Zαν Μορό: Ο κινηματογράφος είναι ο καθρέπτης του κόσμου

Διάβαζα πάλι στα “ΝΕΑ”, μια συνέντευξη της Κυρίας του Παγκόσμιου Σινεμά Ζαν Μορό, η οποία πέθανε στις 31 Ιουλίου 2017 και είχε δημοσιευτεί στην ίδια εφημερίδα στις 31.12.1990.
Η συνέντευξη δόθηκε στη Φλώρινα, στα γυρίσματα της ταινίας του Θόδωρου Αγγελόπουλου “Το μετέωρο βήμα του πελαργού”, εν μέσω αφορισμών από τον τότε μητροπολίτη Φλωρίνης Αυγουστίνο Καντιώτη.
Διάβασα, λοιπόν, πάλι, τη συνέντευξη αυτή, στις 4 Αυγούστου 2017 και συγκλονίστηκα -πάλι- από την ελευθερία, την αντισυμβατικότητα και την έμπνευση αυτής της καταπληκτικής Γαλλίδας ηθοποιού, γνωστής από τη “Νύχτα” του Μ. Αντονιόνι, το “Ζυλ και Ζιμ” του Φρανσουά Τρυφώ και “Το ημερολόγιο μιας καμαριέρας” του Λουί Μπουνιουέλ.
Λέει, λοιπόν
• Για τον αφορισμό της: Το βρίσκω γελοίο, γρήγορα όμως ένιωσα ότι κάτι τέτοιο σημαίνει “μια εσωτερική ακαταστασία” που κρύβει μια ιδιαίτερη “βία”. Αργότερα όμως που βρέθηκα στη γαλήνη της φύσης αντιλήφθηκα ότι αυτό αντλείται από μια αναταραχή, η οποία αντικατοπτρίζει “πράγματα” που συμβαίνουν στην κεντρική Ευρώπη (δηλαδή το 1990, αλλά και σήμερα, γράφω εγώ). Άλλωστε, δεν είμαι ορθόδοξη αλλά όμως έχω πίστη, χωρίς να ακολουθώ καμιά εκκλησία.
• Για το σενάριο της ταινίας: Ο κινηματογράφος είναι ο καθρέπτης του κόσμου, γι’ αυτό όταν διάβασα το σενάριο της ταινίας του Θόδωρου Αγγελόπουλου, διαπίστωσα ότι αυτό παραπέμπει στον καθρέπτη, τόσο της Ευρώπης όσο και όλου του κόσμου.
• Για τα συναισθήματα που της προκάλεσε ο αφορισμός της: Διάλεξα το επάγγελμα της ηθοποιού, γιατί είναι επάγγελμα μοναχικό, γι’ αυτό θα ήθελα να ήμουν μέλος των αφορισμένων, από όλες τις εκκλησίες, σαλτιμπάγκων. Από τη στιγμή όμως που ο ποιητής, ο ηθοποιός, ο καλλιτέχνης, ο μουσικός κ.ά., δεν μπορούν να “εκφραστούν”, τότε ο κόσμος αντιμετωπίζει μεγάλο κίνδυνο. Γιατί όμως ο αφορισμός αυτός απευθύνεται σε δημιουργούς της τέχνης και όχι σε πολιτικούς και οικονομολόγους; Ωστόσο, τελικά αυτός απευθύνεται στην “εσωτερική ελευθερία” των καλλιτεχνών, χωρίς να γνωρίζει σύνορα. Αυτή η εσωτερική ελευθερία είναι που κάνει τους ανθρώπους ίσους χωρίς θρησκευτικές και φυλετικές διαφορές.
• Για τις προοπτικές της κινηματογραφικής τέχνης: Ο κινηματογράφος θα επιβιώσει και δεν θα νικηθεί από την τηλεόραση, όπως συνέβη με την ποίηση και τη λογοτεχνία, αντίθετα, η τηλεόραση για να επιβιώσει χρησιμοποιεί τον κινηματογράφο.
• Για το ιδεολογικό πλαίσιο του τρόπου ζωής της: Ήμουνα πάντα μοναχική, περιθωριακή, ριζοσπαστική, επαναστατική και άλλα πράγματα μαζί. Οι περισσότεροι όμως ηθοποιοί, μόλις εξελιχθούν, μετατρέπονται αμέσως σε κομφορμιστές αστούς. Εγώ όμως δεν επιθυμώ απολύτως τίποτα, ούτε και φοβάμαι πια την βία ή την κρίση των άλλων. Ως προς τα ιδεολογικά κινήματα, αν υπαρξισμός σημαίνει ύπαρξη, τότε ναι είμαι υπαρξίστρια. Στο κίνημα αυτό ο Σαρτρ λέει ότι “η κόλαση είναι οι άλλοι”, εγώ όμως λέω ότι “η κόλαση είμαστε εμείς οι ίδιοι, ο εαυτός μας”.