Τρεις ιστορίες
Γκυστάβ Φλωμπέρ
Λογοτεχνία
Εκδόσεις: Αντίποδες
Οι Τρεις ιστορίες, το τελευταίο έργο που δημοσίευσε ο Γκυστάβ Φλωμπέρ αποτελούν ένα αριστουργηματικό τρίπτυχο. Στην “Απλή καρδιά” ο Φλωμπέρ αφηγείται την ιστορία της Φελισιτέ, μιας φτωχής υπηρέτριας στη γαλλική επαρχία του 19ου αιώνα, που αγαπάει διαδοχικά έναν άντρα, τα παιδιά της κυρίας της, έναν ανιψιό της, έναν γέροντα που φροντίζει κι έπειτα τον παπαγάλο της. Στον “Άγιο Ιουλιανό” ένας παθιασμένος κυνηγός έρχεται αντιμέτωπος με τη βία που ασκεί και οδηγείται στη μετάνοια. Στην “Ηρωδιάδα” ο χορός της Σαλώμης στο πολυτελές συμπόσιο του Ηρώδη, όπου όλες οι πολιτικές και θρησκευτικές συγκρούσεις της εποχής έρχονται στην επιφάνεια, οδηγεί στον αποκεφαλισμό του Ιωάννη του Βαπτιστή.
Στις “Τρεις ιστορίες” διαπλέκονται μια όψη της κοινωνίας του Φλωμπέρ, ο μεσαιωνικός θρύλος και η ανασυγκρότηση του παρελθόντος· εδώ συμπυκνώνονται οι καλλιτεχνικές ιδέες και η συγγραφική του μέθοδος: η εμμονική αναζήτηση για την ορθή λέξη, την ηχητική αρμονία και ένα ύφος που «θα έχει το ρυθμό του στίχου, την ακρίβεια της επιστημονικής γλώσσας, τον βαθύ κυματιστό ήχο του βιολοντσέλου και τη λάμψη της φωτιάς». (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Ιστορίες από την Κολύμα
Βαρλάμ Σαλάμοφ
Λογοτεχνία
Εκδόσεις: Άγρα
Το 1936, ο Βαρλάμ Σαλάμοφ, δημοσιογράφος και συγγραφέας, συλλαμβάνεται για αντεπαναστατική δράση και στέλνεται να εκτίσει την ποινή του στα σοβιετικά στρατόπεδα εργασίας – ένας από τα εκατοντάδες χιλιάδες θύματα των σταλινικών εκκαθαρίσεων.
Οι “Ιστορίες από την Κολυμά”, αυτό το αριστούργημα της λογοτεχνίας του 20ού αιώνα, είναι μια επική σειρά από σύντομα διηγήματα στα οποία αποτυπώνονται τα συνολικά δεκαεπτά χρόνια που ο συγγραφέας πέρασε στα σοβιετικά γκουλάγκ: έξι χρόνια ως σκλάβος στα χρυσωρυχεία της Κολυμά και στη συνέχεια, σε μια λιγότερο ανυπόφορη συνθήκη, ως αμειβόμενο νοσηλευτικό προσωπικό στις φυλακές-στρατόπεδα.
Την αφήγησή του για τη ζωή στην Κολυμά άρχισε να τη γράφει μετά το θάνατο του Στάλιν το 1953. Είναι, αφενός, η βιογραφική κατάθεση ενός από τους λίγους επιζήσαντες των στρατοπέδων και, αφετέρου, μια ιστορική καταγραφή των ίδιων των γκουλάγκ· αλλά πρωτίστως είναι ένα λογοτεχνικό έργο ασύγκριτης δύναμης, διορατικότητας και πίστης.
Μέσα από τη γραφή του ο Σαλάμοφ θέτει στόχο να απαντήσει στα θεμελιώδη ηθικά ερωτήματα που τον βασάνιζαν στα χρόνια των στρατοπέδων, εκεί όπου μεταξύ άλλων γνώρισε από πρώτο χέρι και τον κόσμο του εγκλήματος όπως πραγματικά είναι, πολύ πιο κακός απ’ ό,τι στο Υπόγειο του Ντοστογέφσκι: «Πώς κάποιος παύει να είναι άνθρωπος;» «Πώς γίνονται οι εγκληματίες;».
Το 1972, όταν έγραφε τις τελευταίες ιστορίες του, τα στρατόπεδα κατεδαφίζονταν, οι πύργοι φρούρησης και οι στρατώνες ισοπεδώνονταν. «Υπήρχαμε;», ρωτάει ο Σαλάμοφ, και μετά, χωρίς δισταγμό: «Απαντώ: Υπήρξαμε». (Από το Δελτίο Τύπου του εκδότη)
Η Ζαζί στο μετρό
Ρεμόν Κενό
Λογοτεχνία
Εκδόσεις: Ύψιλον
Γιατί αξίζει να διαβάσουμε σήμερα τη Ζαζί;
Σ’ ένα κείμενό του από τη συλλογή Το ταξίδι στην Ελλάδα, ο Κενό γράφει ότι “ένα αριστούργημα είναι συγκρίσιμο μ’ ένα βολβό από τον οποίο κάποιοι αρκούνται στο ν’ αφαιρούν τον επιφανειακό φλοιό, ενώ άλλοι, λιγότεροι σε αριθμό, τον ξεφλουδίζουν: με λίγα λόγια, ένα αριστούργημα είναι σαν το κρεμμύδι”.
Οπότε, ναι: τη Ζαζί μπορούμε και σήμερα να την απολαύσουμε για τη ροή του κειμένου, το χιούμορ και την πρωτοτυπία της σε πρώτη ανάγνωση, πρώτη φλούδα, όμως όσους θέλουν να ξεφλουδίσουν μπορεί να τους κάνει να σκεφτούν πάνω στις δυσκολίες, τα όρια και τις υπερβάσεις της τέχνης της μετάφρασης, αλλά, φυσικά, και τις αντιστάσεις, την προσαρμοστικότητα, τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει και η δική μας γλώσσα.
Σήμερα και στην Ελλάδα, εδοκετόρα που λένε, ο Κενό είναι παρών. (Νίκος Αμανίτης, από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Τα κρίσιμα λάθη του Χίτλερ
Αλεξάντερ Μπεβίν
Ιστορία
Εκδόσεις: Γκοβόστης
Ένας καταξιωμένος και επιφανής επιστήμονας της Στρατιωτικής Ιστορίας μάς αποκαλύπτει, με λεπτομερή και συναρπαστικό τρόπο, το πώς ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος θα μπορούσε κάλλιστα να έχει λήξει με ήττα των Συμμάχων.
Για τους περισσότερους από εμάς, ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος θεωρείται ως μια αιματηρή σύγκρουση που ολοκληρώθηκε με την ένδοξη νίκη των Συμμαχικών δυνάμεων επί των Ναζί. Συνήθως, οι εξιστορήσεις αναλώνονται στις θρυλικές μάχες που διεξήχθησαν και τελικά κερδήθηκαν εξαιτίας τόσο του αξιόλογου ανθρώπινου δυναμικού όσο και της εξαίρετης στρατηγικής των Συμμάχων. Εν τούτοις, συχνά παραβλέπεται το γεγονός ότι πολλές από τις στρατιωτικές επιλογές του Αδόλφου Χίτλερ, σε συνδυασμό με την ισχυρότατη επιρροή που αυτός ασκούσε στους υφισταμένους του, διαδραμάτισαν καταλυτικό ρόλο στην τελική ήττα της Γερμανίας.
Ο Bevin Alexander δεν επιχειρεί απλώς να παρουσιάσει ένα υποθετικό εναλλακτικό σενάριο της Ιστορίας. Αντιθέτως, αναλύει, για πρώτη φορά, εις βάθος τα γεγονότα -με τη χαρακτηριστική οξυδέρκεια και τη συγγραφική σαφήνεια που τον χαρακτηρίζουν-, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι η ήττα των Συμμάχων ήταν πιθανότερη από όσο ενδεχομένως πιστεύουμε. Με τη βοήθεια λεπτομερών και πρωτότυπων χαρτών, περιγράφει, με εξαιρετικό τρόπο, τις σημαντικότερες μάχες, αλλά και τα μοιραία λάθη που διέπραξαν οι Γερμανοί επί του πεδίου, στρέφοντας ουσιαστικά την έκβαση του πολέμου εις βάρος τους.
Η ενδελεχής μελέτη του Alexander αποκαλύπτει τον τρόπο, με τον οποίο κάποιες μικρές -και φαινομενικά ασήμαντες- αλλαγές στη στρατηγική του Χίτλερ θα μπορούσαν να έχουν διαμορφώσει έναν εντελώς διαφορετικό κόσμο από αυτόν που σήμερα γνωρίζουμε.
Ο Alexander εμβαθύνει στον ιδιόμορφο χαρακτήρα του Χίτλερ -ενός ανεπαρκούς στρατηγιστή με έντονα διαταραγμένο ψυχισμό-, διερευνά τον τρόπο με τον οποίο ο παρανοϊκός δικτάτορας επικράτησε τελικά επί του ικανότατου πολιτικού ηγέτη και επιχειρεί να απαντήσει στο πλέον προφανές και τρομακτικό ερώτημα: Πόσο κοντά έφθασαν οι Ναζί στην τελική νίκη; (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)