Το σκοτάδι της νύχτας

Έρχεται σκοτάδι. Πριν να βραδιάσει και πριν να ανατείλει το πιο λαμπρό αστέρι, τα πουλιά φεύγουν από τη βοσκή τους και ταίρι- ταίρι μπαίνουν στη φωλιά τους. Νυχτώνει, ο γιος του Ερέβους και της νύχτας, ο ύπνος, ο δίδυμος αδερφός του θανάτου, βγαίνει από τον Τάρταρο που κατοικούν μαζί και μπαίνει χωρίς προσταγή στο αξεκούραστο σώμα που του προξενεί αδράνεια και του αλλάζει την πνευματική του κατάσταση. Ο σταλμένος ευεργέτης, που έρχεται ως αφέντης και κύριος, φέρνει την Ειρήνη και μετριάζει στο σκοτάδι το κακό του πόνου και της αμαρτίας που υπάρχει, για να γίνει μία νέα αρχή στο τελείωμα του.

Στον Τάρταρο, το βαθύ σκοτάδι έκλεισε ο Δίας τους Τιτάνες ύστερα από σκληρή μάχη, γιατί ο ουρανός καταράστηκε ένα από αυτούς, τον Κρόνο, επειδή τον εκθρόνισε. Οι Εσπερίδες, που τους είχε ανατεθεί να φυλάνε το δέντρο με τα χρυσά μήλα μαζί με τον Λάδωνα, ήταν κόρες της νύχτας και η Εκάτη, που το αγαπημένο της ζώο ήταν ο σκύλος, τη νύχτα γάβγιζε τη Σελίνη. Η Εκάτη, λέει, για τους δεισιδαίμονες και τους προκλητικούς, ήταν και Θεότητα που φόβιζε τους ανθρώπους τη νύχτα, γιατί βασίλευε στα σταυροδρόμια και έδινε φανταστική όψη πολλές φορές στο καθετί και για τον λόγο αυτό τη θεωρούσαν και ως σκοτεινή και καταχθόνια θεότητα. Το σκοτάδι πάντα τρόμαζε όλα τα είδη της ζωής που κατοικούν κάτω από τον ίδιο ουρανό.

Ο Θεός Πάνας με τις τόσο πολλές του αρμοδιότητες γινόταν πνεύμα κακό τη νύχτα και η εμφάνιση του συνοδευόταν με την ανατάραξη των φύλλων των δέντρων, τα τριξίματα στο δάσος, το πέσιμο των βράχων και με την άγρια φωνή του προκαλούσε πόνο και πανικό. Ο φόβος που φέρνει τη νύχτα μπορεί βέβαια να είναι ψευδαίσθηση και οπτασία, και προκαλείται από τον ερχομό της, αλλά φέρνει και μεγάλες αλλαγές στον φυσικό κόσμο, που μας δίνουν το ερέθισμα να σταθούμε ευλαβικά στη μέριμνα που υπάρχει για τον θαυμάσιο τρόπο της λειτουργίας του.

Ο Αιθέρας και η Ημέρα ήταν παιδιά της νύχτας και τους πολύ παλιούς καιρούς πίστευαν πως ο αστροφώτιστος ουρανός ήταν γιος τους. Εκεί ψηλά στον ουρανό παρουσιάζονται κατά τις βραδινές ώρες τα έγχρωμα Πολικά Σέλας που μετακινούνται με τρόπο που μοιάζει με τους ελιγμούς του φιδιού και είναι φανταστικά ωραίο και ονειρώδες θέαμα στη σκοτεινή νύχτα. Το αίτιο που τα προκαλεί είναι άγνωστο, όπως και το αίτιο που προκαλεί τα μαγνητικά πεδία της Γης και για όλα αυτά υπάρχουν μόνο υποθετικές και μη επιβεβαιωμένες απόψεις και λογικοί ανθρώπινοι συμπερασμοί. Το σύμβολο της σκοτεινής νύχτας είναι η Κυνέην, η περικεφαλαία που κάνει αόρατο όποιον τη φορά. Αυτή φορά και ο άδυτος Άδης που ζει και βασιλεύει κάτω από τη Γη, στο σκοτάδι.

Νύχτα και σκοτάδι. Χωρίς τη θέα του υλικού κόσμου είναι όλα βουβά και φαίνονται μαύρα. Στη Γη βασιλεύει ο φόβος και η σιγή. Στην Ανταρκτική όλη τη διάρκεια του χειμώνα, που αρχίζει τον Απρίλη και τελειώνει τον Σεπτέμβριο, επικρατεί δριμύτατο ψύχος και φυσούν ισχυρότατοι άνεμοι και για έξι μήνες η νύχτα είναι συνεχής και δεν ξημερώνει, με το σκοτάδι να απλώνεται παντού. Όταν έρθει η νύχτα, και η θάλασσα και η ξηρά ψύχονται και το αεράκι που φυσά από την ξηρά, που ψύχεται πιο γρήγορα, προς τη θάλασσα είναι πιο δροσερό και λέγεται απόγειος αύρα. Η θάλασσα ύστερα από την ψύξη της νύχτας παραμένει πιο δροσερή τις πρωινές ώρες, γιατί απορροφά πιο δύσκολα τις ακτίνες του Ήλιου και ο αέρας που φυσά από τη θάλασσα προς τη ξηρά είναι πιο δροσερός· και αυτή είναι η γνωστή και ευχάριστη θαλάσσια αύρα. Το έργο του Θεού Δημιουργού αποδεικνύεται ότι έχει πολλές πτυχές στη Γη και στη ζωή μας και παραμένει ασύλληπτη η σοφία και η δόξα του.

Τα νυχτερινά φαινόμενα χρησιμεύουν στην εξισορρόπηση του φυσικού κόσμου με τη θετική συμμετοχή τους στη λειτουργία του. Στη διάρκεια της νύχτας και στο σκοτάδι, ορισμένα λουλούδια κλείνουν τα πέταλα τους, ίσως για να κρατήσουν περισσότερο το άρωμα τους και για να προφυλάξουν την ομορφιά τους. Άλλα πάλι τα ανοίγουν τη νύχτα και μοσχοβολά ο κήπος του Θεού ακόμη και μέσα στο σκοτάδι. Η φωτοσύνθεση που γίνεται με άγνωστο τρόπο σταματά για κάποιο λόγο τη νύχτα, παρά το γεγονός ότι το ζωογόνο οξυγόνο που αποβάλλουν τα φυτά την ημέρα χρειάζεται σε όλους τους οργανισμούς συνεχώς, και τη νύχτα. Η Θεά Δήμητρα δίδαξε στους Έλληνες τις τελετές που κάνουν στα Ελευσίνια Μυστήρια, που δε γνωρίζουμε τι ακριβώς έκρυβαν, γιατί τις λεπτομέρειες τις ήξεραν μόνο οι μυημένοι σ’ αυτά και με τον όρο να τις κρατούν μυστικές. Η Περσεφόνη, η κόρη της, έξι μήνες τον χρόνο έπρεπε να μένει μαζί με τον άντρα της τον σκοτεινό Άδη, ύστερα από απόφαση του Δία, όταν την άρπαξε βίαια ο Άδης τη μοναδική φορά που ανέβηκε στην επιφάνεια της Γης για λίγα δευτερόλεπτα, τη στιγμή που αυτή έκοβε ένα νάρκισσο. Οι τελετές που γίνονταν στα Ελευσίνια Μυστήρια θα τους έκαναν ευτυχισμένους και θα γίνονταν ακόλουθοι του Βάκχου, του εύθυμου Θεού, σύμφωνα με την υπόσχεση της Δήμητρας, της Θεάς των εγκάτων της Γης, της μυστηριώδους προϊσταμένης των Ελευσινίων Μυστηρίων, της θεάς των αγρών και των γεωργικών εργασιών. Τα μυστήρια της Φύσης απασχόλησαν και αναφέρθηκαν σ’ αυτά οι Έλληνες μύστες της επιστήμης, σοφοί και φιλόσοφοι. Ο Θαλής ο Μιλήσιος ύστερα από τις έρευνες του στον χώρο των επιστημών κατέληξε ότι: «Το Θείον δεν έχει ούτε αρχή ούτε τέλος» και η πίστη στο Θεό αποτελεί τον πυρήνα της ηθικής φιλοσοφίας του.

Το σκοτάδι της νύχτας είναι βασική προϋπόθεση και όρος ζωής που έχει καθοριστεί, ώστε να γίνεται πηγή ευλογίας. Ο Άδης είναι θεός δυνατός, ισάξιος του Δία και είναι ο Άρχων του σκοτεινού κόσμου της νύχτας, καθοριστικός παράγοντας ισορροπίας και αναγέννησης. Με τα Ελευσίνια Μυστήρια, πέρα από τη σπουδαιότητα που αποδίδεται στην υπόσταση τους και στη σημασία της νύχτας, οι Ελευσίνιοι Έλληνες με την πλούσια σοφία τους παραδίδουν μαθήματα ζωής στα Πανεπιστήμια της παγκόσμιας επίγειας κοινωνίας, που σε κάνουν να συναντάς παντού την Ελλάδα, να αισθάνεσαι την ανάγκη να την ξεχωρίσεις και να σεβαστείς τον Θεό της. Η παραμονή της Περσεφόνης για έξι μήνες στον σκοτεινό Άδη θεωρήθηκε αναγκαία και επιβεβλημένη από τους Έλληνες, που ο πολιτισμός τους νίκησε τον χρόνο, τότε που πιθανόν δεν γνώριζαν ότι στην Ανταρκτική η νύχτα είναι συνεχόμενη για έξι μήνες όπως και στην Αρκτική περιοχή. Το γεγονός της συνεχόμενης νύχτας για έξι μήνες στις περιοχές αυτές έχει συνάφεια με τους έξι μήνες παραμονής της Περσεφόνης στον σκοτεινό Άδη, όπως αναφέρεται.

Το πλάνο των εργασιών που γίνονται στο σκοτάδι της νύχτας, που το γνωρίζουμε τόσο λίγο, για να λειτουργεί ο φυσικός κόσμος, μας φέρνει σε έκσταση και μας εμπνέει υπερκόσμια οράματα. Η ομορφιά του κόσμου με τη σοφία του θεού Δημιουργού ξεφεύγουν από τα μάτια και φαίνεται ως να είναι κρυμμένες μέσα στο σκοτάδι και στο μυστήριο. Το άυλο και το αόρατο γεννούν δοξασίες που αναζητούν -αν είναι δυνατόν- να γίνει παραπέρα διερεύνηση και διασαφήνιση των φαινομένων του αισθητού κόσμου.

Σήμερα ένα άλλο σκοτάδι, που επεκτείνεται κάθε μέρα, έχει προσβάλλει τους Έλληνες και σκοτεινιάζει τον ορίζοντα της ψυχής τους, καθώς και όλης της ανθρωπότητας. Η Ελληνική Παιδεία -που πουθενά δεν έχει η Γη μεγαλοσύνη τέτοια- από την οποία γεννήθηκε η προκοπή, μας διδάσκει ότι το έργο του Θεού θα δίνει πάντα χαρά στη Γη. Η παγωνιά και το σκοτάδι που υπάρχει δεν θα είναι συνεχόμενα και ατελείωτα. Μετά τη νύχτα και το σκοτάδι, που έχει όρια, θα ξημερώσει πάλι. Ας θυμηθούμε τους στίχους του Παλαμά… «Είναι επειδή με του καιρού το πλήρωμα μας μέλλεται ένα ανέβασμα προς ύψη ουρανοφόρα». Ο Θεός αγαπά αυτούς που ευεργέτησε περισσότερο απ’ όσο αυτοί που ευεργετήθηκαν αγαπούν τον ευεργέτη τους.