Μνημείο αδιαφορίας και εγκατάλειψης παραμένει το ιστορικό φρούριο Ιτζεδίν στο Καλάμι. Πέντε μήνες από τον “θόρυβο” που προκάλεσαν οι παρεμβάσεις του Μανώλη Συντυχάκη και του Χαράλαμπου Κουκιανάκη, οι υποσχέσεις του δήμου Χανίων για ενέργειες διάσωσης αποδείχθηκαν μια… τρύπα στο νερό. Κυριολεκτικά! Καθώς, ένας σπασμένος αγωγός υδάτων, το νερό του οποίου “τρώει τα σωθικά” του Ιτζεδίν, είναι η τελευταία εξέλιξη που κατέγραψαν τα “Χ.ν.”.
Mετά από σχετικές καταγγελίες που δεχθήκαμε, βρεθήκαμε στον χώρο και η εικόνα είναι αποκαρδιωτική, καθώς οι σεισμοί των τελευταίων μηνών σε συνδυασμό με την συνεχιζόμενη εγκατάλειψη, αποτελειώνουν το μνημείο.
Όπως διαπιστώσαμε, άκρως επικίνδυνη είναι η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί – άγνωστο πόσο διάστημα – στον βόρειο προμαχώνα και στον τοίχο του που χρονολογείται από το 1872 και αποτελεί κομμάτι της πυριτιδαποθήκης του φρουρίου. Μεγάλος αγωγός νερού από την μεριά των εγκαταστάσεων του πολεμικού ναυτικού έχει σπάσει και τόνοι νερού κυλούν πάνω στον τοίχο και κατακλύζουν τον θόλο, διαβρώνοντας τις πέτρες με άμεσο τον κίνδυνο κατάρρευσης. Ας σημειωθεί πως ο θόλος ήταν ο ένας από τους δυο χώρους βασανιστηρίων της φυλακής κυρίως των πολιτικών κρατουμένων. Στους τοίχους του έχουν διασωθεί σκαλίσματα αλλά κυρίως γραφήματα που χρονολογούνται από την περίοδο της Κρητικής Πολιτείας.
ΚΑΤΑΡΡΕΕΙ ΤΟ ΕΚΚΛΗΣΑΚΙ
Η μικρή εκκλησία του Αγίου Ελευθερίου, έχοντας υποστεί μεγάλες ρωγμές και στους τέσσερεις τοίχους της, κρίνεται πλέον σίγουρα ακατάλληλη για λειτουργία με ορατό κι εδώ τον κίνδυνο της άμεσης κατάρρευσης. Πιθανότητα, οι σεισμοί που σημειώθηκαν τους τελευταίους μήνες, επιβάρυναν την κατάσταση και διεύρυναν τις ρωγμές, καθιστώντας πια επικίνδυνη ακόμα και την είσοδο στο ναό. Υπενθυμίζεται πως ο ναός χτίστηκε το 1953 με τη συμβολή των φυλακισμένων αλλά και των δεσμοφυλάκων και οι εικόνες αποτελούν έργα του αείμνηστου Μανώλη Ραυτόπουλου.
ΑΝΟΙΧΤΕΣ ΠΛΗΓΕΣ
Ο βόρειος διαχωριστικός τοίχος της εσωτερικής αυλής από τον προμαχώνα κατέρρευσε σε μεγάλη έκταση με τις πολλές βροχές του χειμώνα, δημιουργώντας μια καινούργια εστία περαιτέρω καταρρεύσεων όπως διαφαίνεται.
Κεντρικές κολώνες, τόσο στους μεγάλους θαλάμους της φυλακής (χρονολογούνται από το 1900) όσο και στους θόλους (χρονολογούνται από το 1872) έχουν «σπάσει» δημιουργώντας τεράστια προβλήματα στατικότητας του κτηρίου.
Το Διοικητήριο της φυλακής στο κεντρικότερο σημείο του κτηρίου, στέκει από καθαρή τύχη, περιμένοντας ακόμα και την πνοή του αέρα για να σωριαστεί στη γη.
ΥΠΟΣΧΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΟΡΓΗ
Απορίας άξιο παραμένει τι απέγιναν οι υποσχέσεις που δόθηκαν τους τελευταίους μήνες πάνω από το κουφάρι του μνημείου; Που χάθηκαν ως δια μαγείας όλοι εκείνοι που “νοιάστηκαν” για δαύτο, μόλις τα φώτα χαμήλωσαν και οι κάμερες έκλεισαν;
Οργισμένος ένας από τους τακτικούς επισκέπτες του μνημείου, από τους ανθρώπους που διαχρονικά παλεύουν για τη σωτηρία του, σχολιάζει στα “Χ.ν.”: «Συντρίμμια οι ζωές των ανθρώπων που κλείστηκαν πίσω από τα κάγκελα μα και εκείνων που πρωτύτερα έδωσαν τις δικές τους μάχες για τη λευτεριά του τόπου. Κουρέλι η ιστορία που νομίζουμε πως την εκδικούμαστε μέχρι να έρθει η σειρά της να κάνει το ίδιο. Όχι δεν είναι όλα μέσα στο παιχνίδι. Και στην τελική, “όταν η ιστορία βγάλει βρώμα ότι ξοφλήσαμε” – για να δανειστούμε τον στίχο του γνωστού τραγουδιού, δεν θα είναι φήμη…».
