Απώτατο, ανατολικό άκρο της Κρήτης. Στον οξυκόρυφο δρόμο μέσα απ’ τα Λασιθιώτικα Όρη, (σαν) κρυμμένους ακόμη από τους πειρατές, αντικρύζεις ελαιώνες γλυκείς και αμπέλια χαϊδεμένα σαν μπονσάι. Τόπος με κρούστα θεϊκή- λέγανε οι παλιοί ότι πάνω σ’ αυτά τα ίδια βουνά, στο Δικταίο Άντρο, γέννησε η Ρέα τον Δία. Το πέλαγος που ανοίγεται μπροστά, τελειώνει στη Συρία και τον Λίβανο.
Στο κατέβασμα προς τη θάλασσα, μια φύση ήπια, περικυκλωμένη από πετρώματα τραχιά. Και στην κοιλάδα δίπλα στο ακρογιάλι, στην έξοδο του Φαραγγιού των Νεκρών, τα αρχαία ερείπια διακρίνονται από μακριά.
Είναι ο μινωικός οικισμός και το ανάκτορο της Ζάκρου, το μικρότερο από τα τέσσερα μινωικά ανάκτορα της Κρήτης, όμως το μοναδικό που βρέθηκε ασύλλητο- ορισμένα από τα σημαντικότερα ευρήματα του μινωικού πολιτισμού από εκεί προέρχονται.
Όταν το 1961 ο αρχαιολόγος Νικόλαος Πλάτων έφερνε την μινωική Ζάκρο στο φως, διέκοπτε ένα σκοτάδι 3.500 χρόνων. Σήμερα δεν είναι εντυπωσιακή εκ πρώτης, όπως Κνωσός σίγουρα, ούτε έχει τη φήμη της. Πρέπει να το περπατήσεις αυτό το μέρος για να το εκτιμήσεις και να το αισθανθείς- ιδανικά να το προσεγγίσεις διασχίζοντας το φαράγγι. Στις σπηλιές του ανακαλύφθηκαν ταφές ανθρώπων από τους πρωτομινωικούς χρόνους (3.000- 2.000 π.Χ.) έως τον 8ο αι. π.Χ.- η υποβλητική αυτή χαράδρα ήταν το κοιμητήριό τους.
Απόκοσμος, φωτεινός όμως, ευ ζην τόπος. Το φυσικό λιμάνι του, όσο διαολεμένα κι αν φυσάει το μελτέμι, παραμένει απάνεμο. Τόσες χιλιάδες χρόνια πριν, στην ακμή της μινωικής πολιτείας, έδεναν εκεί πλοία από όλη την ανατολική λεκάνη της Μεσογείου. Από τον πλακόστρωτο δρόμο που οδηγούσε στο λιμάνι, τώρα θα δεις καμιά βαρκούλα μες στον όρμο, ίσως, βαθιά, κανά γκαζάδικο ή φορτηγό.
Τώρα είναι ένας παράδεισος διακοπών η Ζάκρος- άσπιλη από τον μαζικό τουρισμό, δύναται να σου εμφυσήσει βιωματικά την πλήρη σημασία του όρου «αναψυχή». Τότε ήταν μια ακμάζουσα κοινότητα που έσφυζε από ζωή: κινητική, παραγωγική και εξωστρεφής.
Η ευημερία και ο πολιτισμός εκείνου του ειρηνικού, ατείχιστου μικρόκοσμου, γκρέμισε σαν κεραυνός εν αιθρία- από μια φυσική καταστροφή 3.500 χρόνια πριν. Τόσο εύθραυστο είναι το ανθρώπινο πεπρωμένο και τέτοια αυταπάτη μας η γραμμικά ανοδική εξέλιξη της Ιστορίας.
Διαβάστε περισσότερα στη Huffingtonpost.gr