Βάτραχοι ή αλλιώς debate στον Αδη

Ο Διόνυσος αποφασίζει να μεταμφιεστεί σε Ηρακλή (μιας κι ο Ηρακλής έχει ελευθέρας στον Αδη),  για  να κατεβεί στο σκοτεινό  βασίλειο του Πλούτωνα. Τώρα, τι δουλειά έχει αυτός ο ανέμελος και αεί ευωχούμενος  θεός εκεί κάτω; Κάποια σκέψη τον απασχολεί, σοβαρή, που έχει  να κάνει με το μέλλον της πολιτείας των Αθηνών .Είμαστε στα 405 π.Χ. Η Αθήνα κινδυνεύει, όχι τόσο από τους Σπαρτιάτες με τους οποίους ο πόλεμος ακόμη δεν έχει κριθεί, αλλά από έλλειψη σοβαρών τραγικών ποιητών . Μάλιστα. Κατά τον Αριστοφάνη- ο οποίος είναι και ο ηθικός αυτουργός  του  προς τον Αδη οδοιπορικού- αυτή είναι η πρωταρχική αιτία της κρίσης που περνάει η Αθήνα αυτόν τον καιρό. Αν λοιπόν ο Διόνυσος μπορέσει και επαναφέρει κάποιον από τους αποδημήσαντες αξιόλογους τραγικούς, ίσως η πόλη να ξαναβρεί την αίγλη της. Οσο για τους ζωντανούς «Επιφυλλιδογράφοι, ή που θα κράζουν ή που θα κακαρίζουν.Κοτέτσι έγινε η ποίηση» αποφαίνεται.
Επωμίζεται λοιπόν ο Διόνυσος να φέρει εις πέρας αυτή την αποστολή, επωμίζεται και ο πονηρός και φυγόπονος δούλος του Ξανθίας  τα βάρη  του ταξιδίου επί όνου ωχούμενος και δρόμο παίρνουν-δρόμο αφήνουν. Αφού αντιμετωπίσουν στο δρόμο τους όλα τα τέρατα και τα θεριά, μύστες, βατράχια, ακαθαρσίες και  άλλα πολλά , κι αφού περάσουν όλες τις τυπικές διαδικασίες και καταβάλουν δύο οβολούς για διόδια στον μαύρο βαρκάρη, όπως κάθε αξιοπρεπής νεοφερμένος  του κάτω κόσμου, περνάνε στην απέναντι όχθη του Αχέροντα. Εκεί υποβάλουν  το αίτημά τους στον Πλούτωνα για να κληθούν επί σκηνής δύο τραγικοί: ο Αισχύλος- πεθαμένος πρίν πενήντα χρόνια- κι ο πρό ενός έτους τρόφιμος του Αδη, Ευριπίδης. Με τον απολαυστικό  Διόνυσο λοιπόν στη μέση ως κριτή αρχίζει  η λογοτεχνική αντιπαράθεση των δύο ώστε να αποφασισθεί ποιος είναι άξιος να ξαναγυρίσει στον επάνω κόσμο για να σώσει την πατρίδα. Το debate δίνει και παίρνει.  Κάθε κρινόμενος ανασύρει τις πιο περιεκτικές σε νοήματα, τις πιο σημαντικές και τρανταχτές φράσεις που έχει γράψει ώστε να κερδίσει  το έπαθλο. Επειδή το πράγμα δυσκολεύει ο Διόνυσος αποφασίζει να χρησιμοποιήσει ζυγαριά, ώστε οι φράσεις να πάνε με το ζύγι! Λέει ο ένας, επαυξάνει ο άλλος, για ξυλάρμενα μιλάει ο ένας για άρματα φωνάζει ο άλλος.. Ε, κι ο κριτής κάποια στιγμή αποφαίνεται πως ο πιο βαρύγδουπος θα κερδίσει γιατί δεν ζυγίζουν το ίδιο τα ξυλάρμενα από την μια κι ο θάνατος και δυό άρματα από την άλλη, για παράδειγμα. Κερδίζει τελικά ο Αισχύλος, ως έχων πιο κλασικές και βαρύνουσες   απόψεις, χάνει ο Ευριπίδης ως πιο νεωτεριστής, οι βάτραχοι πανηγυρίζουν, η πόλις θα σωθεί.
Και ο Αριστοφάνης κερδίζει με το έργο του αυτό, το πρώτο βραβείο στον διαγωνισμό  θεατρικού έργου στα Λήναια ,405 π.Χ
Αντιπαράθεση μεταξύ τραγικών ποιητών λοιπόν και μάλιστα στον κάτω κόσμο, υπό τους κοασμούς ζωηρών βατράχων, και όχι μεταξύ πολιτικών ή στρατηγών όπως θα ζητούσε κάποιος σημερινός. Αυτό δείχνει και πόσο ψηλά τοποθετούσε ο Αριστοφάνης την σκέψη, τη δύναμη της κριτικής που ασκούνταν μέσα από τα τραγικά έργα των κορυφαίων ποιητών και πόσο μετρούσε η γνώμη αυτών των κατ’εξοχήν προικισμένων ανδρών. (Σύντομο ερώτημα: εμείς, σήμερα,  ποιό πνεύμα άραγε θα επικαλούμασταν  για να μας σώσει;)
Η παράσταση της   αριστοφανικής κωμωδίας  < Βάτραχοι>   δόθηκε στις 4 Αυγούστου στο θέατρο Κρεμαστός, στον Εμπρόσνερο- σε σκηνοθεσία του κ. Κ. Φιλίππογλου – και θα ήθελα να επισημάνω πως κατά γενική ομολογία εκπλήρωσε τον σκοπό της: Ψυχαγώγησε, διασκέδασε , προβλημάτισε εμάς, τους θεατές της με το σπαρταριστό χιούμορ με το οποίο αποδόθηκαν οι διάλογοι-δεν χάνονταν λέξη λόγω του προσεγμένου ήχου- με την καλοζυγιασμένη υποκριτική  των ηθοποιών, χωρίς επιθεωρησιακές υπερβολές, με τη σφιχτή- αν μπορώ να πώ- σκηνοθεσία, χωρίς «κοιλιά » και κενά, με τα ευρηματικά σκηνικά που ζωντάνεψαν τον Αδη,  τους καίριους φωτισμούς και προ παντός με το μπρίο και τη σβελτάδα του χορού των βατράχων και την ολοζώντανη μουσική που κυριάρχησαν στο έργο, κι έδωσαν παλμό.  Εχει μεγάλη σημασία κατά τη γνώμη μου να προσηλώνεσαι σε ό,τι συμβαίνει στη σκηνή, να σε αφορά αυτό που παίζεται, να σε κεντρίζει. Ναι, μας κέντρισε, θα θέλαμε να ξαναδούμε μια τέτοια παράσταση, νοιώσαμε τυχεροί που είμασταν εκεί. Πρέπει κάπου να ήταν και ο ίδιος ο Αριστοφάνης εκεί γύρω, ή τουλάχιστον το πνεύμα του…Αυτή την αίσθηση αποκομίσαμε οι παρευρισκόμενοι….
Δεν έχω την πολυτέλεια του χώρου για να αναφερθώ στους παράγοντες της παράστασης που είναι όλοι γνωστοί και καταξιωμένοι των θεατρικών μας πραγμάτων, αλλά θέλω να τους ευχηθώ καλή συνέχεια, Καλή Επίδαυρο και να τους ευχαριστήσω που μας χάρισαν  τα δώρα της τέχνης τους.