Harvard Business Review Press, 2017, Εκδόσεις Ψυχογιός Α. Ε., 2020
Το εγχειρίδιο του Ηγέτη της γνωστής διάσημης επιστημονικής σειράς Harvard Business Review αποτελείται από έξι κεφάλαια, μια εισαγωγή και τα συμπεράσματα.
Τα έξι κεφάλαια αποτελούν τις βέλτιστες πρακτικές της ηγεσίας και είναι τα ακόλουθα
1. Οικοδόμηση ενός κοινού οράματος.
2. Ανάπτυξη στρατηγικής.
3. Προσέλκυση συμαντικών ατόμων στην ομάδα.
4. Εστίαση στα αποτελέσματα.
5. Καινοτομία για το μέλλον.
6. Ηγεσία του εαυτού σας.
Θεμελιώδεις αρχές
Ο σύγχρονος κόσμος χρειάζεται κυρίως ηγετικά στελέχη. Η εντατικοποίηση του παγκόσμου ανταγωνισμού, η αύξηση των προσδοκιών για επιδόσεις και η διάδοση των κοινωνικών και οικονομικών προβλημάτων σε ολόκληρη την υφήλιο έχουν οδηγήσει σε μια άνευ προηγουμένου πριμοδότηση της ηγεσίας.
Ωστόσο, παρά τις αλλαγές που επιβάλλονται σιγά σιγά, οι θεμελιώδεις αρχές της ηγεσίας δεν έχουν αλλάξει: αφορούν την εργασία με άλλους ανθρώπους για την επίτευξη κοινών στόχων.
Το βιβλίο αυτό θα σας προσφέρει ορισμένα από τα πιο σημαντικά διδάγματα από την έρευνα και την ηγεσία, που δημοσιεύτηκαν τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες στο Harvard Business Review. Ακόμη, πάρθηκαν συνεντεύξεις από σχεδόν 40 εν ενεργεία ανώτερους ηγέτες, οι οποίοι με ιδιαίτερο ζήλο έδωσαν τη γνώμη τους για τις βασικές πρακτικές εξέλιξης ενός ηγέτη.
Ορισμός ηγεσίας
Ο όρος ηγεσία δεν είχε ποτέ ένα ακριβή ορισμό. Για ορισμένους σημαίνει απλώς το ανώτατο τμήμα της ιεραρχίας μιας οργανωσιακής δομής. Στο βιβλίο αυτό ορίζεται η ηγεσία ως εξής: «Επίτευξη σημαντικού θετικού αντίκτυπου με την οικοδόμηση μιας ομάδας ανθρώπων που συνεργάζονται για την επίτευξη ενός κοινού στόχου».
«Επίτευξη σημαντικού θετικού αντίκτυπου» σημαίνει δημιουργία αποτελεσμάτων, όπως ένας σημαντικός επιχειρηματικός μετασχηματισμός, ανάπτυξη σε κλίμακα ή μια νέα προσφορά που κινεί τις αγορές. Οι ηγέτες μπορούν να έχουν μεγαλύτερο αντίκτυπο με την πάροδο του χρόνου από ότι τα διευθυντικά στελέχη (μάνατζερ).
Ορισμός οράματος
Όραμα σημαίνει συχνά διαφορετικά πράγματα για διαφορετικούς ανθρώπους. Στους οργανισμούς συγχέεται συχνά με την «αποστολή», τις «αξίες», κ.α. Το όραμα της Παγκόσμιας Τράπεζας είναι για «ένα κόσμο απαλλαγμένο από τη φτώχεια». Για το Τμήμα δανεισμού μιας τράπεζας, το όραμα είναι: να δώσει στους πελάτες της τα οικονομικά μέσα για να πραγματοποιήσουν τα όνειρά τους. Για την General Motors είναι να αποτελεί τον παγκόσμιο ηγέτη σε προιόντα μεταφορών και σε συναφείς υπηρεσίες. Για τη Nike: προσφορά έμπνευσης και καινοτομίας σε κάθε αθλητή στον κόσμο.
Στρατηγική
Η ουσία της στρατηγικής είναι η δημιουργία επιλογών… (Michael Porter). Καθορίζεται ως ένα συντονισμένο σύνολο δράσεων που ακολουθούν οι οργανισμοί, οι διευθύνσεις και οι ομάδες για να κερδίσουν, για να προσδώσουν ιδιαίτερη αξία στους πελάτες, να διαφοροποιήσουν τις επιδόσεις τους, να νικήσουν τους ανταγωνιστές τους και να στραφούν προς το όραμα που έχουν ορίσει.
Η διαδικασία της στρατηγικής καθορίζεται από τα ακόλουθα έξι βήματα.
1. Καθορισμός του σταδίου.
2. Καθορισμός στρατηγικών στόχων.
3. Κατανόηση της υφιστάμενης κατάστασης.
4. Ανάπτυξη επιλογών για τον τόπο και τον τρόπο ανταγωνισμού.
5. Αξιολόγηση των επιλογών, συμμετοχή των ενδιαφερόμενων μερών, πορεία προς τις αποφάσεις.
6. Διάθεση πόρων και διαχείρισης της υλοποίησης.
Η συναισθηματική νοημοσύνη θεωρείται ολοένα και περισσότερο ουσιαστική για τους ηγέτες σε όλα τα βήματα της διαδικασίας, ιδίως όταν οι οργανισμοί γίνονται πιο επίπεδοι και η διαχείρισή τους κατά συνεργατικό τρόπο θεωρείται όλο και πιο σημαντική. Ο Daniel Goleman και οι συνεργάτες του περιγράφουν τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα της συναισθηματικής ηγεσίας στα κλασικά τους άρθρα στο HBR.
Καινοτομία για το μέλλον
«Η επιχείρηση που δεν καινοτομεί γερνά και παρακμάζει. Και σε μια περίοδο γρήγορων αλλαγών όπως η σημερινή, η παρακμή θα επέλθει γρήγορα» (Peter Drucker). Υπάρχουν τέσσερα στοιχεία της πρακτικής ενεργούς προάσπισης της καινοτομίας που είναι προσανατολισμένα στο μέλλον.
• Ισορροπήστε ανάμεσα στο παρόν και το μέλλον
• Προετοιμαστείτε για το μέλλον.
• Διαμορφώστε το μέλλον.
• Οικοδομήστε μια κουλτούρα που να επικεντρώνεται στο μέλλον.
Συμπερασματικά, ο Peter Drucker γράφει ότι οι επιτυχημένες σταδιοδρομίες δεν είναι προσχεδιασμένες. Εξελίσσονται όταν οι άνθρωποι είναι προετοιμασμένοι για ευκαιρίες, επειδή γνωρίζουν τα δυνατά τους σημεία, τη μέθοδο εργασίας τους και τις αξίες τους. Οι επιτυχημένοι ηγέτες διαθέτουν ένα ευρύ φάσμα δεξιοτήτων και χαρακτηριστικών και ακολουθούν πολλούς διαφορετικούς δρόμους για να αναπτυχθούν. Οι προκλήσεις είναι αυτές που θα σας δώσουν την ευκαιρία για να ξεχωρίσετε και να γίνετε ένας πραγματικός ηγέτης. Μην περιμένετε να σας χρίσει κάποιος άλλος. Αδράξτε την ευκαιρία.
