«Οι γυναίκες δεν χρειάζονται κάποιο καθεστώς ειδικής μεταχείρισης αλλά τα κατάλληλα εφόδια για να ξεκινήσουν και φυσικά να μην υπάρχουν εμπόδια στο δρόμο τους μόνο και μόνο επειδή είναι γυναίκες… Αρκεί να μην κυριαρχούν οι προκαταλήψεις και τα έμφυλα στερεότυπα».
Aυτό σημειώνει η Σοφία Κουνενάκη – Εφραίμογλου, πρόεδρος Εθνικού Επιμελητηριακού Δικτύου Ελληνίδων Γυναικών Επιχειρηματιών (ΕΕΔΕΓΕ), Α΄ αντιπρόεδρος ΕΒΕΑ και αντιπρόεδρος του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού.
Όπως υπογραμμίζει η κυρία Εφραίμογλου «θα συνεχίσουμε να πρωτοστατούμε στη διαβούλευση για τη διαμόρφωση ενός σύγχρονου νομικού πλαισίου με γνώμονα την εξισορρόπηση εργασιακής και οικογενειακής ζωής» ενώ αποκάλυψε ότι σύντομα θα ξεκινήσει η υλοποίηση ενός πανελλαδικού προγράμματος αναβάθμισης δεξιοτήτων σε 5.000 νέες άνεργες γυναίκες, με στόχο να διευκολυνθεί η είσοδός τους στην αγορά εργασίας.
• Το Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού, έχοντας διαχρονικά ως στόχο την προώθηση του πολιτισμού, της ιστορίας και της εκπαίδευσης χρηματοδοτεί το Πανεπιστημιακό Δίπλωμα Νέων Ελληνικών, Λογοτεχνίας και Πολιτισμού «DU HELLENIKA» σε ένα από τα μεγαλύτερα πανεπιστημιακά ιδρύματα της Γαλλίας, το Πανεπιστήμιο της Cote d’ Azur. Να περιμένουμε και άλλες αντίστοιχες συνεργασίες; Ποια είναι, γενικότερα, η στόχευση για το 2022 στο σχεδιασμό του Ιδρύματος;
Κατ’ αρχάς, θα ήθελα να πω ότι είμαι ιδιαίτερα υπερήφανη για αυτή τη συνεργασία. Φοιτητές όλων των γνωστικών αντικειμένων, επαγγελματίες μετάφρασης/διερμηνείας και όλοι όσοι επιθυμούν να διευρύνουν το γνωστικό τους αντικείμενο και να αποκτήσουν νέα εφόδια, θα μπορούν να φοιτήσουν για δύο χρόνια σε ένα παγκοσμίου φήμης ακαδημαϊκό ίδρυμα, γνωστό για την έρευνα και τη διεπιστημονική του προσέγγιση. Το ΙΜΕ πάντα αναζητεί συνεργασίες που προωθούν το ελληνικό πνεύμα και προάγουν τον πολιτισμό. Ένα από τα πράγματα που με ενθουσιάζουν όλα αυτά τα χρόνια είναι ότι ο σχεδιασμός του Ιδρύματος δεν σταματά ποτέ. Το ΙΜΕ παραμένει πιστό στους ιδρυτικούς σκοπούς του και θα συνεχίσει να βοηθά με κάθε τρόπο τους Έλληνες να αποκτήσουν βαθύτερη αίσθηση της ιστορικής τους υπόστασης.
Το μεγάλο στοίχημα για το 2022 είναι η υλοποίηση του προγράμματος XR Cosmos μέσω του οποίου εισάγουμε ένα Νέο Παραγωγικό Μοντέλο Καινοτομίας και Ανάπτυξης με τη χρήση της εκτεταμένης πραγματικότητας (eXtended Reality). Το Πρόγραμμα XR Cosmos αποτελεί ένα σύνολο πρωτοβουλιών και παρεμβάσεων, δημιουργώντας το πλαίσιο, στο οποίο ενώνουν τις δυνάμεις τους οι ενδιαφερόμενοι, ατομικά ή συλλογικά, από το θεσμικό, ερευνητικό, επιχειρηματικό και επενδυτικό οικοσύστημα. Στο πλαίσιο του προγράμματος XR Cosmos διοργανώνουμε τον 1ο Διαγωνισμό Καινοτομίας στις τεχνολογίες Εικονικής και Επαυξημένης Πραγματικότητας, με σκοπό να αναδείξουμε και να επιβραβεύσουμε πρωτότυπες ιδέες βασισμένες στις νέες τεχνολογίες, προωθώντας, παράλληλα, την καινοτομία και την ελληνική νεοφυή επιχειρηματικότητα τόσο στην εγχώρια όσο και στη διεθνή αγορά.
•Κυρία Εφραίμογλου όπως έχετε δηλώσει: «Η γυναικεία επιχειρηματικότητα δεν είναι απλά ένα ζήτημα δικαιωμάτων. Είναι ορθολογική αξιοποίηση του δυναμικού της χώρας με στόχο την οικονομική ανάταξη και την κοινωνική συνοχή της πατρίδας μας». Ποιες δράσεις έχετε θέσει ως προτεραιότητα στο Εθνικό Επιμελητηριακό Δίκτυο Ελληνίδων Γυναικών Επιχειρηματιών (ΕΕΔΕΓΕ);
Αν και πρέπει να γίνουν ακόμη πολλά για τη στήριξη της γυναικείας επιχειρηματικότητας και την εξάλειψη των έμφυλων ανισοτήτων στην αγορά εργασίας, όπως το έμφυλο μισθολογικό χάσμα, με ενθαρρύνει το γεγονός ότι στην Ελλάδα αρχίζουμε να συνειδητοποιούμε πως οι γυναίκες μπορούν να διαδραματίσουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην οικονομική ανάκαμψη. Σε αυτό το πλαίσιο, το ΕΕΔΕΓΕ συμμετέχει ενεργά σε όλες τις θεσμικές πρωτοβουλίες για τη γυναικεία επιχειρηματικότητα, δημιουργώντας Επιτροπές στα Επιμελητήρια όλης της χώρας, με σκοπό την πολύπλευρη και έγκυρη ενημέρωση των γυναικών.
Πρωτοστατεί, παράλληλα, στη δημιουργία ενός σταθερού πόλου διαμοιρασμού γνώσης και υποστήριξης της γυναικείας επιχειρηματικότητας, συμμετέχοντας στο Κέντρο Καινοτομίας για τις γυναίκες, σε συνεργασία με Υπουργεία και Ερευνητικά Κέντρα από όλη την Ελλάδα και τη Νορβηγία.
Από τη στιγμή που οι γυναίκες βρίσκονται πολύ πίσω από τους άνδρες σε ψηφιακές δεξιότητες, καταλαβαίνουμε ότι στον συγκεκριμένο τομέα είναι φυσιολογικό οι ανισότητες να είναι ακόμη μεγαλύτερες. Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο, η κατάρτισή τους σε ψηφιακές δεξιότητες προφανώς και θα τις καταστήσει πιο ανταγωνιστικές στην εργασία.
Δεσμευόμαστε ότι θα συνεχίσουμε να πρωτοστατούμε στη διαβούλευση για τη διαμόρφωση ενός σύγχρονου νομικού πλαισίου με γνώμονα την εξισορρόπηση εργασιακής και οικογενειακής ζωής. Η ισορροπία είναι το ζητούμενο, γιατί μόνο τότε μπορεί να παραχθεί ποιοτική δουλειά από εργαζόμενους που αποδίδουν στο μέγιστο των δυνατοτήτων τους. Επιπλέον, διεκδικούμε τη ρητή νομική κατοχύρωση ίσης αμοιβής για άτομα ίδιων τυπικών προσόντων, στο ίδιο επίπεδο καθηκόντων, ανεξαρτήτως φύλου, στις μεγάλες επιχειρήσεις, με στόχο την καταπολέμηση της μισθολογικής ανισότητας.
Επίσης, δίνουμε τη δυνατότητα ένταξης στη θερμοκοιτίδα «ΘΕΑ» του ΕΒΕΑ καινοτόμων γυναικείων ομάδων που κάνουν τα πρώτα τους βήματα στο επιχειρείν, ενώ άμεσα θα ξεκινήσουμε την υλοποίηση ενός πανελλαδικού προγράμματος αναβάθμισης δεξιοτήτων σε 5.000 νέες άνεργες γυναίκες, με στόχο να διευκολύνουμε την είσοδό τους στην αγορά εργασίας.
•Τα στοιχεία δείχνουν ότι οι γυναίκες υποεκπροσωπούνται στην αγορά εργασίας. Πώς νομίζετε ότι μπορούν να καταπολεμηθούν τα έμφυλα στερεότυπα στην αγορά εργασίας; Από τη θέση σας ως αντιπροέδρου του ΕΒΕΑ, τα επιμελητήρια και οι φορείς πως μπορούν να συμβάλλουν; Σε ποιους τομείς θα πρέπει να εστιάσουμε περισσότερο για να βρουν οι γυναίκες τη θέση τους στην επιχειρηματικότητα;
Στο πρώτο σκέλος της ερώτησής σας, επιτρέψτε μου να πω ότι ο ρόλος των επιμελητηρίων είναι εξαιρετικά σημαντικός. Είναι οι φορείς που μπορούν και οφείλουν αφενός να καταθέτουν προτάσεις για την εφαρμογή των κατάλληλων μέτρων που θα αντιμετωπίσουν τα έμφυλα στερεότυπα και αφετέρου να ασκούν πιέσεις προς την πολιτεία για την ανάληψη των απαιτούμενων δράσεων και πρωτοβουλιών, όπως λ.χ. η θεσμοθέτηση επιδόματος μητρότητας και για τις γυναίκες ελεύθερες επαγγελματίες. Επιπλέον, τα επιμελητήρια έχουν τη γνώση, τη δύναμη και την ικανότητα να προσφέρουν τη στήριξη και τα κίνητρα που χρειάζονται οι γυναίκες για να διεκδικήσουν τη θέση που αξίζουν στο επιχειρείν και την αγορά εργασίας.
Όσο για τους τομείς που πρέπει να εστιάσουμε περισσότερο, θα έλεγα ότι απαιτείται περισσότερο μία ολιστική προσέγγιση. Οι γυναίκες δεν χρειάζονται κάποιο καθεστώς ειδικής μεταχείρισης αλλά τα κατάλληλα εφόδια για να ξεκινήσουν και φυσικά να μην υπάρχουν εμπόδια στο δρόμο τους μόνο και μόνο επειδή είναι γυναίκες. Οι γυναίκες διαθέτουν τόσες ικανότητες και τέτοια χαρακτηριστικά που μπορούν να πετύχουν πολλά πράγματα στο επιχειρείν χωρίς ειδική μεταχείριση, αρκεί να μην κυριαρχούν οι προκαταλήψεις και τα έμφυλα στερεότυπα.
•Το ΕΕΔΕΓΕ και το ΕΒΕΑ έχουν προσκαλέσει γυναίκες από όλη την Ελλάδα να αξιοποιήσουν τις παροχές της Θερμοκοιτίδας Νεοφυών Επιχειρήσεων Αθήνας του ΕΒΕΑ και να κάνουν τα όνειρά τους πραγματικότητα. Η πρωτοβουλία αυτή τι αντίκτυπο έχει στις γυναίκες που θέλουν να κάνουν τα πρώτα τους βήματα στον επιχειρηματικό στίβο;
Εκτιμώ ότι η συγκεκριμένη πρωτοβουλία μπορεί να κάνει τη διαφορά. Αξιοποιώντας τη φιλοξενία της θερμοκοιτίδας, οι γυναικείες startups μπορούν να ξεπεράσουν ορισμένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν και που πολλές φορές αναγκάζουν μία επιχειρηματική ιδέα να μείνει στα χαρτιά. Στη θερμοκοιτίδα, οι Ελληνίδες δεν θα έχουν απλά πρόσβαση σε υψηλής ποιότητας κατάρτιση, ευκαιρίες δικτύωσης και υπηρεσίες mentoring, αλλά μπορούν και να στεγάσουν την επιχείρησή τους για ένα χρονικό διάστημα σε υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις όπου θα τους παρέχεται και ο απαιτούμενος εξοπλισμός μέχρι να μπορέσουν να έρθουν σε επαφή με επενδυτές και να ανοίξουν μόνες τους τα φτερά τους. Επίσης, η θερμοκοιτίδα προσφέρει εξειδικευμένες συμβουλευτικές υπηρεσίες για ένα ευρύ φάσμα πεδίων απαραίτητων για τη σύγχρονη επιχειρηματικότητα, όπως ανάλυση αγοράς, νομικά, λογιστικά, φορολογικά θέματα, δημιουργία επιχειρηματικού σχεδίου κ.α., από έμπειρους και καταρτισμένους συμβούλους και στελέχη της αγοράς. Παράλληλα, οι γυναίκες θα έχουν την ευκαιρία εκπαίδευσης μέσω προγραμμάτων που σχεδιάστηκαν από το ALBA Business School και θα υλοποιηθούν από το AHEAD-Alba Hub for Entrepreneurship and Development.
•Η δημιουργία του Κέντρου Καινοτομίας για Γυναίκες ποια θετικά στοιχεία μπορεί να αναπτύξει;
Πρωτίστως, θα ήθελα να πω ότι πρόκειται για μία εξαιρετική πρωτοβουλία, η σημασία της οποίας είναι βέβαιο ότι θα φανεί πολύ γρήγορα. Το Κέντρο Καινοτομίας για τις Γυναίκες αποτελεί έναν ιδιαίτερα χρήσιμο και φρέσκο εργαλείο που θα μας βοηθήσει να διασφαλίσουμε ότι η τεχνολογική επανάσταση που συντελείται δεν θα ενισχύσει τις κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες. Παράλληλα, θα υποστηρίζει και θα προωθεί θέματα έρευνας, καινοτομίας και επιχειρηματικότητας των γυναικών στην Ελλάδα. Είναι δηλαδή ακριβώς αυτό που χρειάζεται η γυναικεία επιχειρηματικότητα στην παρούσα φάση: ένα σημαντικό μοχλό ώθησης με επίκεντρο τους τομείς υψηλής εξειδίκευσης.
•Σύμφωνα με τα στοιχεία, πολύ μικρό μέρος των επιχειρηματικών κεφαλαίων επενδύονται σε επιχειρήσεις που ιδρύονται από γυναίκες. Όσον αφορά λοιπόν τη συγκέντρωση κεφαλαίων, που νομίζετε ότι πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη σημασία για την ώθηση της γυναικείας επιχειρηματικότητας;
Το συγκεκριμένο πρόβλημα είναι συνολικό. Πρόκειται για ένα ακόμη στερεότυπο, το οποίο μάλιστα συνεχίζει να κυριαρχεί παρά το γεγονός ότι υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν ότι οι επιχειρήσεις που διοικούνται από γυναίκες φέρνουν καλύτερα οικονομικά αποτελέσματα. Είναι πραγματικά παράλογο από επενδυτικής άποψης να μην δίδονται κεφάλαια σε μία επιχείρηση που μπορεί να έχει τις καλύτερες δυνατές προοπτικές, μόνο και μόνο λόγω του στερεότυπου. Επομένως, θα πρέπει να αναλάβουμε πρωτοβουλίες για να αντιμετωπίσουμε το θέμα συνολικά και οι γυναίκες να έχουν ίση πρόσβαση στις πηγές άντλησης κεφαλαίων.
• Ποιες θεωρείτε ότι είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις που θα κληθούν να αντιμετωπίσουν οι γυναίκες στελέχη στο εγγύς μέλλον;
Παρά τα πολύ ουσιαστικά βήματα που γίνονται τα τελευταία χρόνια, η προσπάθεια πρέπει να συνεχιστεί με αμείωτο ή ακόμη καλύτερα με αυξανόμενο ρυθμό. Τα έμφυλα στερεότυπα δεν μπορούν να εξαλειφθούν εν μία νυκτί, άρα θα συνεχίσουν να εμποδίζουν τις γυναίκες να εξελίσσονται βάσει των δυνατοτήτων τους. Η μεγαλύτερη ωστόσο πρόκληση σχετίζεται με την τεχνολογική εξέλιξη και τον ψηφιακό μετασχηματισμό. Ολόκληροι κλάδοι της οικονομίας βρίσκονται αντιμέτωποι με κοσμοϊστορικές αλλαγές, επαγγέλματα φθίνουν και άλλα αναδύονται και οι καταναλωτικές ανάγκες αναπροσαρμόζονται. Ακριβώς επειδή συντελείται μία τόσο μεγάλη σε εύρος και βαρύτητα αλλαγή, πρέπει να διασφαλίσουμε ότι οι γυναίκες δεν θα μείνουν πίσω. Επομένως, η μεγαλύτερη πρόκληση αυτή τη στιγμή αλλά και στο εγγύς μέλλον είναι η προσαρμογή και ενσωμάτωση στη νέα ψηφιακή πραγματικότητα. Από κει και πέρα, εξαιτίας του αυξανόμενου ρόλου που πιστεύω και ελπίζω ότι θα έχουν οι γυναίκες στην οικονομική ανάπτυξη, θα κληθούν να βρουν λύση στο θέμα της ισορροπίας μεταξύ της προσωπικής/οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής.
