«Όταν ζεις σε ένα τόπο και μετά από μερικά χρόνια δεν τον αναγνωρίζεις, τότε υπάρχει πρόβλημα. Στη Μαγιόρκα, στην πατρίδα μου είναι ξεκάθαρο ότι αυτό συμβαίνει. Η Κρήτη διαπιστώνω ότι ακόμα κρατάει μεγάλα κομμάτια του χαρακτήρα της» λέει στα “Χ.Ν.” ο κ. Antoni Font Gelabert, περιβαλλοντολόγος, ειδικός σε θέματα που αφορούν το θαλάσσιο περιβάλλον και μόνιμος κάτοικος της Μαγιόρκα στην Ισπανία.
Αυτές τις ημέρες o κ. Font βρίσκεται στα Χανιά με το ιστιοφόρο του, μαζί με τη σύζυγο και τους φίλους του προωθώντας ένα διαφορετικό είδος τουρισμού. Επισκέπτεται την ενδοχώρα, συνομιλεί με απλούς καθημερινούς ανθρώπους, ψωνίζει και επισκέπτεται τοπικά καταστήματα και όχι αυτά των πολυεθνικών, υποστηρίζει ένα διαφορετικό μοντέλο ανάπτυξης που έχει ως στόχο «την προσέλκυση του ταξιδιώτη και όχι του τουρίστα. Αυτό είναι ένα μοντέλο ανάπτυξης που θα μπορούν να ακολουθήσουν οι χώρες της Μεσογείου για να διατηρήσουν ανέπαφο το φυσικό τους περιβάλλον, αλλά παράλληλα τα οφέλη από τους επισκέπτες να διαχυθούν σε όλη την τοπική κοινωνία» αναφέρει χαρακτηριστικά.
«Προτιμάμε μέρη που δεν είναι πολύ τουριστικά ανεπτυγμένα, που θα βρούμε τοπικά προϊόντα, ντόπιες ταβέρνες, περιοχές και πόλεις που δεν θα συναντήσουμε τα μεγάλα label πολυεθνικών εταιρειών. Οι τουρίστες είναι καλοδεχούμενοι αλλά δεν μπορεί να καθορίζουν την οικονομία ενός τόπου. Θέλω να δω τα Χανιά, τα τοπικά καφενεία, το πως ζουν οι άνθρωποι εδώ όχι την αντιπροσωπεία των καφέ ή των fast food μεγάλων εταιρειών που υπάρχουν σε όλο τον κόσμο. Η ανάπτυξη αποκλειστικά και μόνο του τουρισμού σε ένα τόπο καταστρέφει τα χαρακτηριστικά και την φυσιογνωμία του» εξηγεί ο περιβαλλοντολόγος, που έχει εργαστεί σε επίπεδο Ευρωπαικής Ένωσης, αλλά και στη χώρα του σε θέματα προστασίας της φύσης.
ΤΟ ΜΟΝΤΕΛΟ ΤΗΣ ΜΑΓΙΟΡΚΑ
Τον ρωτάμε για τη Μαγιόρκα και τα νησιά των Βαλεαρίδων, που κατά καιρούς παρουσιάζονται από διάφορους φορείς ως πρότυπο τουριστικής ανάπτυξης. Κουνάει το κεφάλι καθώς έχει ιδία αντίληψη της κατάστασης.
«Ναι έχουμε εκατομμύρια τουρίστες, αλλά ποιος καρπώνεται τα μεγαλύτερα οφέλη; Οι κάτοικοι της Μαγιόρκα ή οι μεγάλοι τουριστικοί όμιλοι πολλοί εκ των οποίων έχουν έδρα το εξωτερικό; Αλλά αυτό είναι το λιγότερο αν αναλογιστούμε τα περιβαλλοντικά ζητήματα. Στη Μαγιόρκα οι φυσικοί πόροι έχουν εξαντληθεί, υπάρχουν σοβαρά προβλήματα με το νερό και απίστευτες μεγάλες ελλείψεις γιατί χρειαζόμαστε περισσότερο νερό από αυτό που έχουμε. Ακόμα και το νερό που παίρνουμε από τη θάλασσα με αφαλάτωση απαιτεί τεράστια παραγωγή ενέργειας.
Το καλοκαίρι η προσέγγιση στις παραλίες είναι μια κόλαση. Ένα μικρό τροχαίο ατύχημα μπορεί να μπλοκάρει όλο το νησί και αυτό είναι κάτι που γίνεται συνέχεια. Την ίδια στιγμή λόγω των αναγκών του τουρισμού ο πληθυσμός της Μαγιόρκας αυξάνεται με πολύ γρήγορους ρυθμούς, ρυθμούς που δεν μπορεί να “σηκώσει” το νησί. Ο τουρισμός “τρώει” σιγά-σιγά τμήμα της Μαγιόρκας και αυτό δεν είναι υπερβολή» απαντάει.
Τον ρωτάμε για τα γήπεδα γκολφ, που στον παρελθόν έγιναν μαζικά στην Ισπανία. «Το να λειτουργεί ένα γήπεδο γκολφ με νερό προϊόν αφαλάτωσης εντάξει μπορεί να λειτουργεί. Όμως τα γκολφ ταιριάζουν στη Μεσόγειο; Πιστεύω πως όχι τα γκολφ είναι εντάξει για τη βόρεια Ευρώπη που έχουν πολύ συχνές βροχές, το κλίμα είναι υγρό. Δεν ταιριάζουν με την φύση και το περιβάλλον των περιοχών της Μεσογείου, δεν μπορείς να κάνει γκολφ σε περιοχές που έχουν σοβαρά προβλήματα υδροάρδευσης. Επίσης στη Μαγιόρκα έχουν μαρίνες για 20.000 σκάφη, προφανώς και χρειάζονται μαρίνες για τα σκάφη αλλά ένα μικρό νησί όπως η Μαγιόρκα μπορεί να δεχθεί τόσο μεγάλο αριθμό σκαφών;» είναι τα ερωτήματα του συνομιλητή μας.
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΣ ΦΟΡΟΣ
Στη Μαγιόρκα είχε επιβληθεί στο παρελθόν ένας περιβαλλοντικός φόρος, περίπου 1 ευρώ σε κάθε τουρίστα για κάθε μέρα παραμονή τους προκειμένου τα χρήματα αυτά να διατίθενται για περιβαλλοντικές δράσεις. Τον φόρο αυτόν τον κατάργησε μετά από θέληση των τοπικών τουριστικών φορέων η τοπική κυβέρνηση του Λαϊκού κόμματος, ο επικεφαλής της οποίας λίγα χρόνια καταδικάστηκε για διαφθορά! Ο φόρος επανήλθε τα τελευταία χρόνια κάτι πολύ θετικό για τον κ. Fond αφού «είναι απαραίτητοι αυτοί οι πόροι προκειμένου να αποκατασταθεί το περιβάλλον. Κάτι ανάλογο θα μπορούσε να γίνει και για την Κρήτη και για άλλες τουριστικές περιοχές» καταλήγει.
