Ζωή στα Νεώρια

» Εισήγηση για ενιαία λειτουργία των επτά κτηρίων

» Στα χέρια του Δήμου από τον Μάρτιο οι προτάσεις για τη χρήση των μνημείων

Τα Νεώρια ως ένα χώρο «μεγάλης πολιτιστικής εμβέλειας» παράλληλα με τη διατήρηση του ενιαίου χαρακτήρα τους με μια εξίσου ενιαία λειτουργία τους και όχι τον κατακερματισμό τους, προβλέπει η πρόταση των μελετητών του Πολυτεχνείου Κρήτης για τη χρήση του μνημείου.

H Α΄φάση της μελέτης έχει παραδοθεί στο Δήμο Χανίων από τη μελετητική ομάδα του Πολυτεχνείου από τον περασμένο Μάρτιο προκειμένου να γίνουν παρατηρήσεις.
Οι προτάσεις χρήσεων είναι σύμφωνες με τις οδηγίες του ΚΑΣ, των όσων προβλέπει η προγραμματική σύμβαση (Υπ. Πολιτισμού, Δήμου, Περιφέρειας, Πολυτεχνείο) και βασίζεται στις σύγχρονες τάσεις που έχουν αναπτυχθεί πάνω στη διαχείριση των μνημείων. Αυτό σημαίνει ότι απομακρύνεται από παλαιότερες προτάσεις πχ. του Ρέτζιο Πιάνο που προέβλεπαν πιο παγιωμένες και πιο συγκεκριμένες χρήσεις για καθένα από τα Νεώρια.

ΟΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ

Στο 6ο επεισόδιο, κάνουμε κλάμπινγκ στα Νεώρια, αποκαλύπτουμε και σχολιάζουμε τις χρήσεις που προτείνουν οι μελετητές για την αξιοποίησή τους.

Στις προτάσεις χρήσεις των Νεωρίων προβλέπεται μεταξύ άλλων:

•Το Νεώριο Νο 5 θα είναι αυτό που θα έχει το ρόλο του ανοικτού Νεωρίου προς τη θάλασσα με βάση όσα προβλέπουν οι εκθέσεις του Υπουργείου και οι αναζητήσεις των πολιτών των Χανίων όπως αυτές κατατέθηκαν στα ερωτημαλόγια που συμπληρώθηκαν από αυτούς.
Το Νεώριο Νο 5 θα είναι αυτό που θα μπορεί να λειτουργήσει ως η βασική είσοδος του συγκροτήματος από τη βορεινή πλευρά και ως διάβαση κατά τις πρωινές και απογευματινές ώρες στους πολίτες και επισκέπτες. Παράλληλα θα μπορεί να λειτουργήσει ως χώρος στάσης- ανάπαυσης και ως χώρος για την πραγματοποίηση περιστασιακών ανοικτών συγκεντρώσεων και εκδηλώσεων. Το 5ο Νεώριο θα είναι το μοναδικό που θα είναι ανοικτο από τη βορεινή πλευρά όπως ήταν αρχικά με την κατασκευή τους όλα τα Νεώρια ώστε να αντιληφθεί ο επισκέπτης τον τρόπο λειτουργίας των Νεωρίων όταν χρησιμοποιουνταν ως ναυπηγεία.

• Τα Νεώρια Ν1, Ν2, Ν3, Ν4 (τα πιο δυτικά Νεώρια δίπλα στο “Μ. Θεοδωράκης”- Παλαιό Τελωνείο) αποτελούν μια “πρώτη ενότητα” και προβλέπεται από τους μελετητές να μπορούν να λειτουργήσουν ως χώρος περιοδικών εκθέσεων αλλά και να φιλοξενήσουν διάφορες εκδηλώσεις. Η είσοδος στον χώρο θα γίνεται τόσο από το Νεώριο Ν. 5 όσο και από τα δυτικά εξασφαλίζοντας την άμεση επικοινωνία τους με το κέντρο της πόλης, το θέατρο “Μ. Θεοδωράκης “ καθώς  και με την παλιά κεντρική πύλη του συγκροτήματος που βρίσκεται στο τέλος της οδού Δασκαλογιάννη.

• Τα Νεώρια Ν6 και Ν7 (τα πιο ανατολικά από τα επτά Νεώρια) αποτελούν μια “δεύτερη ενότητα”. Το Νεώριο Ν7 προτείνεται από τους μελετητές λόγω των ιδιομορφιών της κατασκευής του (ολοκληρώθηκε τελευταίο, βρίσκεται ανάμεσα σε παχείς τοίχους κ.α) να μπορεί «να φιλοξενήσει μια ξεχωριστή χρήση, έναν χώρο ομιλιών και σκηνικών τεχνών 200 ατόμων, καθώς επικοινωνεί με  τα υπόλοιπα νεώρια μόνο με μία τοξωτή δίοδο στον νότο και μικρότερο άνοιγμα στην βορεινή απόληξή του, επομένως, σε αυτό μπορούν να αναπτυχθούν κατασκευές που δεν θα επηρεάζουν την ενιαία θεώρηση των χώρων με τα τοξωτά ανοίγματα επικοινωνίας. Με καθίσματα υπό κλίση με την προσθήκη ελαφράς κατασκευής, ώστε να εξασφαλιστούν καλές συνθήκες συνθήκες θέασης και ακρόασης, με ανεξάρτητη είσοδο, είτε από το Ν6 είτε από το Ν5.» Για το Νεώριο Ν6 η πρόταση είναι να λειτουργήσει ως χώρος εισόδου για το Νεώριο Ν7 αλλά και να στεγάσει βοηθητικές λειτουργίες (αναψυκτήριο, χώρους υγιεινής, αποθήκη, γραφεία) και επίσης μία μικρή μόνιμη έκθεση με θέμα τη ναυπηγική τέχνη και την ιστορία του κτηρίου.

• Η θέση των μελετητών είναι πως το Νεώρια Ν5 και Ν6 μπορούν να είναι ανοικτά σε καθημερινή βάση ως χώροι επίσκεψης, ενημέρωσης και περιστασιακών εκδηλώσεων αλλά και ως χώροι διέλευσης, στάσης, ανάπαυσης. «Τα υπόλοιπα Νεώρια μπορούν να λειτουργούν μόνον όταν φιλοξενούν εκδηλώσεις, όλα ταυτοχρόνως ή κατά ενότητες, ακόμα και μεμονωμένα. Η ύπαρξη ανεξάρτητων εισόδων από τον βορρά, τον νότο και τη δύση καθώς και η πρόβλεψη για την ύπαρξη χώρων υγιεινής στο 1ο και το 6ο νεώριο, όπως και η δυνατότητα αποκλεισμού των τοξωτών διόδων μεταξύ των νεωρίων επιτρέπει μεγάλη ευελιξία στον τρόπο λειτουργίας του χώρου. Ιδίως το πρώτο νεώριο, με ανεξάρτητη είσοδο, περιορισμένη οπτική επικοινωνία με τα υπόλοιπα και άμεση σχέση με το κέντρο της παλιάς πόλης καθώς και το Θέατρο Μίκης Θεοδωράκης, μπορεί να λειτουργήσει εντελώς ανεξάρτητα για μικρότερες εκθέσεις και εκδηλώσεις» τονίζεται στην Α΄φάση της μελέτης.

Η προγραμματική σύμβαση

Με βάση την προγραμματική σύμβαση που υπογράφηκε στις 5 Ιουλίου του 2020, αφού είχαν γίνει κάποιες αλλαγές από τη νέα δημοτική αρχή παρότι επί της ουσίας ήταν σχεδόν έτοιμη για υπογραφή από το καλοκαίρι του 2018, η μελέτη για τα Νεώρια θα παραδοθεί σε διάστημα 14μηνών. Η προγραμματική προβλέπει την παράταση κατά 1 έτος στη παράδοση της μελέτης με την κοινή έγγραφη συμφωνία των συμβαλλόμενων μερών (Υπουργείο, Περιφέρεια, Δήμος, Πολυτεχνείο) «για λόγους που αφορούν αποκλειστικά την ολοκλήρωση του αντικειμένου της σύμβασης». Το κόστος της μελέτης είναι 440.000 ευρώ και καλύπτεται από το Δήμο Χανίων και την Περιφέρεια Κρήτης.

«Ταχύτητα» από τον Δήμο Χανίων θέλει το Υπ. Πολιτισμού

Την ίδια στιγμή σύμφωνα με πληροφορίες των “Χ.Ν.” από το Υπ. Πολιτισμού υπάρχει δυσαρέσκεια καθώς για τη πρώτη φάση της μελέτης που αφορά τις χρήσεις των Νεωρίων έχει καθυστερήσει η έγκριση της από το Δήμο Χανίων.
Η καθυστέρηση αυτή έχει να κάνει με τη διαφορετική οπτική της δημοτικής αρχής και των υπηρεσιών της σε ότι αφορά τις χρήσεις των Νεωρίων καθώς προσανατολίζεται σε πιο συγκεκριμένες και εξειδικευμένες χρήσεις για το κάθε Νεώριο. Σε κάθε περίπτωση τον τελευταίο λόγο θα τον πει το ΚΑΣ που δίνει και τις κεντρικές κατευθύνσεις για την χρήση των μνημείων.