Παγωμένα κρυστάλλινα νερά, άδειες από πολυκοσμία παραλίες και άγριας ομορφιάς τοπία· αυτός είναι ο τόπος και τρόπος ζωής των χειμερινών κολυμβητών που χρόνια τώρα δεν σταματούν τα μπάνια τους με το πέρας της θερινής σεζόν.
Βάζουν τα μαγιό τους και βουτούν στα κρύα νερά του Δεκέμβρη, του Ιανουαρίου, Φεβρουαρίου -κι όχι μόνο- κι απολαμβάνουν τα οφέλη που η απέραντη θάλασσα στα Χανιά προσφέρει απλόχερα. Σύλλογοι από τη δεκαετία του ’70 μα και πιο πρόσφατα, κολυμβητές που έχουν ως καταφύγιο τη χειμερινή θάλασσα, “βουτούν” στις “διαδρομές” μεταφέροντάς μας τις υδάτινες ιστορίες τους, προτρέποντάς μας να πούμε το “ναι” στο ελιξήριο μιας άλλης, πιο δροσερής ζωής.
ΜΙΣΟΣ ΑΙΩΝΑΣ ΧΕΙΜΕΡΙΝΗΣ ΚΟΛΥΜΒΗΣΗΣ
Υπάρχει μια μεγάλη παρέα χειμερινών κολυμβητών που ούτε λίγο ούτε πολύ σχεδόν μισό αιώνα τώρα βουτάει στα κρύα νερά του Χειμώνα στο Καλαμάκι. Εκεί ίδρυσαν και τον σύλλογό τους, το μακρινό 1977, τον πιο παλιό στα Χανιά κι έκτοτε κάθε χρόνο σαν σήμερα, την ημέρα των Φώτων, κόβουν την βασιλόπιτα και βουτάνε στη θάλασσα, κάτι που ξέρουν πολύ καλά να κάνουν, για να πιάσουν τον σταυρό.
Ο σύλλογος δημιουργήθηκε από τον κ. Σταύρο Τζουλάκη και την παρέα του κι είχε μεγάλη δραστηριότητα από τα πρώτα του χρόνια.
«Παλιά κάναμε μπάνιο στο Καλαμάκι, στην έδρα του συλλόγου, τώρα όμως προτιμάμε στους Αγίους Αποστόλους, γιατί μεγαλώσαμε κι αποφεύγουμε το βοριαδάκι που πιάνει στην έδρα μας». Ο ίδιος κι η παρέα του λοιπόν συνήθιζαν να κολυμπούν στο Καλαμάκι και κάπως έτσι αυθόρμητα γεννήθηκε η ιδέα δημιουργίας του συλλόγου, χρόνια τώρα με τον ίδιο πρόεδρο, τον κ. Σταύρο. Από το 1978 έχουν κόψει τόσες φορές την πρωτοχρονιάτικη πίτα θυμάται, με καλό και κακό καιρό. Πίτα και κονιάκ για όλο τον κόσμο που θα παρευρεθεί και συχνά είναι πολύς, ενώ ο παπα-Γιώργης από τον Άγιο Φανούριο του Κάτω Γαλατά ρίχνει τον σταυρό, τον οποίο συχνά τον πιάνει ο πρόεδρος του συλλόγου, καθώς μας λέει γελώντας πως τα “κανονίζει” και τον πετάει κοντά σε εκείνον.
Το αξιοπερίεργο είναι ότι η αγάπη για τη θάλασσα και το χειμερινό κολύμπι για τον Ρεθυμνιώτη πρόεδρο από το Αμάρι δυνάμωσε κάπου τότε, με την “θαλασσινή” παρέα και τη δημιουργία του συλλόγου. «Λίγο να καθυστερήσει κάποιος ή να μην φανεί ανησυχούμε και ρωτάμε γιατί και πώς. Υπάρχει αλληλεγγύη μεταξύ μας, σε χαρές και λύπες παρόντες» μας λέει ο πρόεδρος για τη σχέση που έχουν αναπτύξει πια τα μέλη του συλλόγου, τα οποία αγγίζουν τους 30 σήμερα, ενώ είχαν ξεκινήσει 58.
Αυτό που του έλειπε σε νεαρότερη ηλικία και δεν είχε βουτήξει στις θάλασσες του χειμώνα όπως τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες ήταν το κίνητρο· η καλή παρέα κι η υγεία (ψυχική και σωματική) που προσφέρει το νερό όλο τον χρόνο αποτελούν πια τους καλύτερους λόγους για τις βουτιές του. «Κρυώνω πια λιγότερο, κάνει πολύ καλό στην υγεία μου, έχω μεγαλύτερη αντοχή και δεν καπνίζει κανείς μας!».
Η θάλασσα βέβαια δεν ήταν πάντα το ίδιο φιλόξενη… «το 2002, κόψαμε την πίτα κι είχε έξω 2 βαθμούς Κελσίου στο Καλαμάκι που ήμασταν, με συνεχή χαλαζόπτωση και η θάλασσα να φτάνει μέχρι τις ταβέρνες». Παρόλα αυτά κόψανε την πίτα και βουτήξανε να πιάσουνε τον σταυρό όπως μας διηγείται. Το 2020 όμως η συνήθεια δεν ακολουθήθηκε πλήρως καθώς η φύση είχε άλλα πλάνα. Έντονη κακοκαιρία, μποφόρ πολλά και άγρια θάλασσα «κι έτσι δεν μπήκαμε, φοβηθήκαμε μην μας τραβήξει μέσα». Ο σεβασμός και η προσοχή στην θάλασσα αποτέλεσε και αποτελεί ακόμα ισχυρό σύμμαχο για αυτό και ποτέ δεν έχουν κινδυνέψει όπως μας λέει, καθώς πάντα προσέχουν και δεν πηγαίνουν πολύ βαθιά ούτε βουτάνε στις κακοκαιρίες.
Παλαιότερα οι δράσεις ήταν αρκετά πλούσιες, σε συλλογικό επίπεδο, ενώ θυμάται που είχανε επισκεφτεί και σχολεία για το θέμα της χειμερινής κολύμβησης. Πλέον, μας λέει με παράπονο, η νεολαία δεν κολυμπάει πια και τα μέλη του συλλόγου είναι 50 ετών κι άνω, με τις γυναίκες να είναι οι πιο “φανατικές” του σπορ. «Είναι μια διέξοδος για τον συνταξιούχο, καλή παρέα και βελτίωση φυσικής κατάστασης κι υγείας» αναφέρει σχετικά.
12 η ώρα δίνεται συνήθως το ραντεβού τον χειμώνα μιας και το μεσημέρι μπορεί να βοηθάει κι ο καιρός, ενώ το καλοκαίρι η παρέα “διαλύεται” και μοιράζεται. Μετά από τόσα χρόνια, τον ρωτάμε τι είναι για τον ίδιο η θάλασσα και το χειμερινό κολύμπι στα νερά της και μας απαντά πως πρόκειται για την μεγάλη του αγάπη, «είναι κάτι που δεν μπορώ να το αποχωριστώ. Εξάλλου έχουμε δημιουργήσει ένα όμορφο παρεάκι και είναι πολύ σημαντικό».
ΟΙ ΧΕΙΜΕΡΙΝΕΣ ΒΟΥΤΙΕΣ ΤΟΥ “ΧΑΡΑΚΑ” ΣΤΗ ΝΕΑ ΧΩΡΑ
Η Νέα Χώρα έχει τους δικούς της χειμερινούς κολυμβητές αλλά και τον δικό της σύλλογο. «Λέγαμε κάποια στιγμή μαζί με τον πρόεδρο, τον κ. Αριστοτέλη Παρασκάκη, γιατί να μην έχουμε κι εμείς έναν σύλλογο στη Νέα Χώρα;» και κάπως έτσι ιδρύσανε τον Σύλλογο Χειμερινών Κολυμβητών Νέας Χώρας “Ο Χάρακας” το 2014, που αυτήν την στιγμή αριθμεί 50 περίπου μέλη. Ωστόσο το χειμερινό κολύμπι αποτελούσε για τους ίδιους μια αγαπημένη συνήθεια δεκαετιών πριν. «Συνεχίσαμε απλώς τα μπάνια από το καλοκαίρι και δεν σταματήσαμε ποτέ» λέει ο αντιπρόεδρος κ. Χαρίλαος Ξυφανταράκης. «Μας βλέπεις τώρα με το μαγιό γιατί το χειμερινό μπάνιο σημαίνει υγεία για εμάς κι εύχομαι να το κάνουν κι άλλοι» σχολιάζει σχετικά. Όταν είχε “πρωτοβουτήξει” στα κρύα νερά είδε μεγάλη διαφορά στο σώμα του και την ψυχολογία του. Με τον ίδιο τρόπο μπήκε και στη ζωή του κ. Τέλη το χειμερινό κολύμπι: «Συνέχισα κάποια στιγμή τα μπάνια πριν 15 περίπου χρόνια και μετά το καλοκαίρι κι είδα πόσο καλό μου κάνει στη διάθεση και στο σώμα και είπα στον εαυτό μου γιατί να μην το συνεχίσω;».
Η θάλασσα τον χειμώνα πολύ συχνά “εναρμονίζεται” με τις κακές καιρικές συνθήκες και οι δύο συνομιλητές μας θυμούνται πως το 2020, στις 15 Γενάρη που κόβουν την πίτα σαν σύλλογος, «έτυχε τότε να κάνει πολύ άσχημο καιρό, 9-10 Μποφόρ αέρα κι ο ποταμός είχε φέρει μια μαυρίλα στη θάλασσα και εκεί που βουτήξαμε για τον σταυρό -γιατί βουτήξαμε εμείς όπως και να έχει- γίναμε ολόμαυροι!». Εξάλλου όπως τονίζει ο κ. Χαρίλαος «ακόμα και με χιόνι θα πέσουμε για τον σταυρό στα παγωμένα νερά· δεν έχει νόημα να μην βουτήξουν οι χειμερινοί κολυμβητές». Συνήθως το “ραντεβού” για τις χειμερινές βουτιές δίνεται στη Νέα Χώρα. Εκεί, νωρίς τα μεσημέρια, μαζεύεται η μεγάλη παρέα μελών και μη του συλλόγου -γυναίκες κι άνδρες- βουτούν άλλοι για 10 λεπτά, άλλοι και 1 ώρα στα νερά, κουβεντιάζουν, πίνουν καμιά τσικουδιά κι ανταμώνουν.
Ένα τέτοιο συναπάντημα πετύχαμε και πριν λίγες μέρες· ο ηλιόλουστος καιρός ιδανικό κίνητρο για να βρεθούν και να μας μιλήσουν για την αγαπημένη αυτή συνήθεια. Εκεί συναντήσαμε την κα Σταυρούλα, μέλος της μεγάλης παρέας και 10 χρόνια τώρα χειμερινή κολυμβήτρια. «Έβλεπα τους χειμερινούς κολυμβητές, εγώ δεν είχα τολμήσει μέχρι που πριν δέκα χρόνια είχα φιλοξενηθεί εδώ, έβλεπα τη θάλασσα στο πιάτο μου και λέω ας το τολμήσω» κι έκτοτε δεν σταμάτησε καθόλου διότι αυτό είναι το μυστικό όπως μας λέει. Η αναζωογόνηση του χειμώνα σε αντίθεση με αυτή του καλοκαιριού για την ίδια ήταν σημαντικός λόγος για να συνεχίσει, παρόλο που συχνά ο περίγυρος δεν κατανοεί πλήρως την ανάγκη για τις χειμερινές βουτιές. Η κα Άννα κολυμπάει όλο τον χρόνο εδώ και 16 περίπου χρόνια όπως μας λέει, παρόλο που ο γιατρός της το απαγορεύει λόγω της αρθρίτιδας που έχει. «Είναι τέλεια κι εγώ το λέω ψυχεδέλεια! Καθόμαστε παρέα όλοι μαζί μέχρι να πέσει ο ήλιος, κάνουμε και τραπέζια» καθώς τους έχει “δέσει” η αγάπη για τη θάλασσα. Θυμάται την μεγάλη της αδερφή Νίκη που ήταν από τους πρώτους χειμερινούς κολυμβητές στην περιοχή, περιγράφοντάς μας πως κυκλοφορούσε με κοντομάνικο μέσα στον χειμώνα και η ίδια αναρωτιόταν τότε γιατί δεν κρύωνε.
Η κα Ελένη, κολυμβήτρια κυρίως των Αγίων Αποστόλων, βλέπει μεγάλη διαφορά τα τελευταία 30 χρόνια που κολυμπάει και τις κρύες μέρες του χειμώνα στη θάλασσα: «Εχει φτιάξει η ψυχολογία μου, το σώμα μου. Όταν έχει βέβαια κακό καιρό δεν μπαίνουμε, τα ξέρουμε αυτά», ενώ γελώντας μας λένε όλες πως δεν υπάρχουν τέσσερις εποχές για εκείνες στα Χανιά αλλά η διάκριση γίνεται σε καλό και κακό καιρό για κολύμπι!
Η πρώην εκπαιδευτικός, κα Αμαλία Μπασιά, έχει δύο μυστικά για την ευζωία και το μπρίο της: το σπαθόλαδο και το χειμερινό κολύμπι. Μιλώντας για το δεύτερο, μας λέει πως 15 χρόνια τώρα κολυμπάει ασταμάτητα από όταν έσπασε τότε τα πόδια της. «Έχω την ευλογία να μένω εδώ δίπλα, οπότε τα μεσημέρια που μπορώ πετάγομαι εδώ». Κάποιο δύσκολο περιστατικό δεν έχει να μας διηγηθεί, θυμάται όμως το πιο ευχάριστο: «Κάνω τις τουρίστριες να με ακολουθούνε. Εκεί λίγο πριν χειμωνιάσει, με βλέπουνε έτσι χαμογελαστή που μπαίνω στη θάλασσα και ξαφνιάζονται. “Ένα λεπτό και θα δείτε… 1, 2, 3 και μπλουμ” τους λέω σε σπαστά αγγλικά και την επόμενη που έχουν μάθει να μην φοβούνται την θάλασσα, βουτάνε κι αυτές».
«ΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΗ ΣΕΒΟΜΑΣΤΕ»
«Περίπου το 2004 ήτανε θυμάμαι, πήγαινα στη θάλασσα κι ένιωθα ότι αυτό το πράγμα με τραβούσε κι επειδή ένιωθα κάπως άβολα με την πολυκοσμία του καλοκαιριού ήρθε κι έδεσε». Κάπως έτσι ξεκίνησαν τα χειμερινά μπάνια για τον αστυνομικό Νίκο Πατσάκη και είναι μια συνήθεια “εξαγνισμού” και χαλάρωσης για τον ίδιο, που δεν την αλλάζει με τίποτα. Φαίνεται όμως πως το έχει πάει… σε άλλο επίπεδο, καθώς ασχολείται και με το κολύμπι ανοιχτής θαλάσσης και έχει συμμετάσχει τουλάχιστον τέσσερις φορές σε αντίστοιχους αγώνες 6-8 χιλιομέτρων, ενώ όπως αναφέρει μπαίνει στη θάλασσα για να κολυμπήσει και όχι απλά για να μπει και μάλιστα αποκαλύπτει πως σε τέτοιες αποστάσεις βάζει βαζελίνη στις μασχάλες του για να προστατευτούν από την καταπόνηση. Το κρύο νερό έχει μπει για τα καλά στη ζωή του, μιας και τα πρωινά πριν πάει στη δουλειά κάνει κρύο ντουζ και στο σπίτι του!
Ο κ. Πατσάκης κολυμπούσε μια ζωή στις ομορφιές του Σταυρού Ακρωτηρίου, πλέον όμως πηγαίνει στο Κουμ Καπί μιας και μένει εκεί κοντά και συχνά η συνήθεια αυτή προκαλεί την περιέργεια των υπολοίπων: «Κολύμπησα τις προάλλες γύρω στις 4 το απόγευμα στο Κουμ Καπί και βγαίνοντας με βλέπει μια κυρία και μου εξέφρασε την απορία και θαυμασμό της που κολυμπούσα τόσην ώρα στα παγωμένα νερά του Δεκέμβρη».
Οι εικόνες που έχει στο μυαλό του δεν είναι πάντα ευχάριστες. Πέρυσι έκανε το λάθος όπως μας λέει να κολυμπήσει σε ανοιχτή θάλασσα με κακές καιρικές συνθήκες μόνος του (όπως ούτως ή άλλως έχει μάθει να κολυμπάει): «Βγήκα στα ανοιχτά από τον κόλπο της παραλίας του Σταυρού και δεν παρατήρησα ότι είχε πολλά μποφόρ, με αποτέλεσμα να με πιάσει το ρεύμα και τα δυνατά κύματα και να με πηγαίνουν στα βράχια». Την θάλασσα πρέπει να τη σεβόμαστε όπως τονίζει κι αυτό το κατάλαβε καλά την ημέρα που κινδύνεψε, καθώς πάλευε μία ώρα να βγει στην στεριά τότε, διατηρώντας ευτυχώς την ψυχραιμία του ενώ σύμμαχός του ήταν κι η καλή φυσική κατάσταση που έχει λόγω της κολύμβησης.
«ΤΟ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΚΟΛΥΜΠΙ ΕΙΝΑΙ ΤΡΟΠΟΣ ΖΩΗΣ»
Από το 2015 κολυμπάει χειμώνα-καλοκαίρι κι έχει βρει την υγειά της όπως μας λέει η Κατερίνα Καπετανάκη που βουτάει σχεδόν καθημερινά στην Κακιά Στροφή στον Σταλό Χανίων. «Πάντοτε μου άρεσε η θάλασσα και κάθομαι μέσα με τις ώρες. Έλεγα στον εαυτό μου να συνεχίσω τα μπάνια και μετά το καλοκαίρι και το έκανα όταν είχα πια περισσότερο ελεύθερο χρόνο» μας αποκαλύπτει ενώ παρατηρεί πως έκτοτε δεν αρρωσταίνει εύκολα.
Η συγκεκριμένη παραλία αποτελεί ιδανική επιλογή για την ίδια και την παρέα της καθώς είναι πιο ήρεμα και μένουν στη θάλασσα με τις ώρες, ενώ κυκλοφορεί συνεχώς με κοντομάνικο μιας και δεν κρυώνει όπως αρκετοί από εμάς.
Στην κουβέντα μας τονίζει πόσο σέβεται τη θάλασσα και πως όταν έχει έντονα καιρικά φαινόμενα αποφεύγει το κολύμπι και σίγουρα δεν πηγαίνει βαθιά για να μην κινδυνεύσει, αν και δεινή πλέον κολυμβήτρια. «Θυμάμαι ένα όμορφο σκηνικό πέρυσι με άτομα που είχαν έρθει από τη Γαλλία για τα χελωνάκια και βγήκανε στην παραλία και περπατούσανε ακολουθώντας τη διαδρομή προς την θάλασσα. Ήμασταν με τις φίλες μου και χαζεύαμε το υπέροχο θέαμα της φύσης».
Ο περίγυρος είναι υποστηρικτικός και θαυμάζει αυτό που κάνει, όπως και τα παιδιά της αν και την πειράζουν συχνά αποκαλώντας την “τρελά” ατρόμητη. Η ίδια παρατηρεί πόσο πολύ την έχει βοηθήσει το χειμερινό κολύμπι όχι μόνο σωματικά αλλά και στην ψυχολογία της, αναφέροντας σχετικά πως «μου έχει κάνει πολύ καλό, έχω παραπάνω αντοχές κι είναι ένας τρόπος άθλησης και ψυχαγωγίας», προτρέποντας τους ανθρώπους να το κάνουν όλοι, γιατί είναι σημαντικό να κάνουμε κάτι που μας αρέσει στην τελική· αρκεί να μην το σταματήσουμε τα καλοκαιρινά μπάνια, καθώς αυτό είναι το “κλειδί” για την κα Κατερίνα, που η κρύα θάλασσα είναι πια τρόπος ζωής.
