Σάββατο, 1 Φεβρουαρίου, 2025

«Τριάντα δυο ‘πανάστασες έχουνε καμωμένες»

«Πάσα ταχύ με τη δροσιά π’ ανοίγει το ζιμπούλι,/ αφρουκαστείτε να σας πω τση Κρήτης το τραγούδι./ Άστε με να συλλογιαστώ χρουσή μηλιά με τ’ άθη,/ να κάτσω να διηγηθώ των Κρητικώ τα πάθη./Τριάντα δυο ‘πανάστασες έχουνε καμωμένες/ κι’ αμέτρητες αναφορές στσι βασιλείς δοσμένες./ Η πρώτη επανάσταση ήτο μικρή λιγάκι,/ καταγραφή τω Σφακιανώ και τρίπυρο φαρμάκι./ Στα εβδομήντα ήτονε πάνω στον Άι Γιάννη/ καταγραφή του καστελιού και του Δασκαλογιάννη./ Η παραδευτερότερη ήτο στα Εικοσιένα,/ π’ αθήσανε κι εδέσανε τα πράματα τα νέα./ Τρεις ήσαν οι φιλόσοφοι που γράφαν τσι γραφάδες/ σ’ ούλον το κράτος τση Τουρκιάς οπού ‘σαν αραγιάδες./ Ο Ρήγας ήτον κι άλλοι δυο που γράφαν οι καημένοι/ σ’ ούλον το κράτος τση Τουρκιάς οπού ‘σαν προκομμένοι./ -Όπου κι αν είστε Χριστιανοί ούλοι να ‘τοιμαστείτε/ και την ημέρα τση Λαμπρής του Τούρκο να βαρείτε./ Απού το τόσο τύραννο που το ‘χομ’ οι καημένοι/ καλλιά ‘τονε να λείπομε, να ‘μεστ’ αποθαμένοι-…» (Αντώνιος Γιανναράκης: «Άσματα Κρητικά μετά Διστίχων και Παροιμιών»).

«Η Κρήτη στην Επανάσταση του 1821 – Από την ιστοριογραφία στην ποίηση», ο τίτλος του τελευταίου βιβλίου που έγραψε ο και καλός μου φίλος Γεραπετρίτης, οδοντίατρος, λόγιος και ποιητής, που κατοικοεδρεύει στην Αλίατρο Βοιωτίας, Λουκάς Δ. Παπαδάκης. Για μια ιδιαίτερα επιμελημένη έκδοση, που κυκλοφόρησε τον φετινό Απρίλη, με αφορμή τη συμπλήρωση δύο αιώνων από την έναρξη της Επανάστασης του 1821, 120 σελίδων, της Ιεράς Μητροπόλεως Ιεραπύτνης και Σητείας, πρόκειται. Από αυτήν η “αλίευση” του παραπάνω “άσματος”. «Για ένα πρωτότυπο έργο καταγραφής του Επαναστατικού αγώνα των Κρητών μέσα από τα ιστορικά κείμενα και τη δημοτική ποίηση της εποχής, παρουσιάζοντας την μάλλον άγνωστη στους περισσότερους συμμετοχή της Κρήτης στον Αγώνα Κρήτης στον Αγώνα του 1821», κάνει λόγο στον πρόλογό του ο οικείος μητροπολίτης κ. Κύριλλος. Και όχι μόνο η Δημοτική συμπληρώνω…

«… Πιστέψετε π’ ό,τι θα πω είν’ ακριβή αλήθεια,/ μα τες πολλές λαβωματιές που μόφαγαν τα στήθια,/ με τους συντρόφους πόπεσαν στην Κρήτη πολεμώντας,/ μα την ψυχή που μ’ έκαψε τον κόσμο απαρατώντας». Από τον «Κρητικό» του Διονυσίου Σολωμού το απόσπασμα. Αυτό έλειπε να μην μνημονεύσει ιδιαίτερα, και τον Ποιητή και τον ήρωα του ο φίλος μου! Απ’ τα Βάιλα της Σητείας οι πρόγονοι του Εθνικού μας Ποιητή που εκπατρίστηκαν… Στη γη των πατέρων του επιστρέφει με τον πρόσφυγα «Κρητικό» του, που μας ζητά να τον κοιτάξουμε «μες στα σωθικά, που φύτρωσαν οι πόνοι»…

Και… στα πεταχτά

«Τα δάση στάχτη γίνανε, κι είναι στ’ αλήθεια κρίμα/ θύτης να είναι ο άνθρωπος κι η φύση να ‘ναι θύμα.// Τους εμπρηστές θα έπρεπε σκληρά να τιμωρούνε/ που γίνονται η αφορμή τα δάση να καούνε.// Η φύση σαν το σπίτι μας θέλει κι αυτή φροντίδα/ άμα την καταστρέφουμε, δεν έχουμε ελπίδα». Για τις πυρκαγιές που μας “βρήκαν”, όπως μας “βρήκαν” και τις αντιμετωπίσαμε, όπως τις αντιμετωπίσαμε, πρόσφατα ο λόγος και στις τρεις σημερινές μαντινάδες από τη Νεκταρία Θεοδωρογλάκη. Τις συνυπογράφω.

Μετρούν και ξαναμετρούν τις “πληγές” που άφησαν πίσω τους οι πυρκαγιές οι κάτοικοι της Ηλείας, της Ιπποκράτειας Πολιτείας της Βόρειας Εύβοιας, και όχι μόνο. Μετά τις φωτιές έρχονται οι πλημμύρες, προβλέπουν, ωστόσο, οι ειδικοί… Σε ρόλο επιμηθέων άπαντες…

Ο κορωνοϊός, του κορωνοϊού, τον κορωνοϊό, κορωνοϊέ… Σε όλες τις πτώσεις του ενικού αριθμού η μικρότης του. Και του πληθυντικού βεβαίως βεβαίως, αν λάβουμε υπόψη τις μεταλλάξεις του…

«Πίσω απ’ τις γρίλιες είναι το μεγάλο μεσημέρι./ Τα σκόρπια σπίτια κάτασπρα, κι ένα κόκκινο/ κάτω απ’ το λόφο./ Λίγο πιο πάνω, ξέρουμε, είναι η μεγάλη ασβεστωμένη μάντρα./ Από κει/ κατεβαίνει η δροσιά προς τους ευκάλυπτους, κι ένα άρωμα από σάπια ροδάκινα στο δρόμο./ Άξαφνα τα τζιτζίκια σώπασαν· Δυο ηλιοκαμένα σώματα στ’ άσπρα σεντόνια./ Βγάλε και το δαχτυλίδι σου – μου πιάνει ένα δικό μου χώρο στο μικρό σου δάχτυλο». Το ποίημα «Μεσημέρι Αυγούστου» του Γιάννη Ρίτσου.


Ακολουθήστε τα Χανιώτικα Νέα στο Google News στο Facebook και στο Twitter.

Δημοφιλή άρθρα

Αφήστε ένα σχόλιο

Please enter your comment!
Please enter your name here

Μικρές αγγελίες

aggelies

Βήμα στον αναγνώστη

Στείλτε μας φωτό και video ή κάντε μία καταγγελία

Συμπληρώστε τη φόρμα

Ειδήσεις

Χρήσιμα