Το Βυζάντιο παράλληλα με το θρησκευτικό του δόμημα συντηρούσε όπως είναι αυτονόητο και τον κοσμικό του χαρακτήρα. Δείγμα της κοσμικής υπόστασης του Βυζαντίου ήταν η συμφωνική του μουσική. Μια μουσική που ξεπήδησε, εξελίχθηκε και ξεδιπλώθηκε για να καλύψει την ψυχαγωγία, αλλά και τις εκδηλώσεις στο παλάτι, σε γιορτές, στις κοινωνικές εκδηλώσεις, αλλά και οτιδήποτε άλλο αφορούσε την κοσμική κοινωνική ζωή κατά τη Βυζαντινή εποχή.
Η βυζαντινή κοσμική μουσική είναι μία μουσική ανατολική, αλλά όχι ανατολίτικη. Θα το διαπιστώσει κάποιος αυτό ακούγοντας το ηχόχρωμα της μουσικής αυτής. Διατηρεί ατόφια όλα αυτά τα δωρικά στοιχεία του κλασικού παρελθόντος (μιας και η Βυζαντινή κοσμική μουσική είναι άμεσος απόγονος – διάδοχος της αρχαιοελληνικής μουσικής – μέλους), μέσα όμως πλέον από ένα φίλτρο το οποίο τη διαφοροποιεί.
Η μουσική αυτή θάφτηκε από τα διάφορα κέντρα πληροφόρησης και χειραγώγησης που διέπουν και καταδυναστεύουν το νεοελληνικό κράτος από το ξεκίνημά του 190 χρόνια τώρα. Ενα από τα κέντρα αυτά είναι και η εκκλησία. Η εκκλησία μάλιστα εναντιώθηκε στη μουσική αυτή, ήδη από τη βυζαντινή εποχή. Το μουσικό είδος αυτό πολεμήθηκε από τους πατέρες της εκκλησίας όσο κανένα άλλο. Ο λόγος; Εθεωρείτο ότι ήταν αιρετική γι’ αυτό και έπρεπε να καταπνιγεί από τη γένεσή της. Σε πείσμα όμως του δογματισμού του εκκλησιαστικού κατεστημένου, η μουσική αυτή προχώρησε, εξελίχθηκε και καλλιεργήθηκε πολύ γρήγορα προσχωρώντας παντού από το ξεκίνημά της.
Όπως προανέφερα η Βυζαντινή κοσμική μουσική είναι ανατολική, αλλά όχι ανατολίτικη. Ακριβώς για τον λόγο αυτό αποτελεί άριστο δείγμα για το ύφος της Βυζαντινής κουλτούρας. Μία κουλτούρα μοναδική, η οποία δεν ήταν ούτε δυτικίζουσα, αλλά ούτε ανατολίζουσα. Ήταν από μόνη της κάτι διαφορετικό με αυτόνομη πορεία που δεν βασιζόταν ούτε στις ευρωπαϊκές δομές, αλλά ούτε στις εκ Ασίας δομές – αντιλήψεις.
Ατυχώς αρκετοί στη σύγχρονη νεοελληνική πραγματικότητα τη λοιδορούν ή την αγνοούν. Η άγνοια δεν σηκώνει εξηγήσεις. Η λοιδορία όμως ναι. Αυτή προέρχεται όχι από την ατόφια διάθεση – αντίληψη του νεοέλληνα πάνω στο θέμα, αλλά από την πλύση εγκέφαλου – κούρδισμα – λοβοτομή που έχει υποστεί ο νεοέλληνας από αρχής – θεμελίωσης του νεοελληνικού κράτους περίπου 200 χρόνια τώρα από τα δυτικά πρότυπα – πηγές πληροφόρησης που πάντα χειραγωγούσαν αυτόν τον τόπο. Έτσι ο νεοέλληνας λάτρεψε την κλασική αρχαιότητα όχι από απευθείας ανάθεση, αλλά με τη μορφή αντιδανείου, που, αφού έγινε η βάση, το θεμέλιο για την «πολιτισμένη δύση – Αναγέννηση» μας το σέρβιραν κοινώς στην ώρα και με τον τρόπο που ήθελαν, ενοχοποιώντας μας πλήρως και αποκόπτοντάς μας από το ενδιάμεσο Βυζαντινό μας παρελθόν.