(µια ευκαιρία για την Ειρήνη)
■ Χρήστου Τσάντη, εκδόσεις Ραδάµανθυς
∆εκατρείς ηµέρες στην άκρη του γκρεµού.
Στην άκρη του γκρεµού.
Εκεί δηλαδή που λαµβάνονται αποφάσεις ζωής και θανάτου,
εκεί που «πίσω» δεν έχει…
Σε ένα τέτοιο ιστορικό συµβάν, στην Κρίση των Πυραύλων του 1962, βυθίζεται η µελέτη του ανήσυχου Χρήστου Τσαντή.
Ανήσυχου Χρήστου Τσαντή, καθώς η παρουσίαση των γεγονότων εκείνων δεν έχει απλά έναν καταγραφικό χαρακτήρα στο παρελθόν αλλά αντίθετα, σκοπεύει να ανησυχήσει και το δικό µας πνεύµα στο µέλλον.
Εξάλλου δεν χρειαζόµαστε συστάσεις για τον ρόλο των Υπερδυνάµεων από την ύπαρξη τους. Εν προκειµένω, λίγο πριν την επίµαχη περίοδο, οι Η.Π.Α περικυκλώνουν την τότε Σοβιετική Ένωση µε πυρηνικές κεφαλές στην Νορβηγία και την Τουρκία και στον αντίποδα, η Σοβιετική Ένωση, ετοιµάζει την βόµβα υδρογόνου και σχεδιάζει πυραυλικές εγκαταστάσεις στην Κούβα. Τι κι αν οι µνήµες του Β’ Παγκοσµίου πολέµου ήταν ακόµα νωπές ή µήπως οι µνήµες αυτές τους υπαγόρευαν να οπλιστούν άριστα; Είχε προηγηθεί και έµµεση ένοπλη σύρραξη των Υπερδυνάµεων στην Κορέα στην οποία παρεµπιπτόντως, στην λίµνη µε τα βουβάλια, υπήρχαν και βατράχια. Η Ελλάδα έστειλε περίπου 1.300 στρατιώτες από τους οποίους το 80% επέστρεψαν νεκροί (187) ή τραυµατίες (614)
Καθώς πλησιάζουµε στο επίµαχο 1962 στις δύο αυτές Χώρες τυγχάνουν οι καλύτεροι ηγέτες που θα µπορούσαν να είναι. Πάντα βέβαια µε δεδοµένες τις επικρατούσες συνθήκες και πάντα τηρουµένων των αναλογιών…
Στις Η.Π.Α. ο Τζον Φιντζέραλντ Κένεντυ, ο άνθρωπος που πάλεψε να διαλύσει τον σκοτεινό Μακαρθισµό. Στην Σοβιετική Ένωση ο Νικήτα Χρουστσόφ ο άνθρωπος που αποκαθήλωσε τον επίσης σκοτεινό σταλινισµό.
Μα αγαπητοί µου φίλοι, στις Υπερδυνάµεις, στις θέσεις ισχύος, ακόµα και ο Θεός ο ίδιος θα ήταν αναγκασµένος, από κατώτερους Του, να προσάρµοζε το «Αγαπάτε Αλλήλους» στο «Τροµάξτε τους Άλλους».
Έτσι λοιπόν και αυτοί, ενώ συνέβαλαν τόσο σηµαντικά σε µια προοδευτική κοινωνία στις χώρες τους, δεν µπορούσαν να ξεφύγουν από την µοίρα τους, το πεπρωµένο τους: «Να τροµάζουν τους άλλους».
Εγκατάσταση πυραύλων, οπλικά συστήµατα, διπλωµατικές στρατηγικές πάντα για να «τροµάξουν τους άλλους».
Και ήρθαν οι δεκατρείς ηµέρες στην άκρη του γκρεµού.
Η προοπτική της Σοβιετικής Ένωσης να εγκαταστήσει πυραύλους στην Κούβα, για να προστατεύσει την µικρή αυτή Χώρα που κρατούσε ψηλά την σηµαία του Μαρξιστικού – Λενινιστικού κινήµατος ήταν θέµα γοήτρου. Θα έπρεπε να πληρώσουν τις Η.Π.Α µε το ίδιο νόµισµα, καθώς, οι τελευταίες οργάνωναν παράλληλες πυραυλικές εγκαταστάσεις σε όµορες χώρες της Σοβιετικής Ένωσης.
Η στάση των Η.Π.Α. να µην αφήσουν την Σοβιετική Ένωση να αποκτήσει την δυνατότητα µε τηλεκατευθυνόµενους πυραύλους να αφανίσει την Νέα Υόρκη, ήταν και αυτή δεδοµένη.
Και ο ένας πλησίαζε τον άλλον.
Και τα λεπτά κυλούσαν µετρούµενα σε δευτερόλεπτα.
Όπως είπαµε στην εισαγωγή, στην άκρη του γκρεµού λαµβάνονται αποφάσεις ζωής και θανάτου. Εκεί λοιπόν, σε κείνο το σηµείο, έτυχαν ο Τζον Φιτζέραλντ Κένεντυ και ο Νικήτα Χρουστσόφ, εκείνοι που κατάλαβαν το αδιέξοδο της οπλοµαχίας, έστω και την ύστατη ώρα, και «έσφιξαν τα χέρια». Και κατάλαβαν το λάθος τους. Στην προσπάθεια αυτή µεσολάβησε και ο αδερφός του Τζον Φιτζέραλντ Κένεντυ ο Ρόµπερτ Κένεντυ.
Εκείνοι λοιπόν που αντιστάθηκαν στον µακαρθισµό και στον σταλινισµό, εκείνοι αποφάσισαν να δώσουν «µια ευκαιρία στην ειρήνη»
Και µια που οι κύριοι αυτοί, ελάµβαναν τέτοιου είδους αποφάσεις, και πρότασσαν την ατοµική ελευθερία και την ειρήνη, γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο, ένα χρόνο µετά, ο Τζον Φιντζέραλντ Κένεντυ δολοφονήθηκε.
Γι’ αυτόν τον λόγο δύο χρόνια µετά ο Νικήτα Χρουστσόφ αποπέµφθηκε από την Χώρα του «µαλθακός»..
Γι’ αυτόν τον λόγο, τέσσερα χρόνια µετά, ο διαµεσολαβητής και µικρότερος αδερφός του J.F.C, ο Ρόµπερτ Κένεντυ επίσης δολοφονήθηκε.
Και εδώ η ανησυχία του συγγραφέα, µελετητή, Χρήστου Τσαντή, µεταφέρετε βίαια στα στήθια µας αναγκάζοντας τα να πάλλονται και αυτά στην ίδια ανησυχία.
Ο συγγραφέας φωνάζει δυνατά:
Ποιο 1962;
Σήµερα !
Τι γίνεται σήµερα;
Τι γίνεται αύριο;
Τι κόστος έχει η ειρήνη;
Τι µπορεί να σταµατήσει το σκοτάδι;
Πως χτυπάς το σκοτάδι;
* Ο Κωνσταντίνος Αρτ. Σταυρουλάκης είναι οικονοµολόγος
