Ο Aμερικανός συγγραφέας Jay Neugeboren στο βιβλίο του με τίτλο “Ιστορία ενός Ορφανού” γράφει: «Η σύζυγος που χάνει τον σύζυγο λέγεται χήρα. Ο σύζυγος που χάνει τη σύζυγο λέγεται χηρευάμενος. Το παιδί που χάνει τους γονείς λέγεται ορφανό. Δεν υπάρχει λέξη για τον γονέα που χάνει το παιδί του. Τόσο φρικτή είναι η απώλεια».
Το θυμήθηκα αυτό όταν άκουσα για την τραγωδία στα Τέμπη στις 28 Φεβρουαρίου. Λίγες μέρες πριν, στις 20 Φεβρουαρίου είχαμε όλοι ακούσει τον τότε υπουργό Κ. Καραμανλή να απαντά στη Βουλή σε ερώτηση για την ασφάλεια των σιδηροδρόμων: «Είναι ντροπή και ντρέπομαι που θέτετε θέματα ασφαλείας. Θα ήθελα να ανακαλέσετε αμέσως». Και λίγο μετά, «…μία υπεύθυνη πολιτεία δεν μπορεί να παίζει με την ασφάλεια των πολιτών».
Στις τάξεις της ελληνικής κυβέρνησης πριν το δυστύχημα επικρατούσε κλίμα ευφορίας για την πορεία της χώρας. Η Ελλάδα μέσα σε τέσσερα χρόνια είχε αλλάξει. Ανήκε πλέον στη χορεία των πλέον προηγμένων χωρών του κόσμου. Η γνωστή φωτογραφία με το υπουργικό συμβούλιο στην απόλυτη κατήφεια ήταν μια κάποια προσγείωση στο εναλλακτικό σύμπαν της πραγματικότητας.
Ο ίδιος ο πρωθυπουργός Μητσοτάκης είχε πει στην Πάτρα στις 22-11-2022: «Αντί για μεγάλα έργα ακούν, ακούγατε, κενά συνθήματα και υποσχέσεις. Η επιχειρηματικότητα ενοχοποιείται και η κρατική αδράνεια μονιμοποιείται. Μέχρι που να φτάσει η κατάρρευση του 2010, τα μνημόνια και αμέσως μετά η τετραετία του ψέματος που ολοκληρώνει αυτό το δράμα. Ε, λοιπόν, είμαι εδώ σήμερα για να σας πω ότι όλα αυτά ανήκουν στο χθες που δεν θα το ξαναζήσουμε. Η χώρα είναι ήδη μια άλλη χώρα».
Όλη η κυβέρνηση συμμεριζόταν την ειδυλλιακή εικόνα της χώρας από την οποία εξέλιπε η διαφθορά και στην οποία ανθεί η αξιοκρατία, ο πολίτης αισθάνεται ασφαλής απέναντι στην εγκληματικότητα, η οικονομία, η δημόσια υγεία και η παιδεία ανθούν, οι επικοινωνίες και οι συγκοινωνίες έχουν εκσυγχρονιστεί, το περιβάλλον προστατεύεται και ούτω καθ’ εξής. Καθώς είπε ο ανταποκριτής των Financial Times, Edward Luce: «Είναι καλύτερο να κάνεις λάθος σε καλή παρέα από το να έχεις δίκιο μονάχος». Και στην καλή παρέα υπάρχει ένας άγραφος νόμος: ποτέ δεν ασκούμε κριτική στους δικούς μας. Δεν θέλω να είμαι ισοπεδωτικός προς τα κάτω αλλά η καθημερινότητα στην Ελλάδα δεν αφήνει πολλά περιθώρια.
Νέοι και φιλόδοξοι πολιτικοί ωθούνται από πολλαπλές κινητήριες δυνάμεις. Είναι τεράστια η έλξη της δυνατότητας να ανοίγει κανείς πόρτες κλειστές στους πολλούς, να του αποδίδουν τιμές, να απολαμβάνει μοναδικό στάτους, να συνδιαλέγεται με σπουδαίους προέδρους και VIPs, να εκφωνεί λόγους σε φόρα μόνο για λίγους, να χειροκροτείται ενίοτε ως Μεσσίας, να έχει αστυνομική συνοδεία, να αισθάνεται μοναδικός. Είναι δύσκολο να αντισταθεί κανείς στα θέλγητρα της εξουσίας. Αλλά όσο πιο ψηλά ανεβαίνει κάποιος σε αυτόν τον εκμαυλιστικό κόσμο τόσο πιο θορυβώδης είναι η πτώση, όποτε έρθει.
Και στα Τέμπη ήρθε η πτώση με τα πλέον φρικώδη επακόλουθα. Για τους ανθρώπους που κατακρεουργήθηκαν ή εξαϋλώθηκαν μέσα στο άμορφο ατσάλι, για τους ανθρώπους τους που έμειναν πίσω.
*Ο Γιάννης Α. Φίλης είναι π. πρύτανης
του Πολυτεχνείου Κρήτης