Υπάρχει λόγος

– Γιαγιά Σοφία, είσαι θλιμμένη; ρωτά η Ελπίδα.
– Όχι παιδί μου, πώς σου ‘ρθε αυτό;
– Γιαγιά δείχνεις θλιμμένη και μην προσπαθείς να το κρύψεις, παρατηρεί η Αγάπη.
– Ε ναι! Αφού επιμένετε, είμαι θλιμμένη! Ανθρώπινο δεν είναι; αλλά δεν την αφήνω την κυρία θλίψη να εγκατασταθεί.
– Γιαγιά Σοφία είσαι σοφή. Σε θαυμάζουμε, σ’ αγαπάμε και σ’ ευχαριστούμε. Σου οφείλουμε πολλά.

Περισσότερο μιλούσε η Ελπίδα η μεγαλύτερη. Μπήκε στα δεκαοκτώ. Η Αγαπούλα στα δεκαέξι και η μικρή, η Σοφούλα στα δεκαπέντε. Όμορφες κοπελίτσες. Συνετά παιδιά. Τα καμάρωνε και είχε κάθε δικαίωμα να καμαρώνει, γιατί τα μεγάλωσε απ’ τη μέρα που τα εγκατέλειψε η μάνα τους και κόρη της. Κι απ’ τον πατέρα τους ξεχασμένα ήταν.
Γενναία γιαγιά, και μάνα και πατέρας και φίλη τους. Κυρίως δασκάλα τους. Δεν τους έκανε κηρύγματα. Με τον τρόπο που ζούσε, που σκεφτόταν και μιλούσε, περνούσε άμεσα και έμμεσα μηνύματα στις εγγονές της.

Δεκαεννιά Σεπτέμβρη. Η μέρα της γιορτής τους. Η γιαγιά ετοίμασε λιχουδιές. Έστρωσε ένα μεγαλόπρεπο τραπέζι. Λευκό τραπεζομάντηλο, κρυστάλλινα ποτήρια. Λουλούδια, μουσική.

– Γιαγιά Σοφία και η Σοφούλα, η Αγαπούλα μας κι εγώ η Ελπίδα, το γιορτάζουμε, το χαιρόμαστε. Αλλά… μας λείπει η τέταρτη. Η πίστη.
– Την έχουμε παιδί μου.
– Πού γιαγιά;
– Μέσα μας. Να την προσέχουμε. Μην τη χάσουμε, γιατί χαθήκαμε. Να ‘μαστε όλες σε σύμπνοια. Είμαστε όλες μαζί. Πίστη, Σοφία, Ελπίδα και Αγάπη.

Έφαγαν, ήπιαν, το διασκέδασαν με χορό.
Έδιωξαν κάθε σκέψη, θλίψη, αίσθημα μοναξιάς και εγκατάλειψης.
Μην κουβαλάτε ψόφια πουλιά στην πλάτη σας, έλεγε η γιαγιά. Και εννοούσε αυτό ακριβώς. Αυτό που βίωναν. Το εδώ και το τώρα.

– Γιαγιά πώς έγινες τόσο σοφή; Αφού απ’ ότι ξέρω δεν είχες τις ευκαιρίες στα χρόνια σου για σπουδές.

Πήρε την απάντηση η Ελπίδα και την επεξεργάστηκε.
Είπε αυτό το μεγαλειώδες “Είμαι παθός και μαθός. Γιατί αν δεν είσαι μαθός κατά διαόλου σε στέλνει ο Θεός”. Άλλωστε οι σπουδές δεν σε κάνουν σοφό, παρά μόνο τα παθήματα και οι δυσκολίες.
Επίσης έγραψε μέσα τους το άλλο που έλεγα συχνά “Υπάρχει λόγος παιδιά μου. Όλα για κάποιον λόγο συμβαίνουν”.
Πάντα ήξερε να ερμηνεύει τις καταστάσεις και τα γεγονότα. Και πάντα κατανοούσε τους άλλους. Για όλα είχε μια εξήγηση και για όλες τις δυσκολίες είχε τις εναλλακτικές λύσεις. Απέφευγε τη λέξη πρόβλημα. Τις δυσκολίες τις βάφτιζε προκλήσεις και ευκαιρίες.
“Παιδιά μου, ο πόνος κάνει τον άνθρωπο σοφό, συνήθως, και η σοφία κάνει τη ζωή, τουλάχιστον υποφερτή”.
Ρουφούσαν τα λόγια της. Η σοφία της γιαγιάς ήταν το ευαγγέλιο τους. Μεγάλωσαν, σπούδασαν, αλλά πάντα μάθαιναν απ’ τη γιαγιά.

– Για ποιο λόγο γιαγιά εμείς μεγαλώσαμε χωρίς γονείς; ή μάλλον, γιατί γεννηθήκαμε από ανώριμους και ανεύθυνους γονείς.
– Για να γίνετε εσείς ώριμες και υπεύθυνες. Για να δώσετε εσείς αγάπη στα παιδιά που θα κάνετε και σ’ όσους τη χρειάζονται.

Πράγματι, η Αγάπη ήταν η προσωποποίηση της αγάπης. Σπούδασε παιδαγωγός και αποτελούσε πρότυπο για τους μαθητές της. Η Ελπίδα σπούδασε ιατρική. Ήταν η ελπίδα των ασθενών της. Η Σοφούλα πήρε τον δικό της δρόμο. Ταλαντούχα και πετυχημένη ηθοποιός και συγγραφέας, κοινωνός της γνώσης και της αγάπης.

Πίστευαν βαθιά, ακράδαντα. Πίστευαν στη δύναμη τους και στις δυνατότητες τους. Πίστευαν στην αγάπη, στον έρωτα, στη φιλία και στη ζωή. Η ζωή που έκαναν ήταν ύμνος σε όλα αυτά που πίστευαν. Για κάποιο λόγο συμβαίνουν όλα. Κι αν θέλετε, όλα είναι αποτέλεσμα των σκέψεων μας, των πράξεων μας και των επιλογών μας, τους έλεγε η γιαγιά Σοφία.

– Γιατί γιαγιά η μάνα μας μας εγκατέλειψε και μεγαλώνει το παιδί κάποιου άλλου; Υπάρχει λόγος;
– Ναι παιδί μου. Υπάρχει λόγος. Ένιωσε την ανάγκη να δώσει την αγάπη που σας στέρησε σ’ ένα παιδί που έχει περισσότερη ανάγκη από σας. Είναι ορφανό. Κατανοήστε την και συγχωρήστε την.
Κατανόηση και συγχώρεση. Το σφουγγάρι που σβήνει όλες τις πληγές.
– Και γιατί θα πρέπει να κατανοούμε και να δίνουμε ελαφρυντικά στους άλλους;
– Γιατί παιδιά μου όλοι οι άνθρωποι κάνουν λάθη. Όλοι έχουν τις κακές στιγμές τους και δεν ξέρουμε τι έχουν στην ψυχούλα τους, τι τους οδήγησε στις λάθος επιλογές.

Ατελείωτες συζητήσεις. Ρουφούσαν τα λόγια της. Ήρεμα και γλυκά τους μιλούσε, χωρίς το δασκαλίστικο ύφος. Ήρεμα και γλυκά έφυγε η γιαγιά ένα πρωινό από ανακοπή.
– Για ποιο λόγο έφυγες γιαγιά μου, μάνα μου; ρωτούσε η Ελπίδα κλαίγοντας με λυγμούς.
– Ο λόγος είναι ότι ολοκλήρωσε τον σκοπό της. Αυτόν της προσφοράς και της αγάπης. Έκλεισε ο κύκλος της ζωής της, της απάντησε παρηγορητικά η Αγάπη.
Κορίτσια από αύριο έχουμε δουλειά· έχουμε λόγο ύπαρξης. Να γίνουμε κοινωνοί της σοφίας και της γνώσης της γιαγιάς που αποκτήθηκες με πόνο και στερήσεις, είπε η Σοφούλα.
– Ναι! Ναι! Ναι! Σοφούλα, εσύ που έχεις το ταλέντο, γράψε- γράψε, ό,τι άκουσες ό,τι έμαθες. Την πίστη μας την έχουμε μέσα μας έτσι κι αλλιώς, είπαν με ενθουσιασμό οι αδερφές της.
– Η καθεμιά απ’ το μετερίζι της, είπε η Σοφούλα.
Επιτυχίες, αναγνώριση, διακρίσεις, αποδοχή. Με την τεχνολογία, τα νέα κυκλοφορούν γρήγορα.

Όταν οι γονείς τους πληροφορήθηκαν για τις ξεχωριστές κόρες τους, έσπευσαν να τις συγχαρούν και να ζητήσουν ταπεινά συγγνώμη. Τα κορίτσια τους αγκάλιασαν και τους συγχώρεσαν. Πορεύτηκαν όλοι μαζί. Και με τα ετεροθαλή αδέρφια τους.
Έργο της γιαγιάς Σοφίας. Από κει ψηλά θα καμαρώνει και θα χαμογελά.