Εκδόσεις ΣΤΑΧΥ
Τομέας Φιλοσοφίας – Κοινωνικής Επιστήμης
Η Ελλάδα έγκλειστη μέσα σ’ αυτό το σιδερένιο κλουβί πορεύεται πάλι σε πρόωρες εκλογές μέσα σε μεγάλη εθνική, πολιτική, οικονομική, κοινωνική, βαθιά αντιπνευματική κρίση και τόσο επικίνδυνη για τον λαό μας αβεβαιότητα…
Με διασπάσεις του, ως χθες, κυβερνώντος κόμματος, με κομματικές επιθέσεις και αντεπιθέσεις. Με μετατροπή της δημοκρατίας σε μοναδικό κόμμα της καπιταλιστικής συσσώρευσης χωρίς να δίνει με τρόπο πειστικό ορισμένα στοιχεία για τον τρόπο λειτουργίας του μοντέρνου καπιταλισμού… ο οποίος ακόμα και τώρα δεν αποκαλύπτει τα πραγματικά στοιχεία της λειτουργίας του. Οπου τώρα, έχει ξεφορτωθεί και τα τελευταία απομεινάρια που του συνδέουν με τις αξίες και τα ιδανικά της επαναστατικής αστικής τάξης…
Με την πρακτική του σύγχρονου καπιταλισμού να έχει τόση σχέση με τις αξίες του 1789 (γαλλική επανάσταση: ελευθερία, ισότητα, αδελφότητα) όση σχέση έχει ο ιερωμένος τραπεζίτης του Βατικανού με την επί του όρους ομιλία. Για να έχουμε πέρα ως πέρα τη “θρησκεία” του καπιταλισμού που οδήγησε σ’ ένα είδος “θρησκευτικού” αθεϊσμού της μοντέρνας σκέψης.
ΑΒΕΒΑΙΟΤΗΤΑ ΓΙΑ ΚΡΙΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Η μεγάλη εθνική κρίση αβεβαιότητας για το ελληνικό μέλλον συνεχίζεται και επιτείνεται τώρα με την αναστάτωση (πολιτικο-κομματικής) που δημιουργήθηκε με τις νέες πρόωρες εκλογές, που ήταν δυνατό να αποφευχθούν… Ομως δεν αποφεύχθηκαν μετά τη χαμένη δεδηλωμένη του κυβερνώντος κόμματος και την τετελεσμένη μεγάλη διάσπασή του. Εξαιτίας βέβαια του νέου επαχθούς μνημονίου που υπέγραψε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, με ακύρωση των απόλυτων προεκλογικών αντιμνημονιακών επαγγελιών και δεσμεύσεων…
Αυτή η διάσπαση της ευρωαριστεράς παρουσιάζει ανάγλυφη τη συνεχή -από χρόνια- κρίση διχασμού της ελληνικής μας αριστεράς, αλλά και γενικότερα της αριστεράς της σημερινής και αυριανής σε όλο τον κόσμο.
ΤΟ ΚΟΣΜΟΪΣΤΟΡΙΚΟ ΓΕΓΟΝΟΣ
Αυτή η μεγάλη αριστερή κρίση κορυφώθηκε μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ που αποτέλεσε ένα κοσμοϊστορικό γεγονός το οποίο αποτέλεσε την αφορμή τόσο για τους αριστερούς μελετητές όσο και για τους ποικιλόμορφους συντηρητικούς να δημιουργηθούν δύο μεγάλοι ποταμοί ερμήνευσης της αριστερής κρίσης, αλλά και της δεξιάς υπερ-εξουσιαστικής μεθερμήνευσής της.
Ενας από τους κορυφαίους (πανευρωπαϊκά, ελληνικά και οικουμενικά) μελετητές της αριστερής κρίσης και της δεξιάς κατάκρισης και κατάχρησης -όπως ανέφερα και στο προηγούμενο άρθρο μου- είναι ο Ιταλός φιλόσοφος Κοστάντσο Πρέβε, ο οποίος έχει γράψει σημαντικά βιβλία για τους δύο αυτούς ποταμούς του διχασμού του κόσμου.
ΜΕ ΤΟ ΑΣΙΓΑΣΤΟ ΠΑΘΟΣ ΜΠΡΟΣΤΑ…
Με το “Ασίγαστο πάθος” και τις σκέψεις ενός μαρξιστή φιλοσόφου πάνω στην κρίσιμη καμπή της εποχής μας (της εικοσαετίας 1980-2000).
Με αποτέλεσμα εκείνη η κρίσιμη εποχή να μετεξελιχθεί σε μια τραγωδία της χώρας μας, της Ευρώπης και του κόσμου ολόκληρου για πολλά χρόνια ακόμα…
Ο Κοστάντσο Πρέβε στην ανάλυση εκείνης της εποχής έδωσε μια ευρεία διάσταση φιλοσοφικής, κοινωνικής, θρησκευτικής, πολιτιστικής, πολιτικής, οικονομικής -σε βάθος- θεώρησης της αριστερής ιδεολογίας ως θεωρίας μέσα από το “σιδερένιο κλουβί” του καπιταλισμού και της χειραγωγημένης δημοκρατίας του.
ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΤΩΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΩΝ…
Εξαιρετικό δείγμα των σκέψεων και των προβληματισμών του παρουσιάζεται στο πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου του που περιλαμβάνει πέντε καθοριστικής σημασίας υποκεφάλαια τα εξής:
α) Καπιταλισμός χωρίς αστούς. Ενας νέος αντίπαλος για το κομμουνιστικό κόμμα, β) Αστική φιλοσοφία και καπιταλισμός, γ) Ο θρησκευτικός αθεϊσμός και ο εγκλεισμός στο σιδερένιο κλουβί του καπιταλισμού, δ) Η χειραγωγημένη δημοκρατία ως το μοναδικό κόμμα ενός καπιταλισμού χωρίς αστούς, ε) Οι καπιταλιστικές μεταβάσεις και ο ανοιχτός χαρακτήρας της ιστορίας.
ΚΑΜΙΑ ΣΧΕΣΗ Η ΕΠΙ ΤΟΥ ΟΡΟΥΣ ΟΜΙΛΙΑ ΚΑΙ Ο ΙΕΡΩΜΕΝΟΣ ΤΡΑΠΕΖΙΤΗΣ ΤΟΥ ΒΑΤΙΚΑΝΟΥ
Για να πει στο πρώτο υποκεφάλαιο μεταξύ πολλών άλλων τα εξής σημαντικά. Διακόσια χρόνια μετά τη μεγάλη Γαλλική Επανάσταση του 1789, ο σύγχρονος καπιταλισμός φαίνεται να έχει ξεφορτωθεί και τα τελευταία απομεινάρια που τον συνέδεαν με τις αξίες και τα ιδανικά της επαναστατικής αστικής τάξης.
…Στην πραγματικότητα η πρακτική του σύγχρονου καπιταλισμού έχει τόση σχέση με τις αξίες του 1780 -την ελευθερία, την ισότητα, την αδελφότητα- όση σχέση έχει ο ιερωμένος τραπεζίτης του Βατικανού ο Μάρτσινκους με την επί του όρους ομιλία…
Με τον σύγχρονο καπιταλισμό να φαίνεται ότι χαίρει ουσιαστικά άκρας υγείας.
…Βασικά, ο καπιταλισμός αναπτύχθηκε μέσα από την επανάσταση του αστικού πολιτισμού, ο οποίος μετασχηματίστηκε στον καπιταλισμό
Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΙΚΗΣ ΣΥΜΦΟΡΗΣΗΣ
με μετατροπή της δημοκρατίας σε μοναδικό κόμμα της καπιταλιστικής συσσώρευσης, χωρίς να δίνει με τρόπο πειστικό ορισμένα στοιχεία για τον τρόπο λειτουργίας του μοντέρνου καπιταλισμού… ο οποίος ακόμα και τώρα δεν αποκαλύπτει τα πραγματικά στοιχεία της λειτουργίας του.
Σ’ αυτό βασικά το κρίσιμο σημείο ο Κοστάντσο Πρέβε στις πέντε σελίδες του υποκεφαλαίου “αστική φιλοσοφία και καπιταλισμός” αναφέρεται στην ιστορική επικράτηση της κοινωνίας των εμπόρων στη Δύση που συνοδευότανε πάντοτε από την ηθική διαμαρτυρία (ατομική, μαζική) εναντίον των αξιών και της πρακτικής αυτής, της ίδιας της κοινωνίας των εμπόρων. Οπου, τότε, στην εποχή της νεωτερικότητας έχουμε στη Δύση τη μοναστική προσωπικότητα του Φραγκίσκου της Ασσίζης έχουν εκφραστεί οι αρχές της απλότητας και της πενίας.
Ο ΦΤΩΧΟΥΛΗΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΚΑΙ Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΟΥ ΧΡΗΜΑΤΟΣ
Αυτές λειτούργησαν στις απαρχές της αστικής κοινωνίας. Ομως ο Φραγκίσκος της Ασσίζης (ή ο φτωχούλης του Θεού κατά το σημαντικό μυθιστόρημα του Καζαντζάκη) δεν μπορεί να κατανοηθεί αν δεν συσχετισθούν αυτές οι αρχές (Simplicitas και panertas) τις οποίες ο Φραγκίσκος υποστήριζε, με τον ταυτόχρονο αγώνα του εναντίον των παλιών εκκλησιαστικών αξιωματούχων καθώς και εναντίον των νέων “λαϊκών” (κοσμικών) καπιταλιστών εμπόρων. Για να τονίσει ο Preve ακόμα ότι: Το να είναι απλοί και πένητες για τον Φραγκίσκο και τους συντρόφους του σήμαινε να εφαρμόζουν στην πράξη τον στόχο της απόλυτης θεωρητικής και πρακτικής απομάκρυνσης και διαφοροποίησης και από την παλιά κοινωνία των κλειστών τάξεων και από τη νέα κοινωνία του χρήματος…
ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΗ ΑΠΟΔΟΧΗ ΚΑΙ ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑ
Με την αστική φιλοσοφική συνείδηση (νομιναλισμός) να μην είναι ομόλογη με την αναπαραγωγή του καπιταλισμού. Γιατί αντιθετικά είναι μια ενότητα αντιθέτων που περιλαμβάνει ταυτοχρόνως την αποδοχή και τη διαμαρτυρία. Την απολογητική της αστικής ιδιωτικής ιδιοκτησίας και την αποκάλυψη του αλλοτριωτικού της χαρακτήρα.
Για να αποτελέσει ο αστικός διαλεκτικός ιδεαλισμός του 19ου αιώνα πέρα ως πέρα τη θρησκεία του καπιταλισμού!
Γιατί, βασικά περιέχει τα ίδια αντιθετικά στοιχεία με τη χριστιανική θρησκεία της ευρωπαϊκής φεουδαρχίας. Ομως, η επιφανειακή εκκοσμίκευση αυτής της θρησκείας, με την ταυτόχρονη αποδοχή του πεπρωμένου του καπιταλισμού, θα αποτελέσει τη σύγχρονη μορφή αυτής της θρησκείας να οδηγήσει σ’ ένα είδος “Θρησκευτικού αθεϊσμού”.
Ο ΕΓΚΛΕΙΣΜΟΣ ΣΤΟ ΣΙΔΕΡΕΝΙΟ ΚΛΟΥΒΙ ΤΟΥ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΥ
Αυτός ο εγκλεισμός, γενικά μέσα από τον θρησκευτικό αθεϊσμό της μοντέρνας σκέψης, αποκρύπτεται κάτω από τη μαγική λέξη της εκκοσμίκευσης ή αποκληρικοποίησης. Με υποκατάστασή της από τη διαρκή πρόσθεση νέων επιστημονικών γνώσεων… Με τον μαρξισμό ουσιαστικά να θέτει στη θέση της Βασιλείας του Θεού τον ήλιο του μέλλοντος και στη θέση του διωγμού των εμπόρων από τον Ναό την απαλλοτρίωση των καπιταλιστών και στη θέση της καταγγελίας του πλούτου και της χλιδής την κριτική της πολιτικής οικονομίας…
Για να είναι επικυρίαρχη η δημοκρατία ως πραγματική πληροφοριακή πηγή και ως φενάκη λαϊκής κυριαρχίας που προϋποθέτει την εξαφάνιση ακόμη και τυπικά από το φάσμα την επιλογή του πολίτη – εκλογέα αντικαπιταλιστικές εναλλακτικές λύσεις.
Ο HOMOPOLITICUS – ΜΑΣΚΑ ΤΟΥ HOMOECONOMICUS
…Αλλά μια τέτοια δημοκρατία καθίσταται ουσιαστικά το μοναδικό κόμμα του τρίτου καπιταλισμού. Και είναι το ένα και μοναδικό κόμμα γιατί έχει και ολοκληρωτικό αντικείμενο διαχείρισης και ρύθμισης τη συναινετική αναπαραγωγή του μοντέρνου καπιταλιστικού σιδερένιου κλουβιού που ο Μαξ Βέμπερ το χαρακτήρισε ως όριο της παγκόσμιας ιστορίας χωρίς δυνατότητα υπέρβασης.
…Ομως μια παρόμοια δημοκρατία είναι δομικά χειραγωγημένη, όχι μόνο και όχι τόσο επειδή υπόκειται στις μεγαλοοικονομικές δυνάμεις όσο ο homopoliticus… δεν αποτελεί παρά μια μάσκα του Homoeconomicus, ο οποίος επιδιώκει ακριβώς να πολιτογραφήσει στο σύστημα τις οικονομικές απαιτήσεις του.
Για να αποτελεί αυτή η δημοκρατία το πραγματικό μοναδικό κόμμα του καπιταλισμού. Το βασίλειο υποκρισίας και χειραγώγησης (Κοστάντσο Πρέβε ελλ. έκδοση σελ. 48).
ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ
