Με πολύ µεγάλη έκπληξη διάβασα στον έγκριτο και έγκυρο ∆ιαδικτυακό τόπο των Χανιώτικων Νέων (16-3-2025) για τη βαρβαρότητα της αποκαθήλωσης-κλοπής της ασπίδας από το Μνηµείο Πεσόντων Ευελπίδων στο Κολυµπάρι Χανίων, στον λοφίσκο, ο οποίος αποτελεί προέκταση τόσο της Ιεράς Μονής Γωνιάς όσο και της Ορθοδόξου Ακαδηµία Κρήτης.
Ο δράστης ή οι δράστες θα βρεθούν από την Ελληνική Αστυνοµία και θα δικαστούν από τη ∆ικαιοσύνη. Έχουµε εµπιστοσύνη και στους δύο θεσµούς ότι θα πράξουν τα δέοντα. Η Ακαδηµία προσέφερε τον τόπο αυτό για να γίνει το Μνηµείο, αλλά το θέµα µας σήµερα δεν είναι απλώς η αποκατάστασή του, αλλά και η γενικότερη συµπεριφορά µας απέναντι στα Μνηµεία και την Ιστορία µας.
Κατ’ έτος γίνονται ιδιαίτερες εκδηλώσεις µνήµης στον ίδιο χώρο, οι οποίες εντάσσονται στο ευρύτερο Πρόγραµµα για τη Μάχη της Κρήτης. Ο ίδιος τόπος προσφέρει και την ευκαιρία στον επισκέπτη για µία συζήτηση µε την ιστορία, αλλά και να θαυµάσει την οµορφιά της Κολυµπαριανής θάλασσας του ∆ήµου Πλατανιά. Και ενώ ο πολιτισµός ξεπερνά τη βαρβαρότητα (βλ. Χανιώτικα Νέα, 30 Ιανουαρίου 2025), δυστυχώς εµείς καταστρέφουµε τον ίδιο τον πολιτισµό µας, πουλώντας όχι την ασπίδα, αλλά την ίδια την ιστορία µας.
Η ορειχάλκινη ασπίδα η οποία ήταν στη δεξιά κάθετη πλευρά του Μνηµείου µπορεί να αποκατασταθεί, αλλά ποιος θα αποκαταστήσει την ιστορική µνήµη µας;
∆ύο συµβολισµούς έχει η πράξη αυτή. Η πρώτη είναι ότι το µνηµείο αυτό, το οποίο φροντίζει η ∆ύναµη Καταδροµών στο Μάλεµε, αναφέρεται στους 54 πεσόντες Ευέλπιδες, οι οποίοι πολέµησαν µαζί µε πολίτες Κολυµπαριανούς και µε ασπίδα τα σώµατά τους αντιστάθηκαν στην ναζιστική βαρβαρότητα. Κατεβάζοντας από το Μνηµείο στην ασπίδα κατεβάζουµε την ίδια στιγµή από την ιστορία τον Θεοτοκόπουλο, τον Χορτάτζη, τον Κύριλλο Λούκαρη, τον Καζαντζάκη, τον µεγάλο Βενιζέλο αλλά και τους βοσκούς, τους ζευγάδες, τους ιερωµένους και τους πολέµαρχους, την ίδια την Κρήτη. Όταν το 1941 οι αλεξιπτωτιστές πέφτανε στην Κρήτη ο ήρωάς της δεν περίµενε να του µιλήσει κανείς και να ετοιµασθεί για τη µάχη. ∆εν γονάτισε στον ναζιστικό ζυγό! Γονατίζει όµως µε σεβασµό στο Μνηµείο για να υµνήσει και να προσευχηθεί για όλους αυτούς που πολέµησαν για τη ελευθερία του.
Το Μνηµείο αποτελεί ένα τρίγωνο ανάµεσα στην Ιερά Μονή Γωνιάς-την Ορθόδοξο Ακαδηµία Κρήτης και το Στρατιωτικό Γερµανικό Κοιµητήριο στο Μάλεµε. Εκφράζει την καταλλαγή! Σε κάθε επέτειο, καλούµαστε πρώτα να κρατήσουµε ζωντανή την µνήµη των δραµατικών γεγονότων που συνθέτουν τη µεγαλύτερη συµφορά του ελληνισµού µετά την Άλωση, χωρίς εµπάθεια, ρεβανσισµό, µίσος και εχθρότητα, αλλά µε ανάδειξη της ιστορικής αλήθειας, µε αυτοκριτικό αναστοχασµό, µε σκοπό να µην επαναληφθούν λάθη και κυρίως τέτοια εγκλήµατα στην ανθρωπότητα…
Η ασπίδα είναι ο δεύτερος συµβολισµός. Η ασπίδα είναι το αρχαιότερο αµυντικό όπλο. Η µορφή της καθώς και η κατασκευή της ήταν διαφορετική από τόπο σε τόπο. Οι αρχαίοι Έλληνες συνήθιζαν να τις διακοσµούν µε σύµβολα και παραστάσεις και τις θεωρούσαν δείγµατα τιµητικών διακρίσεων. Ακόµη ξέρουµε τα λόγια που έλεγαν οι Σπαρτιάτισσες στα παιδιά τους πριν τη µάχη: «ἢ τὰν ἢ ἐπὶ τᾶς». Όµως ο «ρίψασπις» (=αυτός που πετούσε την ασπίδα και έφευγε) αποδοκιµαζόταν από όλους και τιµωρούνταν ποινικά. Η ίδια η Παναγία µας αποτελεί «Ασπίδα και Προστασία» για τον άνθρωπο και τις αγωνίες του. Μήπως όµως γίναµε, λίγο-πολύ, στις ηµέρες µας «πολιτιστικοί ριψάσπιδες», δειλοί και ολιγόψυχοι των ιερών και των όσιων της Μεγαλονήσου µας;
Στην Κρήτη, στον τόπο αυτόν των αντιθέσεων και των αρµονιών γεννήθηκε ο Αντρειωµένος. Σκληρός και τρυφερός. Ειρηνικός και Επαναστάτης. Πολεµιστής και Φιλόσοφος, ∆ουλευτής και Χαροκόπος, Καρδιακός και Φιλότιµος, Έµορφος και Πονεµένος! Αυτός ο Αντρειωµένος της Κρήτης νιώθει τώρα γυµνός και περιµένει την αποκατάσταση της γύµνωσής του. Καλώ, λοιπόν, µε την αιγίδα του αγαπητού ∆ηµάρχου Πλατανιά, κ. Ιωάννη Μαλανδράκη, να καλέσει όλους τους πολίτες της περιοχής και να βοηθήσουµε στην αποκατάσταση του Μνηµείου. Είναι το ελάχιστο που µπορεί να κάνει ένας ελεύθερος πολίτης απέναντι στους προγόνους του.
∆εν µπορεί να µιλάµε για το βάρβαρο ναζιστικό καθεστώς και να ζητάµε τα δίκαιά µας και την ίδια στιγµή να βεβηλώνουµε ένα µνηµείο που είναι αφιερωµένο σε όλους όσους πολέµησαν το χιτλερικό καθεστώς της εποχής.
