Ένα χρόνο απ’ τις 28 Φεβρουαρίου 2023, εκτός από την επιµνηµόσυνη δέηση, την συνέντευξη Tύπου των συγγενών των θυµάτων και των επιζησάντων της τραγωδίας των Τεµπών και τη βιαστική περάτωση της Εξεταστικής Επιτροπής της Βουλής, δεν έχουµε καµία αξιολόγηση των συµπερασµάτων από τις έρευνες για το δυστύχηµα.
Είναι απίστευτο πως µέσα σε λίγο χρονικό διάστηµα, έγινε µε σπουδή και βιασύνη το άδειασµα του τόπου από τα συντρίµµια, ώστε να εξαλειφθούν οι εικόνες που ενοχλούσαν και να µπαζωθεί ο τόπος του δυστυχήµατος.
Η δηµιουργηθείσα από τους συγγενείς των θυµάτων Επιτροπή ∆ιερεύνησης Ανεξάρτητων Πραγµατογνωµόνων Οικογενειών (Ε.∆.Α.Π.Ο.) συµπέρανε και από πειράµατα, ότι η προέλευση της φωτιάς δεν προήλθε από το έλαιο σιλικόνης που χρησιµοποιείται για τις µηχανές των τρένων, πράγµα που οι ανακριτικές αρχές την απέδωσαν σ’ αυτό, αλλά από το ξυλόλιο. Υπ’ όψιν ότι στα επίσηµα στοιχεία του τι µετέφερε η εµπορική αµαξοστοιχία δεν υπάρχει αναφορά για ξυλόλιο.
Πρόκειται για ένα εύφλεκτο υλικό, που προκάλεσε την πυρκαγιά. Λέγεται και διµεθυλοβουζόλιο, για δε τους ειδικούς είναι αρωµατικός υδρογονάνθρακας, ένα αδιάλυτο και βλαβερό υλικό για τον ανθρώπινο οργανισµό. ∆ιατηρείται σε θερµοκρασία 17 °C και χρησιµοποιείται στη χρωµατουργία, σε νόθευση καυσίµων και για σβήσιµο των γκράφιτι στα βαγόνια των τροχοφόρων και στους τοίχους. Παράγεται από την ξηρή απόσταξη του ξύλου, εξ’ ου και ξυλόλιο, από χηµικές ενώσεις και από λιθανθρακικά πετρώµατα.
Η διαπίστωση ύπαρξής του έγινε από δειγµατοληψία χωµάτων που δεν είχαν σκεπαστεί και σταλεί περί το τέλος Μαρτίου στο Γ.Χ.Κ. Εντοπίστηκαν εκτός του ξυλολίου και άλλες αδικαιολόγητες πτητικές ουσίες.
Εκ του άρον – άρον µπαζώµατος ενισχύονται σενάρια παράνοµης µεταφοράς ουσιών, κάτι που γνώριζαν οι αρµόδιοι του Ο.Σ.Ε. και της Hellenic Train, οι οποίοι επέτρεψαν από την εποµένη της σύγκρουσης την αποµάκρυνση των συντριµµιών και την τσιµέντωση του εδάφους. Βρέθηκαν υπολείµµατα προπανίου και βουτανίου, η δε εταιρεία που φόρτωσε τα υλικά στην εµπορική αµαξοστοιχία, δεν παρέδωσε φορτωτικά έγγραφα, τα οποία όλως παραδόξως είπε, ότι χάθηκαν. Συνάγεται και εκ τούτου ότι πρόκειται για πράξη συγκάλυψης ενός οργανωµένου εγκλήµατος.
Το µέγεθος και η σφοδρότητα της έκρηξης δικαιολογείται από την ύπαρξη του ξυλολίου, που αν δεν υπήρχε, ίσως 5 άτοµα από τα 57 θύµατα να είχαν γλυτώσει.