Στο σημερινό άρθρο, που και αυτό αναφέρεται στα τροχαία ατυχήματα, η στήλη θέλει να υπενθυμίσει, αλλά κυρίως να πείσει, για τη χρησιμότητα ορισμένων μέτρων πρόληψης (και συμπεριφορών) απλών μεν, που όμως στην κυριολεξία σώζουν ζωές!
Η ζώνη ασφαλείας, πρώτα – πρώτα: Το 70% των ατυχημάτων συμβαίνουν σε μικρές ταχύτητες, κάτω των 60 km/h. Στις ταχύτητες αυτές η προστασία της ζώνης είναι πολύ αποτελεσματική.
Σε έρευνα που έγινε στη Σουηδία επί 28.000 τροχαίων ατυχημάτων με 37.511 επιβάτες, διαπιστώθηκε ότι κανένας από αυτούς που φορούσαν ζώνη ασφαλείας δεν τραυματίστηκε θανάσιμα με ταχύτητα μικρότερη από 100 km/h περίπου.
Αλλά και γενικά, οι μελέτες έχουν δείξει ότι με την εφαρμογή της ζώνης ασφαλείας μειώθηκαν: Οι θάνατοι οδηγών κατά 17%, οι θάνατοι συνοδηγών κατά 25% και οι σοβαροί τραυματισμοί που οδηγούν συνήθως σε θάνατο, κατά 65%.
Είναι πλάνη ότι η ζώνη δεν χρειάζεται στις «μικρές ταχύτητες». Πριν το πούμε με λόγια ας προσέξουμε το σχέδιο που το δείχνει πολύ παραστατικά.
Πρέπει να γίνει κοινή συνείδηση ότι η σύγκρουση με «μόνο» 50 km/h, ισοδυναμεί με πτώση του αυτοκινήτου από τον τέταρτο όροφο πολυκατοικίας. Συμπέρασμα: «Είναι απαραίτητο να φοράμε τη ζώνη ασφαλείας και μέσα στην πόλη»!
Το στήριγμα κεφαλής. Είναι σημαντικό στοιχείο προστασίας κυρίως της αυχενικής σπονδυλικής στήλης, συνήθως όταν δεχθούμε πρόσκρουση στο πίσω μέρος του αυτοκινήτου μας. Μεγάλη σημασία έχει η σωστή τοποθέτηση των στηριγμάτων. Η επάνω άκρη του στηρίγματος πρέπει να βρίσκεται στο ίδιο ύψος με την επάνω άκρη του κεφαλιού και το στήριγμα όσο το δυνατόν πιο κοντά στο κεφάλι (μέσω ρύθμισης της πλάτης).
Το κράνος προστασίας. Πολλές φορές οι δικυκλιστές μένουν βαριά ανάπηροι από τραυματισμό μόνο του εγκεφάλου, χωρίς άλλο σοβαρό τραυματισμό. Η αναπηρία (αλλά και θάνατοι) θα μπορούσαν να αποφευχθούν με το απλό μέτρο του κράνους! Προσοχή: Δεν υπάρχει ταχύτητα τόσο μικρή που να μη χρειάζεται το κράνος. Το ανθρώπινο κρανίο αντέχει πρόσκρουση το πολύ με ταχύτητα 9 km/h. Προσοχή ακόμα στις προδιαγραφές: Τα κράνη χωρίς προδιαγραφές, είναι εγκληματικά. Οχι μόνο δεν προστατεύουν, αλλά είναι και επικίνδυνα.
Ο αερόσακος. Χρήσιμος αλλά υπό προϋποθέσεις. Ο αερόσακος δεν ωφελεί αρκετά χωρίς τη ζώνη ασφαλείας. Επίσης μπορεί να δημιουργήσει σοβαρό τραυματισμό σε παιδιά και άτομα ύψους σώματος κάτω των 150 cm. Ακόμα, ο αερόσακος δεν ωφελεί εάν ο επιβάτης δεν κάθεται σωστά στη θέση του.
Η σωστή θέση οδήγησης συμβάλλει αποφασιστικά στην πρόληψη του ατυχήματος. Τα σύγχρονα αυτοκίνητα έχουν δυνατότητες ρύθμισης του καθίσματος του οδηγού, πράγμα το οποίο κάνουμε αμέσως μόλις καθίσουμε σε αυτοκίνητο που δεν έχουμε οδηγήσει ξανά.
Μη αιφνιδιασμός. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε (χαλαρά όμως, χωρίς ένταση) τι γίνεται γύρω μας κοιτώντας στους καθρέπτες, και λίγο πιο μπροστά από τον προπορευόμενο.
Προσαρμογή (συνειδητή) της οδήγησης στις ικανότητές μας (είμαστε συνήθως λίγο πιο κάτω απ’ ό,τι νομίζουμε), στις δυνατότητες του αυτοκινήτου μας και στις συνθήκες περιβάλλοντος (φως, δρόμος, καιρός).
Τα 10 όχι του προσπεράσματος: Όχι χωρίς λόγο, όχι χωρίς ορατότητα, όχι με μικρή διαφορά ταχύτητας από το προπορευόμενο, όχι σε γέφυρες, έργα, στροφές και ισόπεδους κόμβους, όχι πίσω από άλλον που προσπερνά, όχι όταν δεν αισθανόμαστε πλήρη ασφάλεια, όχι σε ισόπεδη σιδηροδρομική γραμμή, όχι σε διάβαση πεζών, όχι σε σήραγγες, όχι όταν σταματά σχολικό λεωφορείο.
Αλλα θανατηφόρα αμαρτήματα (εκτός πόλεως): Κατάληψη της αριστερής λωρίδας, κόλλημα πίσω από προπορευόμενο αυτοκίνητο που βρίσκεται σε προσπέραση και αναβόσβημα των φώτων, προσπέρασμα από δεξιά, χρήση της λωρίδας ανάγκης, επαναφορά στη δεξιά λωρίδα σε μικρή απόσταση από το αυτοκίνητο που προσπεράσαμε, υπέρβαση των ορίων ταχύτητας.
Ηλικιωμένοι (άνω των 65 ετών): Πρέπει να πούμε ότι τον μεγαλύτερο αριθμό ατυχημάτων δεν τον δημιουργούν οι ηλικιωμένοι, αλλά οι ηλικίες από 15 μέχρι 29 ετών και μάλιστα με μεγάλη διαφορά από τις άλλες ομάδες ηλικιών. Ναι μεν οι ηλικιωμένοι δεν έχουν την καλύτερη φυσική κατάσταση, έχουν όμως τα εξής ασύγκριτα πλεονεκτήματα: εμπειρία που τους βοηθάει να κρίνουν πόσο επικίνδυνη μπορεί να γίνει μια παράβαση, δεν βιάζονται, έχουν προσαρμόσει την οδήγηση στις δυνατότητές τους και δεν χρειάζεται να αποδείξουν τίποτα σε κανένα.
Παρ’ όλα αυτά, οι ηλικιωμένοι θα πρέπει να λάβουν υπόψη τους μερικές ιδιαιτερότητες της ηλικίας, π.χ.:
• Δεν πρέπει να μιλάνε με άλλους και να ασχολούνται με άλλα θέματα όταν οδηγούν. Μετά τα 55 δύσκολα μπορεί να κάνει κανείς δύο δουλειές ταυτόχρονα.
• Να φροντίζουν για καλά γυαλιά, πολύ καθαρό παρ μπριζ και καλούς καθρέπτες.
• Να μην οδηγούν σε υψηλές ταχύτητες.
• Να μειώνουν δραστικά την ταχύτητα σε κάθε ασαφή κατάσταση.
• Όχι προσπεράσματα φορτηγών, τα οποία τρέχουν συνήθως με 90 – 100 km/h, και άρα θα μας ξαναπεράσουν στην πρώτη κατηφόρα και θα αρχίσει επικίνδυνο παιχνίδι.
• Τήρηση από τον προπορευόμενο απόστασης, το λιγότερο, ίσης με το μισό της ταχύτητας (π.χ. αν οδηγούμε με 80 km/h απαιτούνται το λιγότερο 40 μέτρα απόσταση).
• Σε εναλλασσόμενες στροφές και σε “φουρκέτες” επιβάλλεται αργή οδήγηση, διότι οι ηλικιωμένοι είναι πιο ευάλωτοι σε ζάλη.
• Συζήτηση με τον γιατρό σχετικά με το πόσο τα φάρμακα που λαμβάνουν επηρεάζουν την ικανότητα οδήγησης. Ακόμα, καλή ρύθμιση του σακχάρου και της αρτηριακής πίεσης.
• Ρύθμιση του κλιματισμού σε θερμοκρασία 22 – 24 οC, που να προσφέρει άνεση χειμώνα και καλοκαίρι.
• Και βέβαια, κάτι που ισχύει για όλους, ποτέ χρήση κινητού κατά την οδήγηση.
(*) δρ μηχανικός
τ. δ/ντής ΔΕΔΔΗΕ
Δικαστικός Πραγματογνώμονας τροχαίων ατυχημάτων
Αναφορές
Ι. Παπαδόπουλος, Οδήγηση με Ασφάλεια – Γνώσεις επιβίωσης και αλληλοπροστασίας, Επιστημονικές Εκδόσεις ΠΑΡΙΣΙΑΝΟΥ Α.Ε., Αθήνα, 2005.
Ολα τα δημοσιευμένα κείμενα της στήλης μπορείτε να τα βρείτε στο “http://www.haniotika-nea.gr/author/koufakis/”
