Σε όλες τις έρευνες των τελευταίων ετών, οι δημότες των Χανίων ιεραρχούν το κυκλοφοριακό ως το σημαντικότερο πρόβλημα της πόλης. Είναι ένα εύρημα που δεν μας εκπλήσσει, αφορά μια δυσάρεστη πραγματικότητα που βιώνουμε όλοι μας καθημερινά και φτάνει στο αποκορύφωμά της τους καλοκαιρινούς μήνες με την έλευση χιλιάδων επισκεπτών.
Το κυκλοφοριακό προσδιορίζει σε μεγάλο βαθμό τη συνολική λειτουργία μιας πόλης. Συνδέεται με πολλές περισσότερες παραμέτρους από την απλή ανάγνωση του ως πρόβλημα στάθμευσης, μετάβασης και μεταφοράς αγαθών και ανθρώπων στον αστικό ιστό. Σε μία πόλη που είναι ένας ζωντανός οργανισμός, με τις ανάγκες για μετακίνηση σε διαρκή μεταβλητότητα, απαιτούνται μεταβαλλόμενες στρατηγικές που να ανταποκρίνονται στις εκάστοτε προκλήσεις μίας δυναμικής πόλης.
Η κυρίαρχη επιλογή στις πόλεις τις οποίες βρίσκουμε στις πρώτες θέσεις των κατατάξεων ως προς την ποιότητα ζωής διεθνώς είναι η βιώσιμη αστική κινητικότητα και η συνεπαγόμενη αναδιοργάνωση της κυκλοφορίας. Με επιμέρους στόχους τη μείωση του κυκλοφοριακού φόρτου, τον περιορισμό των εκπομπών καυσαερίων και της ηχορύπανσης, τη διευκόλυνση της κινητικότητας και της προσβασιμότητας των πεζών, των ποδηλατών, των λεγόμενων εμποδιζόμενων ατόμων (ΑμεΑ, ηλικιωμένοι, γονείς με μικρά παιδιά κ.ά.) κ.λπ.
Η αυτοδιοικητική μας κίνηση «Για τα Χανιά» έχει επεξεργαστεί μια ολοκληρωμένη πρόταση που θέτει δύο βασικές προτεραιότητες-προϋποθέσεις για τη βελτίωση της αστικής κινητικότητας: την ενθάρρυνση της μετακίνησης με τα μέσα μαζικής μεταφοράς και τη λεγόμενη «ευφυή κινητικότητα». Ορισμένες ενδεικτικές παρεμβάσεις, με βραχυπρόθεσμο (1-3 χρόνια) και μεσοπρόθεσμο (3-6 χρόνια) ορίζοντα εφαρμογής, παρουσιάζουμε συνοπτικά στη συνέχεια.
Βραχυπρόθεσμες παρεμβάσεις
–Ίδρυση Γραφείου Κυκλοφοριακού και Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού, με στρατηγικό και συμβουλευτικό ρόλο, θα επιβλέπει και θα επιταχύνει τις διαδικασίες ολοκλήρωσης μελετών που εκκρεμούν (ΣΒΑΚ, πολεοδομικές, κυκλοφοριακές κ.λπ.) και θα αξιολογεί τα πορίσματά τους.
-Από την καρδιά της πόλης, την πλατεία της Δημοτικής Αγοράς, απομακρύνονται οι αφετηρίες των αστικών λεωφορείων (θα επιβιβάζουν και θα αποβιβάζουν αλλά δεν θα σταθμεύουν), ενώ δεν επιτρέπεται η στάθμευση τουριστικών λεωφορείων.
– Περιμετρικά του κέντρου δημιουργούνται δημοτικοί χώροι στάθμευσης αυτοκινήτων σε υπάρχοντες ελεύθερους χώρους. Εξασφαλίζεται η άμεση σύνδεσή τους με το κέντρο και την Παλιά Πόλη με δρομολόγηση μικρών λεωφορείων. Εναλλακτικά, παρέχεται η δυνατότητα ενοικίασης δημοτικών ποδηλάτων.
-Ενθαρρύνεται πιλοτικά η μικροκινητικότητα (e-scooters, ηλεκτρικά ποδήλατα κ.λπ. που λειτουργούν συμπληρωματικά προς τα υπόλοιπα μέσα), η νέα διεθνής τάση στις αστικές μετακινήσεις μικρών αποστάσεων.
-Δίνονται κίνητρα για ενίσχυση της χρήσης των λεωφορείων: επιδότηση εισιτηρίου, καθιέρωση ευέλικτων εισιτηρίων για συγκεκριμένο αριθμό διαδρομών και χρονική διάρκεια, οικογενειακών εισιτηρίων, ανάπτυξη διαδικτυακών εφαρμογών για ενημέρωση σε πραγματικό χρόνο του επιβατικού κοινού σε σχέση με τα δρομολόγια κ.ά.
-Σχεδιάζονται κυκλικά δρομολόγια λεωφορείων (προτιμότερα από τις κάθετες γραμμές που είναι χρονοβόρες και ενεργοβόρες).
-Δημιουργούνται νέες αφετηρίες-σταθμοί υπεραστικού ΚΤΕΛ σε κομβικά σημεία στις περιαστικές περιοχές, όπως τα Κουνουπιδιανά για την εξυπηρέτηση του επιβατικού κοινού του Ακρωτηρίου με κυκλικά δρομολόγια και διασύνδεση με το αστικό ΚΤΕΛ για μετακίνηση προς την πόλη.
Μεσοπρόθεσμες παρεμβάσεις
-Εφαρμόζεται ένας ολοκληρωμένος σχεδιασμός που περιλαμβάνει δημιουργία δικτύου ποδηλατικών διαδρομών στους κεντρικούς κάθετους άξονες της πόλης, διαπλατύνσεις σε πεζοδρόμια (εκτός των άλλων εμποδίζουν και την παράνομη ολιγόλεπτη στάση των αυτοκινήτων στους δρόμους), διαμόρφωση περιπατητικών και ποδηλατικών διαδρομών από το Πολυτεχνείο και τον Κουμπελή μέχρι τους Αγίους Αποστόλους.
-Με στρατηγικό στόχο τη μετάβαση στην «ευφυή κινητικότητα» αξιοποιούνται Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών. Ενδεικτικά, τα «έξυπνα φανάρια» συμβάλουν στη μείωση της κυκλοφοριακής συμφόρησης στην πόλη και στη μείωση του χρόνου αναμονής.
Μέσα από στοχευμένες παρεμβάσεις και προώθηση νέων κανόνων αστικής κινητικότητας, θέλουμε να αλλάξουμε τις συνθήκες μετακίνησης. Με προσαρμογή στα δεδομένα και τις ανάγκες μας σύγχρονων επιτυχημένων διεθνών πρακτικών και υποδειγμάτων. Με αξιοποίηση της εμπειρίας και της τεχνογνωσίας ειδικών επιστημόνων από το Πολυτεχνείο Κρήτης και το ΤΕΙ. Με ενθάρρυνση και ενίσχυση της Τεχνικής Υπηρεσίας, της «ατμομηχανής» του Δήμου. Με διαρκή επίβλεψη και έλεγχο –αναδεικνύεται πόσο ζωτικής σημασίας είναι η επί της ουσίας ανασύσταση της δημοτικής αστυνομίας. Με τη διοργάνωση εκπαιδευτικών προγραμμάτων για τους μαθητές που θα είναι εστιασμένα στην εμπέδωση μιας σύγχρονης αντίληψης για την κινητικότητα στην πόλη.
Χρειάζεται να αντιληφθούμε όλοι μας ότι τα Χανιά είναι μια πόλη που μπορείς να την περπατήσεις και να τη διασχίσεις με το ποδήλατό σου εύκολα, ευχάριστα και με ασφάλεια. Θέλουμε μια πόλη ανοιχτή, φιλική και προσβάσιμη για όλους, με την προσπάθεια όλων μας!
* Ο Παναγιώτης Σημανδηράκης είναι Υποψήφιος Δήμαρχος «Για τα Χανιά»
