Συνήθως τα θέματα που αφορούν στο φοινικέλαιο δεν προσελκύουν ιδιαίτερα το ενδιαφέρον του αναγνωστικού κοινού. Και όμως: από το πρωί που ξυπνάμε και τρώμε το πρωινό μας μέχρι την ώρα που βουρτσίζουμε τα δόντια μας πριν πέσουμε για ύπνο, οι περισσότεροι από εμάς καταναλώνουμε φοινικέλαιο χωρίς να το γνωρίζουμε.
Πόσο μάλλον χωρίς να συνειδητοποιούμε τις επιπτώσεις της παραγωγής φοινικέλαιου στο φυσικό περιβάλλον.
Το φοινικέλαιο αποτελεί βασικό συστατικό σε διάφορα προϊόντα, από δημητριακά, μπισκότα και μαργαρίνη έως σαμπουάν, κραγιόν και οδοντόκρεμες. Στην τεράστια ζήτηση για τα προϊόντα αυτά στη Δύση οφείλεται η αποψίλωση εκατομμυρίων στρεμμάτων δασών στην Ασία οδηγώντας την ενδημική πανίδα σε αφανισμό.
Ένα από τα είδη που κινδυνεύουν είναι και ο ελέφαντας της Σουμάτρα, το πλέον απειλούμενο είδος παγκοσμίως. Η αποδάσωση έχει μειώσει τον πληθυσμό τους στο μισό μέσα σε λίγα χρόνια, ενώ μόλις 2000 συνεχίζουν να επιβιώνουν στη φύση.
Το 85% των βιοτόπων του ελέφαντα της Σουμάτρα δεν είναι χαρακτηρισμένο ως προστατευόμενη περιοχή: πεδιάδες και λόφοι, οι πρώτες υποψήφιες περιοχές για υλοτομία, εξορύξεις και εγκατάσταση μονάδων χαρτοποιίας και παραγωγής φοινικέλαιου.
Ενώ τα δάση εξαφανίζονται, οι ελέφαντες αναγκάζονται να κυκλοφορούν σε φυτείες φοινίκων και αγροκτήματα, ερχόμενοι σε ευθεία αντιπαράθεση με τον άνθρωπο.
Οι επιπτώσεις αυτής της εξέλιξης στάθηκαν δραματικές για τον ελέφαντα: μεταξύ 1984 και 2009, αιχμαλωτίστηκαν 700 ελέφαντες και τοποθετήθηκαν σε καταφύγια. Οι περισσότεροι πέθαιναν στην αιχμαλωσία έως ότου παρενέβησαν οι ΜΚΟ Elephant Family και Sumatran Wildlife Conservation για να βελτιώσουν τις συνθήκες διαβίωσής τους.
Πολλοί ακόμα ελέφαντες βρήκαν φρικτό θάνατο από δηλητηρίαση, με το πιο πρόσφατο περιστατικό να αφορά σε δύο ζώα που βρέθηκαν νεκρά στις 3 Ιουνίου στο Εθνικό Πάρκο Τέσσο Νίλο. Εκτιμάται ότι έφαγαν ποντικοφάρμακο από μια κοντινή φυτεία φοινίκων.
Ομοίως τραγική είναι η ιστορία του μωρού ελέφαντα Ράγια (βλ. φωτογραφία) που πέθανε αιχμάλωτος από χωρικούς, οι οποίοι ζητούσαν αποζημιώσεις για τις ζημιές που προκαλούν οι ελέφαντες στις φυτείες τους.
Ο ελέφαντας Ράγια και οι υπόλοιποι ίσως να ήταν ακόμα ζωντανοί, εάν οι βιότοποί τους δεν είχαν καταστραφεί.
Παρόλα αυτά η αποφυγή της κατανάλωσης προϊόντων με φοινικέλαιο δεν είναι προφανής. Κι αυτό διότι το φοινικέλαιο συχνά δεν κατονομάζεται στη λίστα των συστατικών στοιχείων, αλλά “κρύβεται” υπό τον γενικό όρο “φυτικό έλαιο” ή κάτω από τα πολλά παράγωγα προϊόντα του, όπως το θειικό άλας στα προϊόντα ομορφιάς.
Σημειώνεται ότι το φοινικέλαιο είναι λάδι που παράγεται από τον φοίνικα “Elais guineensi”. Παράγεται σε χώρες της Αφρικής και της Λατινικής Αμερικής καθ ς και στην Ασία. To φυσικό χρώμα του λαδιού είναι κοκκινωπό επειδή περιέχει μεγάλες ποσότητες σε βήτα-καροτένιο που αποτελεί πρόδρομο μόριο της βιταμίνης Α (το βράσιμο καταστρέφει το βήτα- καροτένιο).
Το φοινικέλαιο χρησιμοποιείται σε όλες τις βιομηχανίες τροφίμων (από την παρασκευή μπισκότων και μαργαρίνης έως και στη βιομηχανία καλλυντικών) Αποτελεί το πιο συχνό μαγειρικό λάδι για την παρασκευή έτοιμων τροφίμων στην Αμερική.
ΦΟΙΝΙΚΕΛΑΙΟ ΚΑΙ ΑΓΡΙΑ ΖΩΗ
Το φοινικέλαιο έχει μπει γερά στη βιομηχανία. Από το 1990, η αύξηση της χρησιμοποιούμενης γης για την καλλιέργεια φοινικέλαιου έχει αυξηθεί κατά 50% και στα επόμενα χρόνια αναμένεται και περαιτέρω αύξηση! 45 εκατομμύρια τόνοι είναι η ετήσια παραγωγή! Το 90% παράγεται στη Μαλαισία και την Ινδονησία! Το Φοινικέλαιο είναι το δεύτερο πιο εμπορεύσιμο φυτικό έλαιο, μετά το σογιέλαιο. Η βιομηχανία παραγωγής Φοινικέλαιου με τον τεράστιο ρυθμό αποψίλωσης δασικών εκτάσεων θα οδηγήσει σε λιγότερο από 3 χρόνια στην εξαφάνιση της Τίγρης της Σουμάτρας και στα επόμενα 5 με 10 χρόνια στην εξαφάνιση των ουρακοτάγκων.
Το Φοινικέλαιο χρησιμοποιείται ευρέως στα τρόφιμα, στα γλυκά, στα αρτοπαρασκευάσματα, στα καλλυντικά, στα είδης προσωπικής υγιεινής, στα είδη καθαρισμού και άλλα. Η βιομηχανία το χρησιμοποιεί όλο και περισσότερο προκειμένου να αντικαταστήσει άλλα φυτικά έλαια που είναι πιο ακριβά στην παραγωγή τους, αδιαφορώντας για την άγρια βία που κρύβει αυτό το προϊόν σε όλα τα επίπεδα – ακόμα και στους καταναλωτές, μιας και περιέχει κορεσμένα λιπαρά, που δημιουργούν προβλήματα με τη χοληστερίνη.
Και τα χειρότερα έρχονται! Το τελευταίο διάστημα έχει ξεκινήσει και η χρήση του ως “bio-diesel” και ως βιομάζα για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργεια – κάτι που θα οδηγήσει σε περαιτέρω ραγδαία αύξηση της παραγωγής του.
Υπάρχουν πάνω από 300.000 διαφορετικά είδη ζώων που βρίσκονται στις ζούγκλες του Βόρνεο και της Σουμάτρα. Όσο καταστρέφεται το φυσικό περιβάλλον διαβίωσης τους, τόσο μειώνεται η διαθέσιμη τροφή για αυτά τα ζώα, με αποτέλεσμα να πεθαίνουν από ασιτεία. Πολλά από αυτά τα ζώα, καθώς αναζητούν τροφή στα αποψιλωμένα δάση δολοφονούνται ή εκτοπίζονται ή αιχμαλωτίζονται και πωλούνται ως “κατοικίδια”, ως πειραματόζωα ή σε οίκους ανοχής. Η βιομηχανία παραγωγής φοινικέλαιου δεν καταστρέφει μόνο τα ζώα – δολοφονεί το περιβάλλον και τους ανθρώπους που ζουν στις περιοχές αυτές.
Ουρακοτάγκοι
Οι ουραγκοτάγκοι είναι από τους στενότερους συγγενείς μας, με το DNA τους να είναι όμοιο με το δικό μας κατά 97%. Αυτά τα έξυπνα και γλυκύτατα ζώα έχουν την ίδια νοημοσύνη με ένα 6χρονο παιδί. Παρόλα αυτά 6 με 12 ουρακοτάγκοι δολοφονούνται βάναυσα κάθε μέρα. Οι μέθοδοι που χρησιμοποιεί η αιματοβαμμένη αυτή βιομηχανία για να εξοντώσει τους ουρακοτάγκους, πέρα από την καταδίκη τους σε πείνα, είναι πολλές: τους θάβουν ζωντανούς, τους κόβουν με μασέτες τα χέρια, τους καίνε ζωντανούς με καυτό λάδι, δολοφονούν τις μητέρες και αρπάζουν τα μωρά με σκοπό την πώληση τους στην αγορά άγριας ζωής, ακόμα και σε οίκους ανοχής της Ινδονησίας! Βάση των κυβερνητικών δεδομένων πάνω από 50.000 ουραγκοτάγκοι έχουν ήδη πεθάνει ως αποτέλεσμα της αποψίλωσης των δασών τα τελευταία χρόνια. Το 90% του πληθυσμού τους έχει ήδη χαθεί!
Τίγρεις της Σουμάτρα
Η βιομηχανία του Φοινικέλαιου έχει προωθήσει και την λαθροθηρία των τίγρεων για την παράνομη προμήθεια από μέρη του σώματος τους στις διεθνείς αγορές. Η πιο κοινή μέθοδος του κυνηγιού των τίγρεων είναι μέσω της χρήσης παγίδων, που πιάνουν τις τίγρεις από τα πόδια. Συνήθως οι τίγρεις παραμένουν παγιδευμένες για μέρες, μέχρι να βρεθούν από τους λαθροκυνηγούς, οι οποίοι στη συνέχεια θα τις σκοτώσουν. Η χρηματική αξία μιας τίγρης μπορεί να φθάσει δεκάδες χιλιάδες δολάρια. Μια μελέτη του 2004, έδειξε ότι σε περίπου 4 χρόνια 253 τίγρεις σκοτώθηκαν ή ζουν αιχμάλωτες. Σήμερα να παραμένουν ελάχιστες τίγρεις σε άγρια κατάσταση.
Αρκούδες Μαλαισίας
Ακριβώς όπως η αποψίλωση των δασών και η ανάπτυξη παραγωγής φοινικέλαιου αυξάνει τη συχνότητα της λαθροθηρίας για τις τίγρεις, έτσι λειτουργεί και για άλλα είδη ζώων, όπως η Αρκούδα της Μαλαισίας. Οι βιότοποι που ζούσαν αυτά τα ζώα ήταν μέχρι πρότινος δύσκολα προσπελάσιμοι από τους λαθροκυνηγούς και από τους λαθρέμπορους. Σήμερα όμως, με την αποψίλωση των δασών, τις αιχμαλωτίζουν και καταλήγουν να ζουν σε μεταλλικά κλουβιά όσο το μέγεθός τους και τις καταδικάζουν σε μια ζωή αφόρητου πόνου και δυστυχίας. Οι αρκούδες αυτές είναι τα θύματα της κινέζικης “ιατρικής” και αρμέγονται για τη χολή τους. Τα μωρά των αρκούδων επίσης αιχμαλωτίζονται και πωλούνται και ως κατοικίδια. Ενώ η σούπα από πόδι αρκούδας είναι ένα εξαιρετικά ακριβό “έδεσμα” σε όλη την Ασία.
Άλλα μεγάλα θηλαστικά
Τα ζώα που υποφέρουν ως αποτέλεσμα αυτής της εξέλιξης περιλαμβάνουν πάρα πολλά είδη, πέρα των προαναφερθέντων που επίσης κινδυνεύουν με εξαφάνιση και είναι θύματα λαθροθηρίας, όπως ο Ρινόκερος της Σουμάτρας, ο Πυγμαίος Ελέφαντας, η λεγόμενη Clouded Λεοπάρδαλη και η Long-nosed μαϊμού (Proboscis Monkey) και χιλιάδες άλλα. Ακόμα και αυτά που δεν θα πέσουν στα χέρια των κυνηγών χάνουν τον φυσικό τους βιότοπο, υποφέρουν από την έλλειψη τροφής και καταδικάζονται σε αργό θάνατο. Η ζήτηση για φοινικέλαιο σημαίνει καταστροφή και θάνατος για τα ζώα.
Πηγή: econews,
