Πανσέληνος
του Οξύρυγχου
(Παρασκευή 12 Αυγούστου)
Κόρη των Τιτάνων Υπερίωνα και Ευρυφάεσσας, σε ονοματίζει ο κοσμοπλάστης Ησίοδος. Θεά της νύχτας, μάτι του ουρανού παιχνιδιάρικο που μας τρελαίνεις με τα νάζια σου ν’ αλλάζεις φορεσιές ακατάπαυστα μετρώντας τον χρόνο, γεμίζοντας και λιγαίνοντας το κορμί σου… Σελήνη ετερόφωτη που τ’ όνομά σου σημαίνει φως, αφού προέρχεται από την λέξη ΣΕΛΑΣ – ΣΕΛΑΝΑ – ΣΕΛΗΝΗ. Ένα φως που πότε σαν Εκάτη, πότε σαν Περσεφόνη και πότε Πανσέληνη Άρτεμις σκορπάς κι αφανίζεις τους φόβους του σκότους. Κι είναι το φως σου πολύτιμο, γιατί έχει τη μαγική ιδιότητα να σκορπά τους φόβους και να καλεί τον λογισμό σε ανάταση μέσα στα πυκνά σκοτάδια της νύχτας.
Πριγκίπισσα του κίτρινου που το φοράς κατάσαρκα ακόμη κι όταν είναι τοσοδούλι, σαν δρεπάνι το σώμα σου, στο ουράνιο στερέωμα. Και πληθαίνεις τη δόση του κίτρινου νύχτα με τη νύχτα έως ότου ολόγιομο, τέλειος κύκλος που περικλείει την αρμονία του σύμπαντος, έρχεσαι με το αυτοκρατορικό άρμα σου, που σέρνουν λένε βόδια ή άλογα ή κι ελάφια, όταν έρθει το πλήρωμα του χρόνου των είκοσι εννέα ημερών. Αδελφή της Ιούς -βλέπεις- μα και του ήλιου, θα μπορούσε ποτέ να σε αφήσει χωρίς άρμα ο παντοκράτωρ αδελφός; Φεγγαράκι λαμπρό των μικρών παιδιών, παραμυθατζού, των ερωτευμένων καταφύγιο.
Σελήνη της φρενίτιδας μα και της περισυλλογής. Που παρακολουθώντας την αέναη πορεία σου στα ουράνια με το κεφάλι και τα μάτια σηκωμένα ψηλά, σκοντάβουμε στα γήινα και χάνουμε την επαφή με την πραγματικότητα.
Και τότε μας λένε αλαφροΐσκιωτους και αλλοπαρμένους.
Καθρέπτης της μικρότητας μας της συμπαντικής και της άγνοιας όσο αφορά στα μυστήρια του απείρου. Εσύ μας φανερώνεις τη γέννηση, την αρχή, το τέλος μα και την αναγέννηση ύστερα από τη φθορά και τον εξαφανισμό.
Στις φάσεις της ζωής σου βλέπουμε την πορεία της δικής μας ζωής.
Σελάνα του μύθου, που την αόρατη λένε πλευρά της φύσης, την σκοτεινή κυβερνάς κι ελέγχεις παλίρροιες βροχές και πλημμύρες.
Σελήνη, νεράιδα, της νύχτας ξωτικό, πόσοι αφουγκράστηκαν κάτω από το πανσέληνο μάτι σου τα μαγικά κελεύσματα ενός ουράνιου πάθους, πασπαλισμένο μ’ ασημόσκονη και γλυκά συναισθήματα.
Πόσα λόγια πανσέληνα, ερωτευμένα χείλη σού εκμυστηρεύονται και συ τα φυλάς μυστικά εφτασφράγιστα από της ημέρας τα περίεργα βλέμματα.
Σελήνη των παράνομων ερώτων οικοδέσποινα, συλλέκτρια των πιο δυνατών Σ’ ΑΓΑΠΩ, τα μυστικά σου φυλάκισε σε παρακαλώ, στου σκοταδιού σου τον κρυψώνα, το σίγουρο.
Αν και δεν διασώθηκαν πολλές λεπτομέρειες, για τους τρόπους λατρείας σου στην αρχαία Ελλάδα, αυτή ήταν η πρώτη που σου φόρεσε το στέμμα της θεάς του ουρανού και της νύχτας και πολλοί αρχαίοι Έλληνες, μα και ξένοι σου λάτρεις σε τιμούσαν με λαμπρές τελετές και με δέος .
Και σπονδές με νερό καθαρό κρυσταλλένιο σου πρόσφεραν και άρτους σε σχήμα κυκλικό ή μηνίσκου μοίραζαν στην γιορτή σου.
Ιερά σου παντού, μα στη Σπάρτη τα πιότερα, μα πού να βρεθούν, αφού βέβηλος τα σκέπασε αφανισμός.
Και στην Κρήτη νεράιδα της νύχτας σε τιμούσαν με χοές και θυσίες και πολλά ιερά σου, θαμμένα στα τρίσβαθα αβυσσαλέου μίσους, βρυχούνται σκεπασμένα με χώματα ανθελλήνων αιώνων και ζητούν αναγνώριση.
Άραγε είσαι φτιαγμένος από τη φύση ή από τους ανθρώπους δορυφόρε της γης λατρεμένε μας.
Άραγε έφτασαν ως εσένα απεσταλμένοι της γης και τι βρήκαν σαν έφτασαν; Άραγε υπάρχουν αυτού οι θρυλικοί σεληνάνθρωποι που περιγράφει ο Πίνδαρος ο Σύριος που τρέφονται μόνο από φως και οσμίζονται την κνίσα καμένων βατράχων;
Άραγε θα μας ξεναγήσεις ποτέ στα μυστήρια και στους θρύλους σου, τους ανερμήνευτους; θα μας καλέσεις για ένα καφέ φεγγαρίσιο; μεγάλη Σελήνη θεά, που απόψε τιμάμε τη χάρη σου. Αυγουστιάτικη νύχτα απόψε, πανσέληνη νύχτα που το φως σου φεγγάρι μου ολόγιομο, πιο πορφυρό, πιο δυνατό, πιο έντονο κατά την ανατολή και τη δύση σου, ανοίγει τις πύλες όλων των ελληνικών αρχαιολογικών τόπων, των από πάντα δικών σου, για να συνεορτάσει μαζί σου. Πανάρχαιες δικές σου τελετές, αφανισμένες από θρησκευτικές πλάνες. Πλήθος θεατρικών και μουσικών παραστάσεων αλλά και εκδηλώσεων πραγματοποιήθηκαν την Παρασκευή με αφορμή την Πανσέληνο του Αυγούστου 2022, ενώ παράλληλα 105 αρχαιολογικοί χώροι του υπουργείου Πολιτισμού θα υποδεχτούν το κοινό το βράδυ της πανσελήνου.
Η διοργάνωση είναι αφιερωμένη στο γεγονός της Εξόδου του ελληνισμού από την Μικράν Ασία και τα ίχνη που άφησε στη συλλογική μνήμη.
Σπεύσατε Μινωίτες να λουστείτε κάτω από το φως του ολόγιομου φεγγαριού στους αρχαιολογικούς τόπου και τα μουσεία.
Σπεύσατε Αθηναίοι Θεσσαλονικείς, Σπεύσατε όλοι οι Έλληνες σε τόπους που θα βρείτε το παρελθόν σας, τις ρίζες σας. Άστρο φωτεινό θα ανασύρει μνήμες εντέχνως κεκοιμισμένες, που αν χαθούν θα χαθείτε, αυτούς τους καιρούς της αυταπάρνησης όσων χαρακτηρίζουν τις ρίζες μας, την πατρίδα μας, το έθνος μας, την ιστορία μας, το παρελθόν μας.
Σπεύσατε, και θα σας μιλήσουν οι πέτρες, τα χώματα και θα αφήσουν τα αγάλματα την αιώνων ακινησία τους και θα συνεορτάσουν μαζί σας τη Φεγγαροθεά μας. Κι έτσι συνεχιστές των προγόνων μας, ωθούμενοι από μνήμες τυπωμένες στο ελληνικό μας DNA, αναφωνούμε, με αυθόρμητη διάθεση λουσμένοι από το φεγγαρίσιο σου φως:
ΧΡΌΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ΦΕΓΓΑΡΟΘΕΑ φωτοδότρα της νύχτας, προσκυνούμε και τιμούμε τη φωτεινή παρουσία σου. Αυτή είναι Έλληνες η τέλεια στιγμή για να τιμήσετε όλα αυτά που είστε, και να θυμάστε ότι από το φως θα αναδυθούμε.
*H Ελένη Μανιωράκη είναι δασκάλα -λογοτέχνις, bianitika
