Οι τραγωδίες δεν διδάσκουν το παραμικρό αν δεν προκαλέσουν σοβαρούς τριγμούς στο πολιτικό σύστημα της χώρας, που δεν αφήνει περιθώρια για δεύτερες σκέψεις αλλά πάνω απ΄όλα κοινωνική αφύπνιση και διέγερση. Το αν από το 2004 έπρεπε να είχαν ολοκληρωθεί όλες οι διαδικασίες εκσυγχρονισμού του πεπαλαιωμένου σιδηροδρομικού δικτύου, το γεγονός ότι η αγορά των ελβετικών και ιταλικών τραίνων, των επονομασμένων «βελών» δεν συνοδεύτηκε από αντίστοιχο εκσυγχρονισμό και ηλεκτρονική διαχείριση του άθλιου δικτύου, με αποτέλεσμα πολλές οικογένειες σήμερα να θρηνούν νέα παιδιά, αυτό δείχνει όχι μόνο την διαχρονική απουσία της Πολιτείας αλλά και τις εγκληματικές παραλείψεις των κυβερήσεων που οδηγούν σε παρόμοιου τύπου τραγωδίες.
Πολλοί από το σιδηροδρομικό ατύχημα και μετά θα πουν πως στην Ελλάδα τίποτε δεν λειτουργεί, πως πρόκειται για «συμφέροντα» ή «αποκομιδή κερδών», οι συνδικαλιστές θα φωνάζουν πως φταίει τούτο ή εκείνο, κανείς όμως δεν θα πάρει την ευθύνη πάνω του – και μιλώ για την ευθύνη που του αναλογεί – ο καθένας από εμάς που δείχνουμε ολιγωρία και ανοχή, αλλά πάνω απ΄όλα δεν κάνουμε κάτι σημαντικό για να αλλάξουμε την κατάσταση.
Πέρα από την ανάληψη πολιτικής ευθύνης από τον υπουργό Μεταφορών που ορθώς έγινε, πέρα από τα οποιαδήποτε μέτρα παρθούν για το μέλλον, η ευθύνη ανήκει σε όλους μας – μηδέ του γράφοντος εξαιρουμένου – που δεν προσπαθούμε αρκετά όχι μόνο για να βελτιώσουμε στις συνθήκες ζωής σε αυτή την χώρα αλλά πάνω απ΄όλα που δεν αποσοβούμε τέτοιου μεγέθους τραγωδίες.
Ο καθένας στον τομέα ευθύνης του θα έπρεπε να έχει σηκώσει τον ψηλά τόνο της φωνής του, είτε αυτό αφορά εργατικά ατυχήματα, είτε ιατρικά, είτε ναυάγια, και ποινικές ευθύνες που αφορούν την διαφθορά. Και πίσω από όλες αυτές τις τραγωδίες να είστε σίγουροι πως υπάρχουν σοβαρές ποινικές ευθύνες που αφορούν τον πολιτικό κόσμο, τα κόμματα και τους υπηρέτες τους, αλλά πάνω απ΄όλα τους ίδιους τους πολίτες που επιλέγουν τα εκάστοτε πρόσωπα για να τους κυβερνήσουν.
Το κράτος είναι οι πολίτες και οι πολίτες αντιπροσωπεύονται από το κράτος. Δεν υπάρχει μη ευθύνη στον καθένα που επιτρέπει την ανομία και το χάος, και αναφέρομαι στην συλλογική ευθύνη που πρέπει να αναληφθεί για την παρατεταμένη σιωπή μετά από τραγωδίες όπως το Μάτι ή το τελευταίο τραγικό ατύχημα στα Τέμπη.
Συνειδητοποιώντας πως έχουμε ευθύνη για το παρατεταμένο κατάντημα της χώρας, κάνοντας την δέουσα αυτοκριτική λίγο πριν τις κάλπες, θα μπορέσουμε να δούμε τα πράγματα πιο καθαρά και χωρίς αγκυλώσεις. Το 2023 δεν σημαίνει ότι θα πάψουν οι τραγωδίες και τα ατυχήματα, κανείς δεν μπορεί να διαβεβαιώσει κανέναν ότι τα πράγματα θα κυλήσουν ομαλά.
Από την άλλη, ούτε και η βέλτιστη τεχνολογία μπορεί να επιλύσει επιτυχώς προβλήματα, με την έννοια ότι με τον αυτοματισμό θα πρέπει να τα αφήσουμε όλα στην τύχη τους. Ο παράγοντας άνθρωπος πρέπει πάντα να λαμβάνεται σοβαρά υπόψιν, με δεδομένο ότι και σε άλλες πολύ πιο προηγμένες τεχνολογικά χώρες – όπως στην Γερμανία ή τις ΗΠΑ – έχουν συμβεί και συμβαίνουν πολύ σοβαρά δυστυχήματα, και μάλιστα σιδηροδρομικά.
Οι τραγωδίες μπορούν αποφευχθούν λοιπόν, αφενός με την σοβαρή μελέτη, είτε στην τραγωδία των Τεμπών με τον έλεγχο της ταχύτητας των τραίνων σε ένα ούτως ή άλλως προβληματικό και πεπαλαιωμένο σιδηροδρομικό δίκτυο, είτε στο πρόχειρα κατασκευασμένο «νέο» οδικό δίκτυο που υποτίθεται θα έπρεπε να μετριάζει τους κινδύνους – κάτι που δεν συμβαίνει.
Μιλάμε δηλαδή για ένα σύνολο ευθυνών, λανθασμένων αποφάσεων και εγκληματικών λαθών που κοστίζουν αμέτρητες ζωές.
Όλοι μας έχουμε ευθύνη, πέρα από τα κόμματα. Η τραγικότητα όμως των γεγονότων και ειδικά όταν είναι πρώιμα, δεν επιτρέπουν να αποδώσουμε προς το παρόν συλλογική ευθύνη. Κακώς όμως. Οι πολιτικάντηδες, από την πλευρά τους, δεν θα σταματήσουν να χειροκροτούν για τα τραίνα – σαΐτες ή την εκάστοτε συντόμευση των αποστάσεων που κάνει τους πολίτες να καμαρώνουν. Οι διαφημίσεις θα εξακολουθήσουν να αγνοούν τους κινδύνους που κρύβονται πίσω από κάθε τεχνολογικό επίτευγμα. Και ειδικά στις περιπτώσεις που όλα εδράζονται σε ασήμαντη υλικοτεχνική υποδομή.
Ας ευχηθούμε να μην χαθούν τόσο άδικα άλλες ανθρώπινες ζωές. Ας πάρουμε όμως κάποτε τις τύχες στα χέρια μας με την διεκδίκηση όλων όσων δικαιούμαστε σε όλα τα επίπεδα. Και πάνω απ΄όλα σκεπτόμενοι ότι ο πόνος των οικογενειών με τα χαμένα παιδιά δεν θα μαλακώσει ποτέ. Πολύ περισσότερο που όλοι αυτοί οι νέοι άνθρωποι άφησαν την τελευταία τους πνοή ή θυσιάστηκαν στο βωμό των όποιων πανηγυρισμών για μια εποχή όπου η ταχύτητα σε όλα τα επίπεδα δεν συνοδεύεται από την δέουσα ασφάλεια.