Το κυκλικό βύθισμα (δολίνη) ή αλλιώς Ζούρπαπα βρίσκεται στην περιοχή του Πετροπόρου Τρικάλων και έχει διάμετρο περίπου 400 μέτρων και άλλα τόσα μέτρα βάθος.
Πρόκειται για ένα εντυπωσιακό γεωλογικό φαινόμενο που δημιουργήθηκε πριν από χιλιάδες χρόνια, και χαρακτηρίζεται ως το ίσως μεγαλύτερο στον ελλαδικό χώρο.
Οι δολίνες είναι βαθιές λακκούβες ή τρύπες, που σχηματίζονται, κατά κανόνα, από την υπονόμευση του εδάφους σε περιοχές με ασβεστολιθικά πετρώματα. Σχηματίζονται συνήθως όταν το βρόχινο νερό περνάει στο υπέδαφος και διασπά βαθμιαία το ασβεστολιθικό πέτρωμα, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται υπόγειες κοιλότητες και σπηλιές.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, αυτές οι σπηλιές γίνονται σταδιακά τόσο μεγάλες, που δεν μπορούν πλέον να αντέξουν το βάρος της οροφής τους. Έτσι, το έδαφος που βρίσκεται από πάνω τους καταρρέει και εμφανίζονται μεγάλες ή μικρότερες τρύπες. Η συγκεκριμένη δολίνη είναι γνωστή από την αρχαιότητα αφού τροφοδοτούσε τους κατοίκους της αρχαίας πόλης Πέλιννας με άφθονα ψάρια στα νερά που κρατούσε.
Οι μύθοι των κατοίκων
Φυσικά, ένα τέτοιο φαινόμενο επόμενο ήταν να διεγείρει τη φαντασία των κατοίκων, που έπλασαν διάφορους μύθους προσπαθώντας να δώσουν μια εξήγηση. Στα χωριά της περιοχής οι παραδόσεις και οι μύθοι που την συνοδεύουν είναι πολλοί.
Όπως αναφέρει το CNN Greece, σύμφωνα με τον πρώτο μύθο στην μεγάλη τρύπα που είναι σχηματισμένη ανάμεσα στα βουνά υπάρχει η λίμνη που τρέφει «μαλλιαρά ψάρια» και κρύβει πολλά μυστήρια, που απορροφούν κάθε κακό. Μάλιστα, για αρκετά χρόνια οι κάτοικοι της περιοχής κατέβαιναν στον πάτο της λίμνης και έδεναν κομμάτια υφάσματος από αγαπημένα τους πρόσωπα που ασθενούσαν για να γίνουν καλά και να φύγει το κακό προς τον πάτο της.
Όποιος τα ακουμπούσε, σύμφωνα πάντα με τον μύθο, αρρώσταινε κι αυτός. Ένας από τους επικρατέστερους είναι και ο μύθος του Ζουρ Παπά (σημαίνει τρελός παπάς) και έχει δώσει το όνομα του στην περιοχή: Στην πλατεία της πόλης Παλαιογαρδίκι που υπήρχε εκεί κάποτε γινόταν ένας γάμος. Ένας ιερέας πάντρευε την ομορφότερη κόρη του. Όταν την είδε να χορεύει, του άρεσε τόσο πολύ που άρχισε να κάνει ανήθικες σκέψεις. Μετά από κατανάλωση μεγάλης ποσότητας αλκοόλ την πλησίασε, την άρπαξε και τη φίλησε.
Εκείνη τη στιγμή η γη… άνοιξε και κυριολεκτικά κατάπιε την πόλη. Μόνο η εκκλησία έμεινε άθικτη στην άκρη της θεόρατης τρύπας.
