“Τρομοκρατία”

Με αφορμή τις νέες συλλήψεις υπόπτων για τρομοκρατικές ενέργειες στη χώρα μας προσπάθησα να καταλάβω γιατί νέοι άνθρωποι με μόρφωση και από αστικές οικογένειες, που συνήθως δεν αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα, εντάσσονται σε οργανώσεις που προσπαθούν με τη βία να περάσουν τα όποια ιδεολογήματά τους.
Την απάντηση ίσως μας την δίνει το βιβλίο του καθηγητή οικονομίας στο Πανεπιστήμιο του Princeton Alan B. Krueger “What Makes a Terrorist: Economics and the Roots of Terrorism”.
Βλέποντας το θέμα από την οικονομική του σκοπιά και στηριζόμενος σε στατιστικές και διάφορες έρευνες, ο Krueger διαλύει αρκετούς μύθους σχετικά με την προέλευση της τρομοκρατίας.
Τον πρώτο μύθο που διαλύει είναι η γενική εντύπωση που έχει ο κόσμος -εντύπωση που είχα και εγώ- ότι τα χαμηλά κοινωνικά στρώματα, η φτώχεια και η έλλειψη μόρφωσης είναι οι κατεξοχήν παράγοντες που παράγουν τρομοκρατία.
Σύμφωνα με την έρευνα του καθηγητή όχι μόνο η θεωρία αυτή δεν είναι σωστή, αλλά το ακριβώς αντίθετο ισχύει. Σύμφωνα με δημοσκοπήσεις που έγιναν στην Τουρκία, την Ιορδανία, το Πακιστάν και τα παλαιστινιακά εδάφη, όσο πιο μορφωμένοι και κοινωνικά ανώτεροι ήταν οι ερωτηθέντες, τόσο περισσότερο υποστήριζαν τρομοκρατικές ενέργειες.
Φαίνεται πως μάλλον έχει δίκιο ο καθηγητής, αν λάβουμε υπόψη τα κρούσματα τρομοκρατίας από την 11η Σεπτεμβρίου και εντεύθεν. Οι τρομοκράτες των Δίδυμων Πύργων ήταν απόφοιτοι Πανεπιστημίων. Οι βομβιστές του Λονδίνου (7 Ιουλίου 2005) ήταν φοιτητές και ο ένας ήταν γιατρός. Το ίδιο ισχύει και για τους βομβιστές της Μαδρίτης (11 Μαρτίου 2004).
Η έρευνα του Krueger στη Μέση Ανατολή (μελέτησε τη Χεζμπολάχ, τους Παλαιστίνιους και τους Ισραηλινούς τρομοκράτες της δεκαετίας του ’80 που ’θέλαν να ανατινάξουν τον Χρυσό Τρούλο στην παλιά πόλη της Ιερουσαλήμ) δείχνει πως οι τρομοκράτες ασχέτως θρησκείας προέρχονται από τη μέση και ανώτερη κοινωνικοοικονομική τάξη.
Ο Krueger διατείνεται πως ο λόγος που οι τρομοκράτες ανήκουν στα ανώτερα κοινωνικοοικονομικά στρώματα είναι διότι έχοντας εξασφαλίσει τα προς το ζην πρώτον και έχοντας τη αυτοπεποίθηση που τους δίνει η οικονομική τους και η κοινωνική τους κατάσταση  έχουν χρόνο να σκέπτονται για κοινωνικά προβλήματα και να αφοσιώνονται σε αυτά.
Μπορεί κανείς να συμφωνεί ή να διαφωνεί με τις εκτιμήσεις του καθηγητή όμως η πραγματικότητα δεν αναιρείται, το ζητούμενο είναι εάν μπορεί μία σύγχρονη  κοινωνία να εμφυσήσει στους νέους ανθρώπους την ελπίδα πως μπορούν  μέσα από τους κανόνες της δημοκρατίας, να διεκδικήσουν το δικαίωμα μιας άλλης πιο δίκαιης πολιτικής και όπως αποδεικνύεται τουλάχιστον μέχρι σήμερα δεν το έχουμε κατορθώσει.