«Αν βυθιστούμε, ας βυθιστούμε στον ωκεανό, όχι στη σκάφη» Μενέλαος Λουντέμης, συγγραφέας 1912 – 1977
Ενα μεγάλο φωτεινό καλοκαίρι. Η Λιβύη παραμένει στο σκοτάδι του εμφυλίου. Πηδά στον δρόμο απ’ των σπιτιών τις σκεπές. Η Αργεντινή για άλλη μια φορά στο υπόγειο της χρεοκοπίας. Είμαι παιδί και με τραβάει απ’ το χέρι. Στις ειδήσεις κατάλογος νεκρών παιδιών στην Παλαιστίνη. Στο τέλος όλες οι υπόγειες στοές βγάζουν σε ένα μεγάλο φωτεινό καλοκαίρι. Όπου ο εκπρόσωπος της νεοελληνικής καψούρας Αντώνης Ρέμος και ο εκφραστής της ερωτικής εμμηνόπαυσης Χούλιο Ιγκλέσιας τραγουδούν στην Μύκονο. Σηκώνω στα χέρια τα κομμάτια του ντόπιου και του διεθνούς κοινωνικοπολιτικού παζλ και τα στοιβάζω όπως – όπως στον σάκο της παραλίας. Βάζω την ειδησεογραφία στο αυτοκίνητο και την βγάζω βόλτα. Από το σπίτι στο γραφείο, απ’ το γραφείο στον μεσημεριανό καφέ, από κει στην θάλασσα κι αργότερα το βράδυ στο μπαλκόνι που ανασαίνει Αύγουστο. Κι αφού αδυνατώ να τακτοποιήσω το παρόν, αλλάζω θέση στους γαλαξίες, το παρελθοντικό φως των οποίων φωτίζει τις νύχτες μου. Τι είχα, τι έχασα; Πως καταφέρνω να ξεχνώ αυτό που είχα, αλλά όλοι και όλα τριγύρω να μου υπενθυμίζουν πιεστικά αυτό που έχασα; Δεν έχασα τον μισθό μου. Με μαθαίνουν να ζω με λιγότερα. Δεν μείωσαν την σύνταξή μου. Με κατηγορούν γιατί συνήθισα να ζω περισσότερο. Δεν κοκκίνισε το στεγαστικό δάνειο λόγω κρίσης. Ήταν κόκκινο από την πρώτη υπογραφή της έγκρισής του. Δεν αυξήθηκε μόνο το ποσοστό της ανεργίας. Έμαθα απλά ότι δεν υπήρχε το νομικό υπόβαθρο που θα έπρεπε να προστατεύει την εργασία, κυρίως δε το ότι πιθανά έκανα και λάθος δουλειά και με λανθασμένο τρόπο. Ποιος ήρθε, ποιος έφυγε; Πρόσωπα γνώριμα ή σχεδόν γνώριμα αλλάζουν θέσεις. Κανείς δεν με εγκαταλείπει. Ο πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου, της χώρας που συντηρείται ψηλά στον πίνακα των φορολογικών παραδείσων αλλά που κανείς δεν αποφασίζει να ελέγξει, επανήλθε στο προσκήνιο ως πρόεδρος της Ευρωπαϊκής επιτροπής. Ο Δημήτρης Αβραμόπουλος, με πολλά πρώην παράσημα στο πέτο ως δήμαρχος, γαλάζιος αντάρτης και υπουργός, γίνεται επίτροπος και ξενιτεύεται για το καλό της πατρίδας. Ο Γιάννης Στουρνάρας πάλεψε με τα νούμερα της χώρας και τώρα αναλαμβάνει διοικητής της μεγαλύτερής της Τράπεζας. Σταθερότητα, ανάκαμψη, ανάπτυξη. Αυτή την σειρά μου είπαν ότι πρέπει να ακολουθήσω, αυτήν και ακολουθώ. Μένω σταθερά χτυπημένος από την πίκρα μιας ολόκληρης γενιάς που έχασε ανεπιστρεπτί τα πιο παραγωγικά της χρόνια. Ανακάμπτω όταν οι μεσημεριανές θερμοκρασίες και οι βραδινές τηλεοπτικές επαναλήψεις νανουρίζουν την αδυναμία μου, μεταμορφώνοντάς τη σε απλή ευχή για ένα καλύτερο αύριο. Αναπτύσσω θεωρίες που ανοίγουν παράθυρο προς το διέξοδο. Κάποιες φορές εντοπίζω επενδυτικές ευκαιρίες βασιζόμενος στα λεγόμενα του Σαμαρά. Κάποιες άλλες αφήνομαι στον Τσίπρα, να διακρίνω νέες κυβερνητικές ισορροπίες ατενίζοντας μια διαφαινόμενη εκλογική αναμέτρηση. Τις περισσότερες όμως φορές συνειδητοποιώ την αδυναμία της χώρας να επιλέξει οικονομικό μοντέλο. Καταγράφω τον κομματικό στρουθοκαμηλισμό κι αναρωτιέμαι γιατί κανείς δεν μου εξηγεί ποιος πήρε τελικά την πιο σημαντική απόφαση αυτής της πολύχρονης κρίσης που δεν είναι άλλη από αυτήν: Ποια γενιά θα πληρώσει τα σπασμένα; Η γενιά του παρελθόντος που τα δημιούργησε; Η γενιά του παρόντος που τα διαχειρίζεται; Ή οι μελλοντικές γενιές; Κι επειδή όλα γέρνουν προς την τρίτη προοπτική το παίρνω πια απόφαση, ότι αφού δεν έμαθα ποτέ να κοιτάζω στα μάτια τον ίδιο μου τον εαυτό, δεν πειράζει και πολύ που σε λίγο καιρό δεν θα μπορώ να κοιτάζω στα μάτια τα παιδιά και τα παιδιά των παιδιών μου. Αυτό άλλωστε σημαίνει εξειδίκευση σε αυτή την χώρα: ο καθένας κοιτάζει την δουλειά του και μόνον αυτή. Όλα αυτά στοιβάζω στον σάκο της παραλίας. Περιφέρω τις ερωτήσεις μου, να πάρει λίγο καθαρό αέρα Αιγαίου το παζλ της πραγματικότητας. Κατά βάθος όμως φοβάμαι πως όταν έρθει το φθινόπωρο και θα πρέπει να αδειάσω τον σάκο, όλα θα είναι εκεί κι ακόμα πιο μπερδεμένα. Μαζί με το αεροπλάνο που ακόμα δεν μάθαμε που έπεσε, και με εκείνο το άλλο που ακόμα δεν μάθαμε ποιος έριξε. Ποτέ καλός στα παζλ. Κυρίως δε όταν κι εγώ ο ίδιος είμαι αναπόσπαστο κομμάτι τους.
