Ενα σπαρακτικό κόμικ του Σ. Στιβακτάκη
Ο Στηβ Στιβακτής γεννηµένος το 1991, εργάζεται από το 2008 στον χώρο της εικονογράφησης και του κόµικ, ενώ από το 2022 διδάσκει και στη Σχολή Εφαρµοσµένων Τεχνών Ορνεράκη, από την οποία και αποφοίτησε το 2012.
Μετά από αρκετές εκδόσεις και αυτοεκδόσεις, τον φετινό Μάιο εκδίδει, από τις εκδόσεις Jemma Press, το κόµικ “Gérard ή, το σπαθί στην πλάτη του”, στο οποίο αφηγείται το ταξίδι ενός 15χρονου εφήβου, του Έκτορα, ο οποίος βρίσκεται εγκλωβισµένος στο σώµα ενός κοριτσιού. Το σπαρακτικό αλλά και γενναίο ταξίδι αυτοπροσδιορισµού του Έκτορα και η προσπάθειά του να είναι αυτό που είναι αποτελεί το κεντρικό θέµα το οποίο όµως συνδυάζεται -και πώς θα γινόταν διαφορετικά;- µε θέµατα έµφυλου ρατσισµού, οικογενειακής βίας αλλά και κοινωνικών κατασκευών που δεν επιτρέπουν να είµαστε τίποτε διαφορετικό από ό,τι ορίζει η εκάστοτε κάθε φορά κοινωνική νόρµα.
Αυτολογοκρισία…
Μία εν µέρει αυτοβιογραφική ιστορία του Στηβ Στιβακτή µας φέρνει αντιµέτωπους µε µία όχι και τόσο βολική θέα παρουσιάζοντας τη ζωή, τον εγκλωβισµό, την ντροπή και την αυτοταπείνωση που βιώνει ένας έφηβος που προσπαθεί να κατανοήσει αλλά και να κοινοποιήσει την σεξουαλική του ταυτότητα, η οποία δεν ταιριάζει µε τα κοινωνικώς αποδεκτά φύλα, σε ένα καταπιεστικό και βίαιο οικογενειακό πλαίσιο.
Ο Έκτορας προσπαθεί να βρει καταφύγιο στην τέχνη των κόµικς για να αποτυπώσει την πνιγερή ζωή του: τις προσωπικές αδιέξοδες αναζητήσεις -για τις οποίες δεν βρίσκει ευήκοα ώτα για να µοιραστεί-, την ασφυκτική οικογενειακή πίεση που βιώνει αλλά και τη λεκτική- ψυχική βία που δέχεται, την απόρριψη των φίλων του σχολείου και τη δυσκολία να συνυπάρξει και να υπάρξει εν γένει. Στους φανταστικούς κόσµους που πλάθει προσπαθεί να ανασάνει από την πατριαρχικά δοµηµένη οικογένεια και κοινωνία και να µπορέσει να αντέξει το ότι «δεν ταιριάζει», άρα δεν ανήκει πουθενά. Όπως σηµειώνει στην εισαγωγή του κόµικ ο συγγραφέας- ψυχοθεραπευτής Λύο Καλοβυρνάς «Για να υπάρξω, πρέπει κάποιος να µε δει κάποιος ν΄ αναγνωρίσει την ύπαρξή µου. Χωρίς “εσύ” δεν υπάρχει “εγώ”».
Με σπαθί… τη φαντασία και την αποδοχή
Η φαντασία του Έκτορα ζωντανεύει στο χαρτί και µας µεταφέρει παράλληλα µε την ρεαλιστική ιστορία σε έναν φανταστικό κόσµο, στον οποίο ο έφηβος προσπαθεί να αντιµετωπίσει την σκληρότητα που βιώνει. Μαζί µε την µουσική (συγκεκριµένα, ο Έκτορας εµπνέεται από έναν τραγουδιστή που είναι τρανς όπως κι ο ίδιος), τα χρώµατα, τα µολύβια του αλλά και µία κούκλα άντρα που γίνεται ο αόρατος φίλος του, επιβιώνει παθητικά. Μέχρι που αρχίζει να αποκαλύπτει τα συναισθήµατά του και τον αυθεντικό του εαυτό στην κούκλα τον “Gérard”, ο οποίος αντικατοπτρίζει την πραγµατική του ταυτότητα και τον ενθαρρύνει να ορθώσει το ανάστηµά του και ευτυχώς αργότερα στην Ρεν, µια παιδική του φίλη που συναντάει ξανά στο χωριό, µετά από χρόνια και είναι η πρώτη που αποδέχεται τον Έκτορα.
Σκηνοθετική αφήγηση
µέσα από εντυπωσιακά καρέ
Ο Στηβ Στιβακτής εντυπωσιάζει και σχεδιαστικά αφού κινείται σε τρία επίπεδα εικονογράφησης µε βάση τρεις αφηγήσεις που αποδίδονται µε διαφορετική µονοχρωµία, ενδεχοµένως για να αποδώσει τον καταπιεσµένο εαυτό που παλεύει να απελευθερωθεί: το παρελθόν αποτυπώνεται µε µοβ, το παρόν µε µπλε και το φανταστικό σύµπαν µε πορτοκαλοκίτρινο. Συχνά, βέβαια, οι κόσµοι συναντιούνται, αφού το φανταστικό εµφιλοχωρεί στο παρόν, ιδιαίτερα στις σκηνές µε ένταση. Ο Στηβ δίνει µεγάλο βάρος στα πρόσωπα των χαρακτήρων, στις εκφράσεις και στο συναίσθηµα που κάθε φορά αντανακλούν. Ταυτόχρονα, η ατµόσφαιρα γίνεται κινηµατογραφική, χάρη στη σκηνοθεσία αλλά και την σιωπηλή σε αρκετά καρέ αφήγηση. Τέλος, το κόµικ χωρίζεται σε ενότητες, των οποίων το εξώφυλλο κάθε φορά σχετίζεται µε ένα τραγούδι που ακούει ο Έκτορας, ενώ η εστίαση είναι εσωτερική σε αυτά τα πλάνα- κι έτσι ο αναγνώστης γίνεται ο ήρωας κατανοώντας καλύτερα τη διαφορετική κάθε φορά συναισθηµατική του κατάσταση.
Εµπειρίες ενός εφήβου που δεν ακούµε συχνά -γιατί δεν δίνεται ο χώρος και η αποδοχή- είναι συγκεντρωµένες στο κόµικ αυτό -το οποίο προσωπικά θεωρώ παιδαγωγικό οδηγό για δασκάλους και γονείς- εκτός από συγκλονιστικό αφήγηµα σεναριακά και εικονογραφικά. Όπως σηµειώνει ο Λύο Καλοβυρνάς: «Βοηθάει πολύ να διαβάζουµε ιστορίες σαν τη δικιά µας και για το πώς είναι να µεγαλώνεις σαν ΛΟΑΤΚΙ+ παιδί, σ΄ αυτήν την χώρα, και νιώθω ευγνώµων που έχουµε τον Στηβ να το αποτυπώνει µε τόση οµορφιά».
γραμμοσκιάσεις… Zgur
