Όταν πριν καµιά εικοσαριά χρόνια βρέθηκα για κάµποσο καιρό στις Ηνωµένες Πολιτείες, µου έκανε εντύπωση το γεγονός ότι όλοι οι Αµερικανοί στις βόλτες τους τραβούσαν µαζί και ένα σκυλί. Ήταν ο κανόνας και όχι η εξαίρεση.
Στους περιπάτους µας καθηµερινά διασταυρωνόµασταν µε ντόπιους που έβγαζαν τα κατοικίδιά τους βόλτα. Είδαµε τετράποδα παντός είδους, ράτσας και µεγέθους. Τότε σχολιάζαµε και το, πρωτοφανές και περίεργο για εµάς γεγονός, ότι όλοι είχαν µαζί και τα χρειώδη για να µαζέψουν και τις ακαθαρσίες που θα άφηνε πίσω του το ζωντανό τους. Σκουπάκια, φαρασάκια, τσαντάκια. Μια πλήρης σειρά προϊόντων αφιερωµένη στο «σέβοµαι τους συµπολίτες που κινούνται δίπλα µου» και «κρατάω την πόλη µου και τον δηµόσιο χώρο που είναι και δικός µου, καθαρούς».
Η εικόνα αυτή για εµάς εκείνη την εποχή ήταν τελείως ξένη και απροσδόκητη. Μάλιστα συζητούσαµε ευρέως το γεγονός ότι, οι άνθρωποι εκεί έπρεπε να έχουν πολύ µεγάλη µοναξιά. Ότι είναι φυσικό στις µεγαλουπόλεις που οι κάτοικοι αποµακρύνονται µεταξύ τους και οι σχέσεις γίνονται απρόσωπες και δύσκολες, ένα κατοικίδιο να αναπληρώνει τα συναισθήµατα και την επικοινωνία που λείπουν από την καθηµερινότητα.
Σήµερα και στην χώρα µας τα πράγµατα έχουν αλλάξει. Ολοένα και περισσότεροι συµπολίτες κυκλοφορούν παρέα µε ένα σκυλάκι. Από ότι ξέρω και οι υιοθεσίες γατιών αυξάνονται. Αναρωτιέµαι βέβαια αν οι συντοπίτες µου το κάνουν από γνοιάσιµο ή απλώς επειδή τώρα, έχει γίνει του συρµού. Γιατί ακούς συχνά ότι, µετά από κάποιες ώρες ή ηµέρες συγκατοίκησης τα αφεντικά γυρεύουν εναγωνίως κάποιον φίλο ή γνωστό να επωµιστεί την δική τους υποχρέωση µιας και οι ίδιοι αποδεικνύονται λειψοί στο θέµα αυτό. Και βέβαια στις βόλτες µας, οι περισσότεροι, το θεωρούµε απαξιωτικό να µαζέψουµε τα ίχνη που αφήνουν πίσω τους οι τετράποδοι φίλοι µας.
Για να παρηγορηθείτε πάντως και να µάθετε ότι και αλλού συµβαίνουν παρόµοια περιστατικά, σας κάνω γνωστό έναν αστικό µύθο που κυκλοφορεί στην πέραν του Ατλαντικού ακτή. Στις αρχές του 20ου αιώνα, λένε, στην Νέα Υόρκη ήταν της µόδας να υιοθετούν οι κάτοικοι µωρά κροκοδειλάκια. Όµως καθώς αυτά, είχαν την «κακή» συνήθεια να µεγαλώνουν, στην πορεία έγινε πολύ δύσκολη η φιλοξενία τους στα διαµερίσµατα των πολυκατοικιών. Γι αυτό οι περισσότεροι από τους ιδιοκτήτες των µετά από λίγο καιρό, εξαφάνιζαν τα «υπό τύπον» κατοικίδια τους µέσα στις σωληνώσεις των αποχετεύσεων. Από τότε φηµολογείται ότι κάτω από την φανερή πόλη της Νέας Υόρκης, στην αφανέρωτη πολιτεία των υπονόµων της, βασιλεύουν τα αποριγµένα ερπετά που µε την πάροδο του χρόνου και µε την καλοπέραση που βρίσκουν έχουν γίνει τετράπαχοι και τεράστιοι κροκόδειλοι.
∆εν ξεχνώ και κάποια ξηµερώµατα στο Πεκίνο. Τα πάρκα γέµιζαν από πολίτες που ανελλιπώς έκαναν την καθηµερινή πρωϊνή τους γυµναστική. Απαραίτητη συνοδεία ένα κλουβί µε ένα ή περισσότερα πετούµενα. Οι άνθρωποι εκεί θεωρούν υποχρέωσή τους να πάρουν αέρα οι µικροί τους φίλοι, όπως ακριβώς το κάνουν και οι ίδιοι.
Έτσι είναι σκεφτόµουν. Τα ζώα έχουν ψυχή, δίνουν αγάπη και άλλα συναισθήµατα, ευνόητο είναι ότι έχουν και µια θέση στην ζωή µας. Γι αυτό δεν παραξενεύτηκα όταν διάβασα το άρθρο που την παγκόσµια ηµέρα εορτασµού των ζώων αναπαράχτηκε σε τύπο έντυπο και ηλεκτρονικό:
«Ο τάφος µιας σκυλίτσας βρέθηκε στα τέλη του 19ου αιώνα, στον χώρο της αρχαίας ακρόπολης της Μυτιλήνης των Ρωµαϊκών χρόνων. Σύµφωνα µε την επιτύµβια στήλη που υπήρχε σε αυτόν, ανήκει στην σκυλίτσα Παρθενόπη. Γράφει δε, σε ελεύθερη µετάφραση, η στήλη κάτω από τη σµιλεµένη σε αυτήν εικόνα της µαλλιαρής Παρθενόπης που τόσο αγαπούσε ο κύρης της.
«Τη σκυλίτσα του την Παρθενόπη έθαψε εδώ
ο κύρης της για να θυµάται τα παιχνίδια του µαζί της
Σαν µια δόση αντίδωρο για τη χαρά που του έδινε
Γιατί έχει βραβείο αγάπης και για τα σκυλιά
Και το κέρδισε τούτο το βραβείο η σκυλίτσα
Ετούτο το µνήµα κέρδισε, για τη φιλία της στον κύρη της.
Κι εσύ που βλέπεις το µνήµα απέκτησε ένα καλό φίλο
Που και ζωντανό θα σε αγαπά και νεκρό θα σε φροντίσει».
Αρκετοί λογοτέχνες αφιερώνουν έργα τους στους καλούς µας φίλους. Με πρώτο τον παππού τον Όµηρο, που περιγράφει την συνάντηση του Οδυσσέα όταν επέστρεψε στην Ιθάκη, µε τον γέρικο σκύλο του τον Άργο,. Αλλά θα βρει κανείς κείµενα και ποιήµατα Ελλήνων και ξένων λογοτεχνών που µιλάνε µε περισσή αγάπη για το ζωντανό που τους έχει κλέψει την καρδιά.
∆ιαλέγω από πάµπολλα λογοτεχνικά έργα, µια ιστορία του ποιητή Ντίνου Χριστιανόπουλου, που µιλά µε περίσσιο συναίσθηµα για τις γάτες της ζωής του.
«Λίγο µετά, πέθανε και η µητέρα µου. ….. Ήταν ένα ωραίο απόγευµα, χειµωνιάτικο αλλά φωτεινό και ευχάριστο, και µαζευτήκαµε όλοι ….για την κηδεία. Εκεί που περιµέναµε στο νεκροστάσιο, κι εγώ ήµουν πολύ θλιµµένος και βουρκωµένος, ξαφνικά εµφανίζεται µια ωραία γατούλα, από τις πολλές που περιέτρεχαν το νεκροταφείο, και έρχεται και στέκεται δίπλα µου σοβαρή σοβαρή. Όταν ξεκίνησε η µικρή ποµπή από το νεκροστάσιο για να πάµε στο εκκλησάκι για τη νεκρώσιµη ακολουθία, η γατούλα µε συνόδευε από δίπλα µου, χωρίς ούτε να χαϊδολογιέται ούτε να νιαουρίζει. ∆ιανύσαµε µαζί καµιά διακοσαριά µέτρα και, µόλις φτάσαµε στα σκαλοπάτια της εκκλησίας, µε εγκατέλειψε και εξαφανίστηκε…… Μου φάνηκε ότι είχε ‘ρθεί για να µε παρηγορήσει… και ήτανε ίσως η µόνη ύπαρξη που θα µπορούσε να µου κάνει συντροφιά εκείνη την ώρα. …»
«Ο πολιτισµός ενός λαού φαίνεται στο πώς συµπεριφέρεται στους ηλικιωµένους και στα ζώα», έλεγε ο Μαχάτµα Γκάντι. Κι εγώ αναρωτιέµαι τι είδους πολιτισµό έχοµε σήµερα στην χώρα µας αφού αυτό το παιδιάστικο ποίηµα του Ιωάννη Πολέµη από το µακρινό 1904, εξακολουθεί να είναι επίκαιρο:
Ποτέ δε θα πειράξω
τα ζώα τα καηµένα·
µην τάχα σαν εµένα,
κι εκείνα δεν πονούν;
………..….
Aν δεν µιλούν κι εκείνα
κι ο λόγος αν τους λείπει,
µήπως δεν νιώθουν λύπη,
δεν νιώθουν και χαρά;
Μήπως καρδιά δεν έχουν,
στα στήθη τους κρυµµένη,
που τη χαρά προσµένει
κι αγάπη λαχταρά;
……………
