Με αφορµή τη διαδικτυακή εκποµπή “Γεύσεις Κρήτης” των “Χανιώτικων νέων”, το 42ο επεισόδιο µαγειρικής, µας βρίσκει στο πανέµορφο ηµιορεινό χωριό Κεφαλά του ∆ήµου Αποκορώνου µε την πανοραµική θέα.
Στο χωριό τύχαµε ξενάγησης από τον πρόεδρο, τον αντιπρόεδρο και τη γραµµατέα του τοπικού Πολιτιστικού Συλλόγου, Σταµάτη Καραµπινάκη, Λεωνίδα Καραµπινάκη και Κωστούλα Παπαδάκη, αντίστοιχα, αρχίζοντας από την Πολιτισµική Εστία – Μουσείο Κεφαλιανών Αττικής, στην πλατεία του Κεφαλά µε πλούσια εκθέµατα λαογραφίας περασµένων χρόνων.
Στην πλατεία επίσης του χωριού υπάρχει η παλιά εκκλησία του Αγίου Αντωνίου έχοντας παραδίπλα της κοινοτικά πηγάδια από την περίοδο των Ενετών. Εκεί βρίσκεται και το παλιό δηµοτικό σχολείο το οποίο εδώ και πολλά χρόνια λειτουργεί ως Κέντρο Περιβαλλοντολογικής Εκπαίδευσης και είναι το µόνο στη δυτική Κρήτη µε πλούσιες δράσεις και έργο.
Το χωριό έχει δύο γειτονιές µε τις ονοµασίες Πάνω και Κάτω Κεφαλάς στις οποίες κατοικούν αρκετοί µόνιµοι κάτοικοι, όπου µεταξύ των ντόπιων και αρκετοί ξένοι από διάφορες ευρωπαϊκές χώρες που έχουν επενδύσει στο χωριό.
Η κεντρική εκκλησία βρίσκεται στον Κάτω Κεφαλά και είναι αφιερωµένη στην Κοίµηση της Παναγίας και στον Άγιο Σπυρίδωνα, ενώ υπάρχει και µία µικρότερη που είναι αφιερωµένη στον Μεγαλοµάρτυρα Άγιο Γεώργιο.
Στον Πάνω Κεφαλά υπάρχουν οι εκκλησίες που είναι αφιερωµένες στον Αρχάγγελο Μιχαήλ και τον προφήτη Ηλία. Εκεί είναι και το δεύτερο κτίσµα του µισογκρεµισµενου ανεµόµυλου ο οποίος όπως και τον άλλο στον Κάτω Κεφαλά αντιστέκονται στο πείσµα των καιρών. Στον Πάνω Κεφαλά επίσης βρίσκεται και το Ενετικό κτίριο το οποίο στη µεταγενέστερη περίοδο υπήρξε Τουρκικό διοικητήριο. Τα κτίρια αυτά επιβάλλεται να αναστηλωθουν καθόσον αποτελούν µνηµεία ιστορίας του τόπου.
Για την ονοµασία του χωριού υπάρχουν δύο εκδοχές µε την πρώτη να υποστηρίζει πως το όνοµα του προέρχεται εξαιτίας του γεγονότος ότι παλαιότερα ο Κεφαλάς ήταν κεφαλοχώρι, ενώ κατά τη δεύτερη εκδοχή ότι προέρχεται από τους Κεφαλάδες, µια αριστοκρατική Βυζαντινή οικογένεια.
Από το 1940 µέχρι και το 1997 το χωριό είχε έδρα Κοινότητας. Οι ντόπιοι κάτοικοι έχουν ως κύρια ενασχόληση την κτηνοτροφία, την ελαιοκαλλιέργεια και αµπελοκαλλιέργεια, ενώ τα τελευταία χρόνια έχει αναπτυχθεί µια αξιόλογη τουριστική υποδοµή µε σύγχρονα και παραδοσιακά ενοικιαζόµενα διαµερίσµατα και ωραίες ταβέρνες.
Το χωριό έχει στη δικαιοδοσία του την βραχώδη παραλία µε την ονοµασία “Οµπρός Γυαλός” για την οποία ο δήµαρχος Αποκορώνου Χαράλαµπος Κουκιανάκης σε τηλεφωνική επικοινωνία, µας είπε: «Ο ∆ήµος Αποκορώνου ωρίµασε µελέτη και κατασκευάζει το πρώτο καταδυτικό πάρκο θαλάσσιας αναψυχής στην Ελλάδα”, ενώ συνεχίζοντας επεσήµανε ακόµα για το χωριό και την περιοχή τα εξής:
«Θέλοντας να αναδείξουµε την ιστορική, πολιτιστική και περιβαντολογική οµορφιά του ιδιαίτερου αυτού τόπου έχουµε εκτελέσει µία σειρά έργων που έχουν να κάνουν µε τους δρόµους προσβασιµότητας, όπως παιδική χαρά, γήπεδο 5Χ5, επεκτάσεις δηµοτικού φωτισµού, πεζοπορικές φυσιολατρικές διαδροµές που αναδεικνύουν το ιδιαίτερο φυσικό κάλλος της περιοχής όπως είναι το δάσος του Ρουπακιά. Έχουµε εντάξει τα Ενετικά πηγάδια Παλαιλωνίου, οικισµού της τοπικής κοινότητας Κεφαλά, στην ανάδειξη των 27 µνηµείων, αλλά κυρίως έχουµε εκτελέσει το έργο ύδρευσης και ολοκληρώνεται και το έργο άρδευσης της περιοχής που λύνουν οριστικά ένα χρόνιο πρόβληµα».
Ιδιαίτερα όµως εντυπωσιακό γεγονός και σηµείο αναφοράς για τον Κεφαλά, αποτελεί η θαυµάσια οµορφιά µε το στολισµένο σπίτι του καλλιτέχνη κτίστη της πέτρας Βαγγέλη Βλεπάκη ο οποίος µε πολύ µεράκι αξιοποίησε τις πέτρες στολίζοντας τους εξωτερικούς κυρίως χώρους του σπιτιού του όπως ακόµα έχει χτίσει και στολίσει διάφορα άλλα σηµεία τοποθετώντας διακοσµητικά µε διάφορα σχέδια ακανόνιστες πέτρες.
