Η περιοδεία Γετίµ Αλή, Στυλιανού Περακάκη
Ο Γετίµ Αλής από το χωριό Κυριάννα του Ρεθύµνου, την Κυριακή των Βαΐων το 1800, πήγε στη Λούτρα στο σπίτι του σχετικά εύπορου Στυλιανού Περακάκη, να διασκεδάσει καθ’ όσον ήταν…!!! σεκλετισµένος.
Στου Περακάκη κάθισε µέχρι την Μεγάλη Πέµπτη βυθισµένος στο µεθύσι στην κραιπάλη και στα όργια.
Στη συνέχεια διέταξε τον Περακάκη να τον συνοδεύσει στο Ρέθυµνο.
Κάθισε στο µουλάρι και ο Περακάκης του κρατούσε το όπλο και ακολουθούσε. Το όπλο ήταν «µοτσενίγκος», και τον είχε πάρει από ένα Γάλλο περιηγητή που του είχε εµπιστευτεί ο πασάς να συνοδεύσει και εκείνος τον φόνευσε στη θέση Πέτρας Νερό Αµαρίου.
Στο χωριό Πηγή συναντούν και φονεύει ο Γετίµ τον πρώτο Χριστιανό.
Παρακάτω φονεύει και τον δεύτερο κάτω από ένα ελαιόδεντρο.
Μετά το Άδελε φονεύει και τον τρίτο.
Τέσσερεις Μαρουλιανοί από τους πυροβολισµούς το βάζουν στα πόδια. Τους φωνάζει: «χαϊνηδες Μαρουλιανοί κιανείς σας µη χωστεί γιατί δε θα αφήσω κιανένα σας ζωντανό και ξιά σας» όντως τους κυνήγησε και τους φόνευσε όλους.
Συνέχισαν την πορεία τους και ο Περακάκης που ακολουθούσε από πίσω µε το όπλο του το σήκωσε και σηµάδεψε για να τον φονεύσει. Σκέφτηκε όµως τον αφανισµό της οικογενείας του και του χωριού του και το κατέβασε. Έκαµε διάφορες παρατηρήσεις του Γετίµη, τύπου παραπόνου και αυτός του απάντησε ότι είχε µεράκι και µαχµουρλούκι και δεν µπορούσε διαφορετικά να το σπάσει, παρά µε αυτό τον τρόπο.
Στα Περβόλια Ρεθύµνης ξεπέζεψε στο παντοπωλείο του Σκευοχαραλάµπη.
Εκεί τα έκανε «λαµπόγιαλο», ούρησε σε κάποια δοχεία κλπ., και φόνευσε και ένα Κρητότουρκο από το Βαθιακό της Αµπαδιάς που του έκανε παρατήρηση.
Τώρα αποφάσισε φοβούµενος να γυρίσει στη Λούτρα. Στη διαδροµή συναντούν ένα νεαρό Κρητότουρκο και του λέει να πλησιάσει να του πει ένα µυστικό και µε τα δόντια του ο Γετίµης του κόβει το αυτί.
Επιστρέφουν στη Λούτρα και ο Γετίµης πηγαίνει µόνος στην οικία µιας χήρας ονόµατι Ασπασία, που είχε µια ωραιοτάτη κόρη τη Πανώρια. Η χήρα µεταλάβαινε στην εκκλησία και η κόρη ήτο µόνη. Από τους σπαραγµούς της κόρης οι κατοικούντες πλησίον τρέχουν και ειδοποιούν τη µητέρα, η οποία όταν προσπαθεί να βοηθήσει την κόρη της κατασφάζεται. Η κόρη παλεύει µε χέρια και µε δόντια µέχρι που την δένει χειροπόδαρα µε τη ζώνη του και την πηγαίνει στην ερηµική τοποθεσία των Αλιάκων, που ήταν παλαιός ερειπωµένος οικισµός.
Επί δύο ηµέρες εκεί την βασάνισε και την τυράννησε φρικτά, ευρέθη νεκρή και αγνώριστη, µέσα σε µια τρύπα που είχε µπει αφού είχε τρελαθεί.
Οι κάτοικοι των χωριών Λούτρα και Κυριάννα αφού κατάφεραν και βρήκαν τα πτώµατα, την µητέρα την έθαψαν στον περίβολο της εκκλησίας και την κόρη στη θέση που τη βρήκαν σφηνωµένη νεκρή, εις τα όρη.
Το Μ. Σάββατο βγήκαν από το Ρέθυµνο, ο Μουφτής, ο Καδής, οι Αγάδες, διάφορα εκτελεστικά όργανα κ.λπ. και κατέγραψαν τα περιουσιακά, κινητά και ακίνητα, των σφαγιασµένων, της χήρας, της κόρης, των ορφανών κλπ., και όλα εδηµεύθησαν ή βγήκαν σε δηµοπρασία.
Στους δε κατοίκους των χωριών Λούτρα και Κυριάννα επεβλήθησαν βαριά πρόστιµα, καθ’ όσον τα θύµατα ευρέθησαν σε χώµατα που δεν είχαν ασφαλισθεί στο Εφκάφιο και στο Μεσκεµέ (ιεροδικείο)… και δε συµµαζεύεται.
Ο Γετίµ Αλής εφονεύθη στο Αρκάδι τέλη Γενάρη 1822.
Η λαϊκή µούσα είπε :
Γλυµήδης και Γετίµ Αλής* το ‘χανε σηκωµένο*,
κι απού το Κάστρο ως τα Χανιά, νάµι* ‘χανε βγαρµένο.
…………….
Σηκώνεται ένα πρόσαργο* για να ‘νεβεί στ’ Αρκάδι,
να πα να βρεί το Γούµενο να λειτουργούν οµάδι.
…………………
Και πιάνουν τον Γετίµ Αλή, κόβουν τη κεφαλή του,
στο Ρέθεµνο τη µπέψασι να φαν’ οι γ’ εδικοί ν του.
*σηκωµένο: είχαν γίνει υπερφίαλοι
*νάµι = (όνοµα) εφηµίζοντο ως δεινοί πολεµισταί,
ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΜΟΥ «ΚΡΗΤΕΣ ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΟΙ – ΙΧΝΗ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΣ»
*Ο Μιχάλης Κατσανεβάκης είναι Αρχιτέκτων Μηχανικός, Συγγραφέας – Ιστορικός Ερευνητής
