Να κρατήσει “ζωντανή” την ιστορική μνήμη αλλά και την ντοπιολαλιά καταγράφοντας την προφορική ιστορία, επιτυγχάνει το νέο βιβλίο του δασκάλου – λογοτέχνη Βαγγέλη Θ. Κακατσάκη με τίτλο “Πότες θα κάμει ξεστεριά…”, το οποίο παρουσιάστηκε το βράδυ του Σαββάτου στο κατάμεστο Πολιτιστικό Κέντρο της Ιεράς Μητρόπολης Κυδωνίας και Αποκορώνου.
H ιδιαίτερη εκδήλωση πλαισιώθηκε από τέσσερα τραγούδια που απέδωσε ο λυράρης Γιώργος Βογιατζής με τον Διαμαντή Κοσινδεκάκη να συνοδεύει στο λαούτο. Η οπτικοποίηση του Λόγου έγινε από την συγγραφέα – θεατρολόγο Αγγέλα Μάλμου.
Στην παρουσίαση το “παρών” έδωσαν -μεταξύ άλλων- η π. βουλευτής Βάλια Βαγιωνάκη, η αντιπεριφερειαρχης Σοφία Μαλανδράκη, ο πρόεδρος του Οργανισμού Ανάπτυξης Κρήτης και περιφερειακός σύμβουλος Λευτέρης Κοπάσης, ο πρόεδρος του Δημοτικού Λιμενικού Ταμείου Μανώλης Κοτσιφάκης, ο πρόεδρος του Δημοτικού Γηροκομείου Γιάννης Σημαντηράκης, ο προεδρος της ΑΝΕΚ Γιώργος Κατσανεβάκης, ο πρόεδρος της ΕΤΑΝΑΠ Μανώλης Αποστολάκης, εκπρόσωποι φορέων και συλλόγων της πόλης.
Την εκδήλωση διοργάνωσαν η εφημερίδα “Χανιώτικα νέα” και το Μουσείο Τυπογραφίας Γιάννη και Ελένης Γαρεδάκη, σε συνεργασία με την Ι. Μ. Κυδωνίας και Αποκορώνου.
ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ
Το βιβλίο εκδόθηκε τον περασμένο Νοέμβριο από την εφημερίδα “Χανιώτικα νέα” και το Μουσείο Τυπογραφίας Γιάννη και Ελένης Γαρεδάκη, με αφορμή τη συμπλήρωση 200 χρόνων από την επανάσταση του 1821.
Για το βιβλίο, μίλησαν ο αρχειονόμος του Ιστορικού Αρχείου Κρήτης, δρ Φιλολογίας Κώστας Φουρναράκης και η φιλόλογος, τ. διευθύντρια του Γενικού Λυκείου Σούδας Μαρία Μαράκη, ενώ αποσπάσματά του διάβασε ο αρθρογράφος Νεκτάριος Κακατσάκης. Την εκδήλωσε συντόνιζε ο δημοσιογράφος, διευθυντής της εφημερίδας “Χανιώτικα νέα”, Παρασκευάς Ν. Περάκης, τονίζοντας -μεταξύ άλλων- πως τα “Χανιώτικα νέα” θα ανταποκρίνονται πάντα με ό,τι δυνάμεις έχουν, στις προτάσεις των συνεργατών τους για τέτοιες εκδόσεις, μέσα από τις οποίες επιτυγχάνεται ένας πολύ σπουδαίος στόχος που θέτει η εφημερίδα στα 55 χρόνια κυκλοφορία της: «να γίνεται το τοπικό βίωμα, κληρονομιά της οικουμένης».
Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΠΡΟΓΟΝΩΝ
Οπως είπε ο κ. Φουρναράκης, «ο Βαγγέλης Κακατσάκης στα διηγήματά του ανασυνθέτει με την τέχνη του λόγου μια ηρωική εποχή, τα χρόνια λίγο πριν από το ξέσπασμα της Επανάστασης του 1821 στην Κρήτη. Η διασταύρωση αυτής της λογοτεχνίας με την ιστορία φέρει τον εύστοχο τίτλο: “Πότες θα κάμει ξεστεριά”, για να υποδηλώσει τον πόθο των υπόδουλων Κρητικών, οι οποίοι προσδοκούσαν την άνοιξη για να πάρουν τα άρματα και να κατακτήσουν την Ελευθερία.
Ο συγγραφέας μετασχηματίζει λογοτεχνικά τις διηγήσεις που του έλεγε η γιαγιά του, η Στυλιανίτσα, όταν ήταν μικρός, αλλά και άλλες διηγήσεις αντλημένες από το ταμείο της προφορικής παράδοσης. Στα διηγήματά του εκτός από τη φωνή της γιαγιάς του, ανασταίνει και τις φωνές επιφανών και αφανών ηρώων του Γένους μας, του Γιώργακα, του παπά Μανώλη, της Μαριγώς, του Κουρμούλη, του Χάλη, του Θοδωρομανόλη και άλλων. Οι φωνές των προγόνων αυτών φτάνουν σε μας με διαμεσολαβητή τον ποιητή Βαγγέλη Κακατσάκη. Η διαμεσολάβησή του φανερώνει τη συνέχεια της πολιτισμικής μας κληρονομιάς. Η φωνή των προγόνων δεν υπόκειται στη φθορά των υλικών πραγμάτων, εφόσον βρεθεί ένας καλός τεχνίτης του λόγου, όπως ο Βαγγέλης, ο οποίος ανασταίνει το παρελθόν, ανακαλεί και αποθανατίζει τους απόντες. Οι διηγήσεις του συνδέουν με ένα αόρατο νήμα το παρελθόν με το παρόν και το μέλλον.
Ο κ. Φουρναράκης σημείωσε επίσης ότι «ο Βαγγέλης Κακατσάκης ζώντας στο μεταίχμιο ανάμεσα στο ιστορικό και τον μέλλοντα χρόνο, μεταφέρει με τις διηγήσεις του στις μελλούμενες γενιές το ήθος και την αξία των παλαιών Κρητικών».
ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΨΥΧΗΣ
Με τη σειρά της η Μαρία Μαράκη σημείωσε ότι «αυτό που συμβαίνει με την εγκάρδια υποδοχή του νέου βιβλίου από το αναγνωστικό κοινό είναι πρωτοφανές. Δεν νομίζω να υπάρχει άλλο λογοτεχνικό έργο που σε τόσο σύντομο χρονκό διάστημα, μόλις 5 μήνες από την εκδοσή του, έχει αγαπηθεί τόσο από τους αναγνώστες και έχουν δει για αυτό το φως της δημοσιότητας τόσες πολλές κριτικές με εγκωμιαστικά σχόλια».
Η κα Μαράκη υπογράμμισε ότι «ο Βαγγέλης Κακατσάκης με όπλα την αναμφισβήτητη ιστορική του επάρκεια, την άνεση με την οποία κινείται στο χώρο της παράδοσης της Κρήτης και τη συναρπαστική λογοτεχνική αφήγησή του, αντιμάχεται τη λήθη μιας άγνωστης σε πολλούς ιστορικής πραγματικότητας της Τουρκοκρατίας στην Κρήτη καθώς εντάσσει τα διηγήματά του με όσο το δυνατόν μεγαλύτερη πιστότητα και ακρίβεια στο ιστορικό πλαίσιο της εποχής λαμβάνοντας σταθερά υπόψη του τους ιστορικούς οδοδείκτες».
Ακόμα ανέφερε, μεταξύ άλλων, ότι «το έργο του Βαγγέλη Κακατσάκη: “Πότες θα κάμει ξεστεριά…” είναι μια κατάθεση ψυχής του συγγραφέα στη λεβεντόγεννα Κρήτη της οποίας αξίζει να γίνουν κοινωνοί ιδιαίτερα οι νέοι για να γνωρίσουν καλύτερα την ιστορία και την παράδοσή της και επομένως τον ίδιο τους τον εαυτό».
«Αληθινό δάσκαλο και παιδαγωγό» χαρακτήρισε τον Βαγγέλη Κακατσάκη σε χαιρετισμό του ο μητροπολίτης Κυδωνίας και Αποκορώνου, Δαμασκηνός, ενώ στο παράδειγμα των προγόνων μας που αναδεικνύεται μέσα από το βιβλίο, στάθηκε ο δήμαρχος Αποκορώνου, Χαράλαμπος Κουκιανάκης.
«Η έκδοση του βιβλίου έχει ενταχθεί στις πρωτοβουλίες της εφημερίδας: “Χανιώτικα νέα” και του Μουσείου Τυπογραφίας για τα 200 χρόνια από την επανάσταση του ‘21», σημείωσε η διευθύντρια του Μουσείου, Ελια Κουμή, απευθύνοντας ανοικτή πρόσκληση σε όλους να συμμετέχουν στη γιορτή των Μουσείων την Τετάρτη.
«Εκλεκτό μέλος της Ενωσης Πνευματικών Δημιουργών Νομού Χανίων» χαρακτήρισε τον Βαγγέλη Κακατσάκη, η πρόεδρος της Ένωσης, Ζαχαρένια Σημανδηράκη, ενώ στη η συνεργασία του με τον συγγραφέα αναφέρθηκε ο Νίκος Μπλαζάκης ο οποίος έκανε την εικονογράφηση ενώ ανέφερε και μια ιστορία από εκείνα τα χρόνια στα οποία επικεντρώνεται το βιβλίο.
Συγκινημένος ο Βαγγέλης Κακατσάκης ευχαρίστησε στο τέλος όλους όσοι συνετέλεσαν στην παρουσίαση του βιβλίου και τον κόσμο που παραβρέθηκε στην παρουσίαση ενώ αναφέρθηκε και στη σχέση του με τα “Χανιώτικα νέα”, σχέση ζωής, όπως είπε, που άρχισε στα μέσα της δεκαετίας του 1970.
ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΤΗΣ ΓΙΑΓΙΑΣ
Σε δήλωσή του στα “Χ.ν.” ο κ. Κακατσάκης σχολίασε πως «είμαι ευγνώμων σε όλους εκείνους οι οποίοι βοήθησαν για αυτό το βιβλίο και πρώτα από όλα στη γιαγιά μου που μου έλεγε τις παλιές ιστορίες για την εποχή ακόμα με τους Τούρκους στην Κρήτη, για τα κομμένα κεφάλια των επαναστατών που περιέφεραν οι Τούρκοι στα χωριά του Αποκόρωνα, αλλά και για τους ρακένδυτους εθελοντές από την επανάσταση του 1866 που ζητιάνευαν στα χωριά. Αυτή ήταν η πρώτη μαγιά του βιβλίου. Στη συνέχεια δημοσιεύθηκαν στην “Κρητική Εστία” και στην εφημερίδα “Χανιώτικα νέα” στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και τώρα ξαναβγήκαν στην επιφάνεια αφού ξαναγράφτηκαν κατά κάποιο τρόπο με αφορμή την επέτειο για τα 200 χρόνια της επανάστασης».
