημασία.
«Τι κάνετε εδώ , δεν μιλάτε μεταξύ σας;» ρωτά αθώα την κόρη του.
«Μιλάμε μπαμπά δεν βλέπεις; Με τα κινητά.». Η απάντησή της.
Μου τα αφηγήθηκε ανήσυχος.
«Δεν τα καταλαβαίνω αυτά τα πράγματα, κι ας έχω μεγαλώσει άλλα τρία παιδιά».
«Εχεις ακουστά για το FoMO;», τον ρωτώ.
«Οχι, τι είναι αυτό;».
«Κάτσε να πιούμε ένα καφέ να σου τα πω. Με την ευκαιρία ξέρεις αν βλέπει όνειρα η κόρη σου;».
«Να σου πω μια φορά που τη ρώτησα μου είπε σπάνια».
«Ωραία, θα μιλήσουμε και για τα όνειρα».
Ο νέος φόβος
Ενας νέος φόβος έχει κατακυριεύσει τους ιθαγενείς της τεχνολογίας της πληροφορίας. Ποιοι είναι αυτοί και από τι υποφέρουν;
Ιθαγενείς της Τεχνολογίας της πληροφορίας είναι οι έμπειροι στο χειρισμό έξυπνων κινητών, tablets και φορητών υπολογιστών και στις εφαρμογές που τα συνοδεύουν, δηλαδή οι νέες γενιές.
Όλοι αυτοί οι ιθαγενείς πάσχουν από το σύνδρομο Fear Of Missing Out (FoMO) που σημαίνει φόβος μην χάσεις το τι συμβαίνει.
Είναι τόσο διαδεδομένο το σύνδρομο FoMO ώστε έχει γίνει επιδημία.
Ο ιθαγενής που υποφέρει πιστεύει ότι μπορεί άλλοι να ζουν μια ικανοποιητική εμπειρία από την οποία αυτός να είναι απών.
Εχει εξελιχθεί σε ένα είδος κοινωνικού άγχους, που χαρακτηρίζεται από την επιθυμία του ατόμου να παραμένει συνεχώς συνδεδεμένο στο διαδίκτυο και σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Σκέφτεται, λες να χάσω μια ευκαιρία για κοινωνική συναναστροφή, μια νέα εμπειρία, μια κερδοφόρα επενδυτική επιλογή ή κάποια άλλη συναρπαστική εκδήλωση;
«Σε λίγο θα σου πω πως τους αναγνωρίζουμε».
Το πείραμα στην καφετέρια
Οι ιθαγενείς μας φθάνουν σε μια καφετέρια κι η πρώτη τους κίνηση είναι να έχουν το κινητό τους πάνω στο τραπέζι. Παραγγέλνουν το αγαπημένο τους ρόφημα ή ποτό, αλλά επειδή έχουν χάσει σημαντικό μέρος της γεύσης τους σπάνια θα παρατηρήσουν τη γεύση του.
Επειδή το ίδιο συμβαίνει και με την όσφρηση τους αν από δίπλα τους λιβανίζουν με καπνούς ή άλλες μυρωδιές δεν ενοχλούνται. Βέβαια έτσι χάνουν την ευκαιρία να ανιχνεύσουν -μέσω της μυρωδιάς το φόβο, το θάρρος, ή το ενδιαφέρον του αντίθετου φύλου.
Τέλος, επειδή κι η ακοή τους έχει χάσει την οξύτητα της δεν τους ενοχλεί ο θόρυβος. Και τι κάνουν;
Ασχολούνται συνεχώς με το κινητό τους, ελέγχουν τα μηνύματα τους, τις αυτόματες ειδοποιήσεις των εταιρειών, το ηλεκτρονικό τους ταχυδρομείο, τις φωτογραφίες, τις ειδήσεις, τον καιρό, το υπόλοιπο του τραπεζικού τους λογαριασμού.
Δείχνουν να είναι τόσο πολυάσχολοι που λυπάσαι να τους διακόψεις. Να τους κάνεις να μιλήσουν. Οπότε η μόνη σου λύση να τους τραβήξεις την προσοχή είναι να τους στείλεις ένα μήνυμα! Η καλύτερα να τους στείλεις μια σκανδαλιστική φωτογραφία. Κι έτσι αρχίζετε να επικοινωνείτε με τα έξυπνα τηλέφωνα σας ενώ κάθεστε στο ίδιο τραπέζι.
Τα είπα αυτά στον φίλο γονιό που ανησυχούσε και τον καθησύχασα. «Και τα όνειρα; δεν μου είπες για τα όνειρα».
Χωρίς όνειρα
Η μειωμένη οξύτητα στις αισθήσεις μας φαίνεται ότι είναι ισχυρός ανασταλτικός παράγοντας για να έχουμε ή να θυμόμαστε τα όνειρα μας. Αυτό είναι σωστό, αν πιστεύετε ότι τα όνειρα αντιπροσωπεύουν τις εμπειρίες σας της προηγούμενης μέρας.
Είναι καταγραμμένη η ικανότητά μας να ονειρευόμαστε πολλές φορές κατά τη διάρκεια ενός κανονικού ύπνου. Καθώς κι η ικανότητα μας να ελέγχουμε τις πράξεις μας σε αυτό τον φανταστικό κόσμο και να έχουμε ονειρεμένες εμπειρίες. Καταγραμμένα ιστορικά είναι και τα λίγα ενορατικά όνειρα που μας παρουσιάζονται τη χρυσαυγή…
Φανταστείτε τώρα μια γενιά με μειωμένες αισθήσεις, χωρίς την απόλαυση των ονείρων να ζει με μια συνεχή διάσπαση προσοχής εξαιτίας του FοMO.
«Τι κάνουμε;», ρωτά ο πατέρας με αγωνία.
«Λίγα ή πολλά πράγματα φίλε μου…».
Συμπερασματικά
Το FοMO προσβάλλει νέους και ενηλίκους:
u που έχουν χαμηλό επίπεδο αυτό-εκτίμησης. Πιστεύουν ότι δεν ικανοποιούν τις ψυχολογικές και τις συναισθηματικές τους ανάγκες.
u χωρίς αναπτυγμένη αυτονομία. Εξαρτώνται συνεχώς από το πεδίο της εργασίας, του σχολείου τους και το περιβάλλον τους.
u με χαμηλή μεταγνώση. Υποτιμούν τις ικανότητες τους, και τις επιδόσεις τους.
χωρίς ικανό υποστηρικτικό οικογενειακό δίκτυο ή με πλήρη απουσία των οικογενειακών δεσμών.
u που δεν έχουν ενεργητικά ή παθητικά ενδιαφέροντα όπως συμμετοχή σε μη ανταγωνιστικά ομαδικά αθλήματα ή διάβασμα.
Αν αναρωτιέστε, το περιστατικό στην καφετέρια με τον πατέρα και την έφηβη κόρη, είναι αυθεντικό.
Πτυχ.Ψυχολογίας-Ανάπτυξης Παιδιού, Master Εκπαίδευσης στην Δια Βίου Μάθηση, συγγραφέας ‘Μαθαίνω εύκολα’ , ‘Θυμάμαι εύκολα’.
Εθελοντής της UNICEF από το 1982. Μέλος της Γ.Σ. της Ελληνικής Επιτροπής της UNICEF • Επικοινωνία polygnosi@otenet.gr • facebook polygnosi
