Κύριε διευθυντά,
παλαιότερα, όταν χόρευαν οι γονείς μας, ειδικά χανιώτικο συρτό, ήταν μια “ιεροτελεστία”. Παρακολουθούσαν τον ρυθμό από το λαγούτο και τη μελωδία από βιολί ή λύρα, ή ασκομαντούρα. Έμπαιναν την κατάλληλη στιγμή και χόρευαν οι δύο πρώτοι, οι άλλοι απλώς παρακολουθούσαν, περιμένοντας τη σειρά τους. Αυτοί έκαναν καλλιτεχνικές κινήσεις (φιγούρες), όπως αισθάνονταν και ήξεραν τον χορό ελεύθερα, αφού ο χορός είναι έκφραση, δημιουργία και χρησιμοποιούσαν το έδαφος για να δημιουργήσουν τα καλλιτεχνικά κόλπα (τσαλιμάκια), όχι άλματα στον αέρα.
Θυμάμαι τους αείμνηστους Βασίλη Κατάκη, Νίκο Μαθιουδάκη, Σταμάτη Κουμή, Αντώνη Κουντουράκη και άλλους, και τον πατέρα μου να “ζωγραφίζουν” στο έδαφος, δημιουργώντας κλίμα ενθουσιασμού στους παρευρισκομένους στην εκδήλωση.
Σήμερα όλοι μαζί οι χορευτές κάνουν ό,τι τους πει ο αρχηγός τους, δηλαδή όλοι μαζί στροφή, ψαλίδι, χτύπημα ποδιού κ.λπ., διατασσόμενες κινήσεις, προκαθορισμένες, όχι ελεύθερες. Συγχαρητήρια σε μερικούς συλλόγους στον νομό, όπως Κίσσαμο – Σέλινο, που χορεύουν παραδοσιακά και ελεύθερα.
Είχαμε συνήθως δύο όργανα, βιολί ή λύρα και λαγούτο. Όταν είχε γλέντι στην Κάντανο και βρισκόμουν στα Πλεμενιανά, άκουγα τη μουσική πανδαισία καθαρά, με ηλεκτρονικούς ενισχυτές και τα λόγια. Σήμερα βάζουν και τουμπερλέκι, κιθάρα και γίνεται ένας συμφερτός ήχων και όχι μουσική δημιουργία. Όταν είπα σε γνωστούς οργανοπαίκτες ότι χαλάει η μουσική αγνότητα της παράδοσης, μου απάντησαν ότι θέλουν να δίνουν δουλειά σε πολλά άτομα. Έτσι δημιουργείται υπερένταση και πονοκέφαλος με πολλές παρενέργειες από ορισμένους ευέξαπτους, δηλ. υπερβολικό ποτό, φασαρίες, επεισόδια. Αυτό δεν είναι παράδοση.
Γιάννης Καμηλάκης
συνταξιούχος διδάσκαλος
