Όπως ένας ανθός εµπεριέχει οµορφιά και άρωµα, έτσι κι ο άνθρωπος που αγαπά και αγαπιέται, βρίσκει την ευτυχία και τη γαλήνη, την κατανόηση και τη χαρά της ζωής”.
Σ’ ΕΝΑΝ ΤΡΑΜΠΙΚΟ, κυνικό κόσµο, που ετοιµάζεται για παγκόσµιες αναταράξεις κι αλλοπρόσαλλες οικονοµικοστρατιωτικές συγκρούσεις, επενέρχεται στο προσκήνιο το θέµα της ύπαρξης και θέσης του κυρίαρχου όντος που λέγεται άνθρωπος: σκοπός του είναι η αλληλοκατανόηση, η αγάπη και η ειρήνη, η ευδαιµονία και η δηµιουργικότητα ή µήπως όλα αυτά σβήνουν µπροστά στους µεγαλοϊδεατισµούς των εγωιστικών σχεδιασµών ορισµένων ηγετών που οδηγούν σε αναταραχή και ακατάπαυστους καταστροφικούς πολέµους; Είναι ικανή η σύγχρονη τεχνολογία, µε την Τεχνητή Νοηµοσύνη και την τάση µας για να συνεχή κέρδη, να εξαλείψει απ’τον άνθρωπο κάθε σ υ ν α ί σ θ η µ α;
ΘΑ ΣΩΣΕΙ, άραγε, η α γ ά π η τον κόσµο ή θα επιτρέπουµε πάντα να κυριαρχεί το θρησκευτικό θεόµορφο, το φυλετικό ή το οικονοµικόϊδεολογικο µ ί σ ο ς; (…) Είναι ανάγκη να υπάρχει “παγκόσµια ηµέρα” για τον έρωτα και την αγάπη; Προσωπικά ακούω πάντα ευχάριστα εκείνα τα υπέροχα τραγούδια για τον έρωτα και την αγάπη, σε αυστηρή επιλογή και µουσική σύνθεση του Μάνου Χατζηδάκι. Εννοώ το δίσκο “Ο Μεγάλος Ερωτικός” (1972), για τον οποίο είχε πει ο συνθέτης του: “Επρεπε να δηµιουργήσω µια ενότητα ύφους και ήχου, (…) µια µουσική πραγµατεία, ας µου επιτραπεί η λέξη, περί Ερωτος”. Και πράγµατι, αυτό το κατόρθωσε µε µια ερωτική “συµπερίληψη” –για να µιλήσουµε µε όρους του συρµού- της µαγείας της πρώτης συνάντησης, του φουντώµατος της σχέσης, της έκρηξης του ερωτικού πόθου, της εν τέλει συνεύρεσης· έπειτα, της τρυφερότητας και της αναταραχής στη σκέψη του άλλου, του συγκλονισµού “ψυχής τε και σώµατος”, της ζήλειας, της επιθυµίας για αποκλειστική ένωση “ψυχών τε και σωµάτων”, της απόκρουσης κάθε εµποδίου για την ευτυχία, του πόνου της στέρησης ή της µη ανταπόκρισης στο ερωτικό κάλεσµα, των ενοχών και τύψεων, του θανάτου. Φυσικά, µε επιστέγασµα το άξιον εστί του “κραταιού” έως θανάτου έρωτα!
ΑΛΛΑ, τι προσφέρει µια βαθιά α γ ά π η και τί ένας σαρκικός πόθος; Ο έρωτας ξεκινά από το βλέµµα ή την ακοή, και την επιθυµία να αιχµαλωτίσεις την οµορφιά του άλλου µόνο για τον εαυτό σου! Να, όπως το λένε αισθησιακά µερικά λιανοτράγουδα:
“Τα χείλη σου είναι ζάχαρη, το µάγουλό σου µήλο
Τα στήθη σου παράδεισος και το κορµί σου κρίνο
Να φίλουνα τη ζάχαρη, να δάγκανα το µήλο
Ν’ άνοιγεν ο παράδεισος, ν’ αγκάλιαζα τον κρίνο”
Και στον “Ερωτόκριτο” του Β. Κορνάρου:
“Ο Έρωτας ανυφαντής µε πονηριάν εγίνη·
αράχνην ήστεσε ψιλήν, κ’ επιάστηκα εις εκείνη.
Σαν το µωρό εκοµπώθηκα, οπού δεν έχει γνώση,
και βουηθισµόν πλιό πού να βρω; και τίς να µε γλιτώσει;
“Κι όσο µακραίνω απ’ τη φωτιά, θωρώ πως πλιά µε καίγει,
κι ο Πόθος µε χειρότερα άρµατα µε παιδεύγει.
Αυτός λαβώνει από κοντά, κι από µακρά σκοτώνει,
κι ώστε να φεύγω, να γλακώ, µε τα φτερά µε σώνει”
ΕΤΣΙ, γεννιέται η περιπαθής Ανάγκη να είσαι κοντά στο “πρόσωπο του πόθου σου” που γίνεται δυνάστης σου. Με τον πόνο, την ανυποµονησία, την ελπίδα, την µετ’ εµποδίων συνεύρεση, την παράλυση των µελών, τον ενθουσιασµό, την ερωτική έκσταση, την αγωνία, τη µέθη της κατάκτησης. Κι άλλοτε να, η αµφιβολία, ο φθόνος, η έκπληξη, το µυστήριο, ο φόβος, η θλίψη, η απογοήτευση, το ψυχοσωµατικό ξεθεµέλιωµα, η συναρπαγή, η παραφορά, η τρέλα, ο θάνατος…
ΑΝΤΙΘΕΤΑ, η αγάπη συγκατανεύει στην αποδοχή του άλλου (και µετά την “εκπνοή” του πόθου). Είτε νέο, είτε µεγάλο, είτε όµορφο, είτε άσχηµο είναι το “έτερον ήµισι”:
“Τι να µου κάνει µια καρδιά, θα θελα να΄ χα κι άλλη,
να σ΄ αγαπώ και µε τις δυο και λίγο θα΄ ναι πάλι”.
Στον “Ερωτόκριτο” πάλι, όπου και το απόλυτο δόσιµο (στ. 985-988):
“Με τη ζωή σου είχα ζωήν και µε το φως σου εθώρου’,
τα πάθη µου, θυµώντας σου, επέρνου’ σαν ηµπόρου’.
Τον εαυτό µου αρνήθηκα, και µετά σένα ήµου’,
στο θέληµά σου ευρίσκετο θάνατος και ζωή µου”
Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ αγάπη στηρίζεται στην ασφάλεια, την αµοιβαιότητα, τον αυθορµητισµό, την παραχώρηση χώρου και ελευθερίας στον άλλο, τη στοργή και φροντίδα, την αφοσίωση, το δόσιµο, την αυτοθυσία, την καταλλαγή, τη σταθερότητα, τη δηµιουργικότητα, τη διαύγεια σκέψης, την εµπιστοσύνη, την ειλικρίνεια και αλληλοκατανόηση, την οικειότητα, τον αλληλοσεβασµό, τον συµβιβασµό, την υποµονή, την πληρότητα συναισθηµάτων.
… ΜΕΤΑ ΑΠΟ κάποιες δεκαετίες δοκιµασιών της σχέσης µας, καλόν είναι να κοιτάζουµε βαθιά µέσα µας: ας αγαπήσουµε πρώτα τον εαυτό µας έτσι όπως ακριβώς είναι και µετά ας κοιτάξουµε και τον άλλο δίπλα µας· κι ας τον δούµε, όπως ακριβώς είναι. Όχι όπως θα θέλαµε να είναι ή όπως θα ταίριαζε στην φαντασίωσή µας: “ιδανικός σύντροφος” στην ανθρώπινη ζωή δεν υπάρχει. Υπάρχουν προτερήµατα και ελαττώµατα -και σοφία είναι η αποδοχή τους!
ΑΣ ΑΝΟΙΞΟΥΜΕ την καρδιά µας και ας πούµε στον άλλο όλα αυτά που δεν έχουµε τολµήσει να του πούµε. Ντροπή δεν είναι να λες σε κάποιον πως τον αγαπάς, ντροπή είναι να του λες το “σ΄ αγαπώ”, χωρίς να το αισθάνεσαι, χωρίς να το πιστεύεις. Κι αν ακόµα δεν βρούµε από τον άλλον ανταπόκριση σε όσα νοιώθουµε εµείς γι αυτόν, θα έχουµε κερδίσει τη δύναµη που έχει όποιος τολµάει να εκφραστεί ελεύθερα, χωρίς να υπολογίζει κέρδος ή χάσιµο: αν του οµολογήσουµε απλά και ειλικρινά, χωρίς εγωισµούς και ενδοιασµούς, το τί αισθανόµαστε γι αυτόν, να είµαστε βέβαιοι πως κι αυτός θα κάνει το ίδιο. Το να γίνουµε “µια ψυχή σε δυο σώµατα”, ε, αυτό νοµίζω πως είναι ο στόχος µιας µακρόβιας, βαθιάς κι αληθινής αγάπης.
Ο ΕΡΩΤΑΣ, ως σαρκική επαφή, αποτελεί το ανάχωµα στη φθορά του ανθρώπινου γένους. Κι αυτό, επειδή ουσιαστικά το σεξ, πλην της ηδονής, αποβλέπει στη διαιώνισή του είδους· όµως, µια “εκ βαθέων” α γ ά π η, µας πάει πιο πέρα: γίνεται η επέκτασή µας στην αιωνιότητα· όχι µόνο µε τους απογόνους µας, αλλά και µε την κάθε είδους, εµπνευσµένη από αυτήν, δηµιουργικότητά µας.
