Πολλές φορές κινδύνευσε ο Άη -Λιας, ο ναύτης να πνιγεί μέχρι που στο τέλος απαρνήθηκε τη θάλασσα και ασπάστηκε το βουνό.
Από τότε, με ένα κουπί αναμάσκαλα δεν αφήνει χρόνια τώρα βουνό για βουνό, αναρωτώντας τους λιγοστούς βοσκούς που συναντά στα μέρη εκείνα, αν γνωρίζουν τη χρήση του. Και εκεί που του λένε πως το κουπί είναι ξύλο, γιατί δεν το έχουν ματαδεί, βάζει πεθυμιά στην καρδιά του να χτιστεί ξωκκλήσι του. Και οι άνθρωποι που ψάχνουν να βρουν θεία στηρίγματα στη μοναξιά της Μαδάρας, εκεί που ακουμπά το σπίτι του θεού …μα και αφορμή για πανηγύρια στην καρδιά του καλοκαιριού, δεν του χαλούν χατίρι.
Ο ΑΗ ΛΙΑΣ ΣΤΑ ΑΜΠΕΛΙΑ
Και να σου, λοιπόν, στον καιρό του κορωνοϊού ο προφήτης Ηλίας στους Κάμπους των Κεραμειών, στις ρίζες των Λευκών Ορέων να αποζητά ξωκλήσι, εκεί που έμαθε πως το είχαν τάξιμο να φτιάξουν ένα στη χάρη του. Πέρασε βιαστικός το χωριό, καμάρωσε το πράσινο στη γειτονιά του Γέρου Πρίνου, κατευθύνθηκε στη γειτονιά της Τσακίστρας και από εκεί στο Μαδαρό, το τελευταίο Κεραμειανό χωριό της ρίζας, από όπου πήρε το δρόμο για την Καμπιανή Μαδάρα.
Την ίδια πορεία ακολουθούν, παραμονή της χάρης του, οι ταπεινοί προσκυνητές του. ακολουθώντας το χωματόδρομο με τα οχήματά τους που οδηγεί στο ξωκκλήσι του. Ένα πανέμορφο πέτρινο εκκλησάκι, που φέτος γιόρτασε τα τρίχρονα γενέθλιά του, χτισμένο με περίσσευμα καρδιάς από τους ανθρώπους του Παραδοσιακού Πολιτιστικού Συλλόγου Κάμπων και της Τοπικής Κοινότητας στο όβγορο του παλιού κτηνοτροφικού οικισμού «Αμπέλια», σε υψόμετρο 1230 μέτρων. Απότομα γκρεμνά, χαώδη βάραθρα, βραχώδη γκριζοπράσινα πρανή, και φαλακρές πλαγιές στα ψηλά. Στα χαμηλότερα, συστάδες από πρινάρια μα και πανέμορφα διάσπαρτα στην απεραντοσύνη της Μαδάρας κυπαρίσσια και εδώ και εκεί περίτεχνοι ασφένταμοι που ολοένα και λιγοστεύουν, καθώς ανεβαίνουμε. Αληθινή ζωγραφιά τούτα τα δέντρα εντυπωσιάζουν με το ριζικό τους σύστημα που φυτρώνει μέσα από τα βράχια, αλλά και με το σχήμα τους που υπέκυψε με τον καιρό στα παράλογα θελήματα του ανέμου. Σαστίζει ο νους και η ψυχή σου αναγαλλιάζει σε τούτο το ξεχωριστό σημείο της Κεραμιανής γης με το που αγναντεύεις ολόγυρα τις χιλιοτραγουδημένες μοναδικές, ως προς την αλλόσχημη μορφή τους και τη μεγαλοπρέπεια τους, αετίσιες Μαδαρίτικες κορυφές. Μπαλκόνι και της ακτογραμμής του Κρητικού Πελάγους τούτο το όβγορο του Αγίου με τη θέα να σου κόβει την ανάσα από το Κολυμπάρι μέχρι το Ρέθυμνο.
Λουτσιές, καλοκοιμητές, ερίκοι και μαυροκλαδές, ένα πολύχρωμο ευδιάκριτο χαλί ανάμεσα στους σχιστόλιθους, στρωμένο γύρω από το εκκλησάκι. Θυμίαμα στη χάρη του Αγίου την ώρα του κατανυκτικού εσπερινού οι μυρωδιές της μαλοτήρας, του θυμαριού και της μαντζουράνας που ανακατεύονται στο μαδαρίσιο αέρα.
Έκθαμβοι οι προσκυνητές από το θείο μεγαλείο αποκαμαρώνουν τα δημιουργήματα της λιθοξόου φύσης την ώρα που ο ήλιος δύει και τα κοπάδια σταλίζουν. Παίρνουν την ευλογία του άρτου και σμίγουν σε πολύχρωμες παρέες. Και μονομιάς ξεδιαλύνουν οι θύμησες και ζωντανεύουν παλιές κουβέντες από τους μεγαλύτερους που καθηλώνουν με τις ασκητικές μορφές τους μικρότερους που τους ακούνε με ανοιχτό το στόμα.
Ο ΟΡΕΙΒΑΤΗΣ ΝΟΥΣ
Ορειβάτης ο νους των πανηγυριωτών ξεπεζεύει με μιας απέναντι, στις ρίζες της κορυφής Σπαθί, στο καταφύγιο του Βόλικα και ακόμα πιο πάνω στο τάφκο ( βάραθρο) Μηλέ. Από εδώ κατέβαζαν με τα μουλάρια τους οι χιονάδες το χιόνι της μαδάρας στην πολιτεία, τότε που δεν υπήρχαν τα ψυγεία και ο τεχνητός πάγος για τη συντήρηση των τροφίμων και των φαρμάκων, αλλά και για τη δροσιστική χαρουμπία. Και φυσικά η καθιερωμένη στάση στην επιστροφή για ξεκούραση στο «Καζίνο του Κοκολογιάννη», το μικρό ερειπωμένο σήμερα κούμο στην αρχή της ανάβασης προς τα « Αμπέλια» που χιουμοριστικά οι κτηνοτρόφοι ονόμαζαν καζίνο, αφού πάντοτε έβρισκες ένα ποτήρι κρασί να πιείς και νερό για να δροσιστείς και να καλοπεράσεις.
Και οι ζωηρές κουβέντες συνεχίζονται για τα ξεχασμένα μιτάτα της Μαδάρας που ρήμαξαν με τον καιρό και χρήζουν επειγόντως ανάπλασης. Και δεν είναι μόνο τα μιτάτα στα Αμπέλια( των Κατσουλέδων και των Ποντικάκηδων) αλλά και το Μονόγρεμνο, ο Παλιόκουμος και το Μιτάτο της Παπούρας. Και δείχνουν κατά κει οι χωριανοί…με σεβασμό και συγκίνηση! Και οι επισκέπτες τα ψάχνουν με το μάτι, με τη σκέψη ότι ο θησαυρός των Λευκών Ορέων είναι η προστιθέμενη αξία στο Καλλικρατικό Δήμο Χανίων!
Η ΆΥΛΗ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ
Στο μεταξύ το πανηγύρι παίρνει φωτιά με τα πρώτα ριζίτικα. Το γλέντι ανάβει για τα καλά. Ένα γλέντι αυθεντικό, με καλό καμπιανό κρασί και τα καθιερωμένα πλουσιοπάροχα εδέσματα από αγνές μαδαρίτικες πρώτες ύλες. Οι ήχοι των λυρών του Νίκου Ποντικάκη και του Γιώργου Μυγιάκη σμίγουν με τους ήχους των λαγούτων του Ρούσου Μαρκάκη και του Μπάμπη Βαγιωνάκη. Η παράδοση των Λευκών Ορέων καλά κρατά τούτο το βράδυ με το ελπιδοφόρο μήνυμα της συμμετοχής των παιδιών και των εφήβων που πρωτοστατούν στην εξυπηρέτηση των φιλοξενουμένων. Φαίνεται να έχουν μυηθεί στις δομημένες στην πορεία του χρόνου αξίες της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς της Μαδάρας από πολύ νωρίς! Οι προσπάθειες της Τοπικής Κοινότητας και του Πολιτιστικού Συλλόγου πιάνουν τόπο. Πολλά συγχαρητήρια σε όλους, γιατί διατηρείτε με πολύ κόπο και θυσίες ζωντανό το χωριό!
