Ο σίδηρος είναι ένα απαραίτητο στοιχείο για τον ανθρώπινο οργανισµό, που η έλλειψη του, είτε λόγω κακής διατροφής, είτε λόγω ελλιπούς απορρόφησης, µπορεί να προκαλέσει σιδηροπενική αναιµία
Η αναιµία δεν είναι νόσος, είναι ένα σύµπτωµα και σύµφωνα µε τους ειδικούς τα αίτια είναι πολλά.
Στατιστικά εµφανίζεται σε περίπου 15-20% των προεµµηνοπαυσιακών γυναικών, το 50% των εγκύων και το 3% των ανδρών. Τα ποσοστά αυτά στις γυναίκες είναι αυξηµένα λόγω των απωλειών αίµατος. Μάλιστα κατά τη φάση της ηλικιακής ανάπτυξης τα ποσοστά της έλλειψης αυξάνονται, γι’ αυτό για την αντιµετώπισή της, συστήνεται αυξηµένη πρόσληψη σιδήρου, µέσω διατροφικών συνδυασµών, η µε τη χρήση κάποιου φαρµακευτικού σκευάσµατος.
Συστήνεται για καλύτερη απορρόφηση του, να λαµβάνεται µε άδειο στοµάχι, πίνοντας και λίγο φρέσκο χυµό πορτοκαλιού αµέσως µετά.
Ποιες τροφές βοηθούν την απορρόφηση του σιδήρου
1. Τρόφιµα πλούσια σε βιταµίνη C: Η βιταµίνη C έχει αποδειχθεί ότι βοηθά την απορρόφηση του σιδήρου των τροφών φυτικής προέλευσης. Σύµφωνα µε έρευνα 100mg βιταµίνης C µε ένα γεύµα, αύξησε την απορρόφηση του σιδήρου κατά 67%. Ο φυτικός σίδηρος περιέχεται στις φακές, ρεβίθια, αγκινάρες, σπανάκι, πράσα, βρώµη και ξηροί καρποί. Προκειµένου να απορροφούνται καλύτερα, καλό είναι να συνδυάζονται µε φρούτα και λαχανικά πλούσια σε βιταµίνη C (εσπεριδοειδή, φράουλες, ακτινίδια, µπρόκολο, πιπεριές, ντοµάτες)
2. Τρόφιµα µε βιταµίνη Α και β-καροτένιο: Η βιταµίνη Α παίζει καθοριστικό ρόλο στην υγεία της όρασης, των οστών, ανοσοποιητικού συστήµατος και απορρόφηση του σιδήρου από τις τροφές. Τα φρούτα και λαχανικά που απαντώνται η παραπάνω βιταµίνη και το β-καροτένιο είναι καρότα, γλυκοπατάτες, σπανάκι, λάχανο, κόκκινες πιπεριές, πεπόνι, βερίκοκα, πορτοκάλια και ροδάκινα.
Σηµειώνεται ότι η ανεπάρκεια βιταµίνης Α ελαττώνει τα επίπεδα του σιδήρου στον οργανισµό
3. Κρέας, ψάρι, πουλερικά: Τα τρόφιµα αυτά είναι πλούσια σε σίδηρο, ιδιαίτερα το µοσχαρίσιο κρέας. Έρευνα διαπίστωσε πως η προσθήκη βόειου κρέατος ή ψαριού σε γεύµα µε βάση δηµητριακά αύξησε κατά δύο ή τρεις φορές την περιεκτικότητα σε σίδηρο.
Τροφές που εµποδίζουν την απορρόφηση του σιδήρου
1. Τρόφιµα που περιέχουν φυτικό οξύ: Τα τρόφιµα όπως σόγια, δηµητριακά ολικής άλεσης, ξηροί καρποί και όσπρια, εµποδίζουν την απορρόφηση σιδήρου, γιατί περιέχουν φυτικό οξύ, το οποίο έχει την ιδιότητα να αναστέλλει την απορρόφηση των ανόργανων στοιχείων που περιέχονται στις τροφές. Συγκεκριµένα έχει πειραµατικά βρεθεί 2mg φυτικού οξέος µειώνει κατά 18% την απορρόφηση του σιδήρου Γιαυτό πρέπει να συνδυάζεται η κατανάλωση µε τροφές πλούσιες σε βιταµίνη C
2. Τροφές πλούσιες σε ασβέστιο:
Έρευνες έχουν συνδέσει το ασβέστιο µε µειωµένη απορρόφηση ασβεστίου έως και 60%, ανεξάρτητα εάν προέρχεται από γαλακτοκοµικά προϊόντα ή συµπληρώµατα διατροφής. Όµως σε νεότερες έρευνες διαπιστώθηκε ότι δεν είναι τόσο σε έκταση το πρόβληµα. Ένας µελετηµένος συνδυασµός είναι ό,τι καλύτερο.
3. Καφές και τσάι: Ο καφές και το τσάι έχει επιστηµονικά βρεθεί ότι µειώνει την απορρόφηση του σιδήρου από φυτικά τρόφιµα. Από τα παραπάνω συνάγεται το συµπέρασµα, ότι ακολουθώντας µια από τις παραπάνω συνδυαστικές διατροφικές συνήθειες και ασκώντας γυµναστική, µε επαρκεί ενυδάτωση και έλεγχο βάρους, θα µπορούµε να επιτυγχάνουµε το βέλτιστο για καλή κυκλοφορία του αίµατος.
*Ο Αναστάσιος Τριποδιανάκης είναι χηµικός
(τ. Υπ. Αγοράς Τροφίµων)
