Τρικυμία

Την Αθηνά Κανιτσάκη την πρωτογνώρισα σε μια μάζωξη – κάλεση που μας έκανε ο Παύλος Πολυχρονάκης.
Βέβαια, την γνώριζα -χωρίς να την γνωρίζω- από την συχνή παρουσία της στα “Χ.Ν.”.
Εκεί απολαμβάνω τις όμορφες ιδέες της, διατυπωμένες με έναν δικό της μοναδικό τρόπο!
Ανταλλάξαμε και μερικά βιβλία και σε ένα απ’  αυτό έκανα μια ταπεινή παρουσίαση στην εφημερίδα.
Η Αθηνά γράφει με έναν εξαιρετικό τρόπο και χειρίζεται την πένα άψογα. Σίγουρα, δεν περιμένει από εμένα να της γράψω καλά λόγια! Είναι εξάλλου καταξιωμένη συγγραφέας.
Πιστεύω πως το είχε έτσι σαν τάμα στον πατέρα της να βάλει τα δυνατά της και να γράψει ένα βιβλίο “με πολύ συναίσθημα για τον τόπο και την ιστορία του”. Να το αφιερώσει στην Σάμο της καρδιάς της. Βέβαια, η Αθηνά Κανιτσάκη είναι Χανιώτισσα, μα και η Σάμος, πώς να το κάνουμε, έχει ένα μεγάλο μέρος της καρδιάς και της σκέψης της. Όπως εξομολογείται, ταξίδεψε στην Σάμο για να αντλήσει από πρώτο χέρι το πρωτογενές υλικό και «επέστρεψα στα Χανιά κουβαλώντας μαζί μου πάνω από είκοσι τόμους…».
Προσπάθησε και το κατόρθωσε, να συνδυάσει το βιβλίο της θέματα ιστορικά, θέματα λαογραφικά της Σάμου, περιγραφές τοπίων, μα και παλιού τρόπου ζωής. Κάποια σημεία του βιβλίου έχουν αστυνομική πλοκή. Έχει επίσης και λίγο “παπαδιαμάντειο” αέρα!
Στις αριστοτεχνικές περιγραφές της σε συμπαρασύρει και σε κάνει να φαντάζεσαι με κάθε λεπτομέρεια και να δημιουργείς έναν πίνακα ζωγραφικής!
«Στο βάθος η Μυκάλη πελώρια, επιβλητική, φαντάζει σαν κώνος φυτεμένος στην άκρη του πιο κοντινού ακρωτηρίου. Τόσο ψεύτικη κι ονειρική ήταν σήμερα που νόμιζες πως θ’ άπλωνες το χέρι και θα την ακουμπούσες».
Συναρπαστική η ιστορία με το νεκρό παιδάκι που ανακάλυψε ο παππούς μέσα στη θαλασσινή σπηλιά. Ο αριστοτεχνικός τρόπος που το εξιχνιάζει με κάνει να σκέπτομαι -αν και δεν είμαι ο πιο κατάλληλος- αν θα έπρεπε να ασχοληθεί και με το αστυνομικό μυθιστόρημα.
Μα και παλιές Σαμιώτικες συνταγές μαγειρικής θα βρεις στις σελίδες του βιβλίου, όπως τα μπουρεκάκια και οι ρεβιθοκεφτέδες. Όμως νομίζω πως εκεί που ρίχνει το κέντρο βάρους είναι η μυθιστορηματική παρουσίαση των ιστορικών γεγονότων της Σάμου.
Τη συμμετοχή της στον αγώνα του 1821, του αρχηγού Λογοθέτη και των άλλων ηρώων. Όπως του καπετάν Σταμάτη και Λαχανά.
Διάβασα επίσης με προσοχή τα γεγονότα του 1912 που είχαν σαν αποτέλεσμα την Ένωση της Σάμου με τη μητέρα Πατρίδα. Εδώ, θα αναφέρω και τη σχέση που έχει η Ασή Γωνιά με την Σάμο. Εκείνη τη δύσκολη για την Σάμο περίοδο, έλαβε μέρος ο Ασηγωνιώτης Μακεδονομάχος και Ηπειρομάχος αρχηγός, Παύλος Γύπαρης.
Μια πικρή αλήθεια εντόπισα στο κεφάλαιο “Μερικά πιθανά ενδεχόμενα”. Το άκουσα και το διάβασα αρκετές φορές αυτό που αναφέρει η Αθηνά Κ. Πώς, βέβαια, οι ξένοι κατάκλεψαν τα αρχαία μας. Όμως πόσες εκατοντάδες ασβεστοκάμινα έγιναν με τα μάρμαρα των αρχαίων ναών!
Στα επόμενα κεφάλαια η Αθηνά Κ. Αναφέρει κι άλλες παρόμοιες ιστορίες και περιγραφές. Όμως, ο χώρος είναι… περιορισμένος. Πιστεύω, εξάλλου, πως θα έχει και συνέχεια το πράγμα. Τόσους τόμους κουβάλησε από την Σάμο!
*Ασηγωνιώτης λαογράφος
sifipetraki@hotmail.com